Arvid Harnack

Arvid ve Mildred Harnack anısına basılmış Doğu Almanya pulu (1964)

Arvid Harnack (24 Mayıs 1901 - 22 Aralık 1942) Alman ekonomist ve Nazi karşıtı direnişçi. II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası sınırları içinde ABD'li eşi Mildred Harnack ile beraber başarıyla yönettikleri direniş ve istihbarat hücresiyle bilinir.

Gençliği

Akademisyen bir aileden gelmektedir. I. Dünya Savaşı'nın son dönemlerinde lise diplomasını alarak orduya gönüllü olarak yazılmıştır. Hukuk alanında eğitim görmüş ve 1926-1928 döneminde Rockefeller Bursuyla ABD'ye gitmiştir. Wisconsin'de eğitimini sürdürürken eşi olacak Mildred ile tanışmıştır. 1931 yılında Almanya'da doktora tezini vermiştir. Tez konusu Marksizm öncesi dönemde ABD'deki işçilerin durumudur. Kurucusu olduğu Sovyet Planlı Ekonomi Çalışma Topluluğuyla beraber 1932 yılı yaz aylarında SSCB'ye seyahatte bulunur.

Nazi iktidarında

Nazilerin iktidara gelişinin ardından Harnack çevresindeki ekonomistlerle Nasyonal sosyalizmin ekonomik yapısını inceler ve rejimin ardından ortaya çıkacak koşullara hazırlık yapılmasını savunur. Ekonomi alanında ilişkiye geçtiği çevreler arasında Nazi rejiminin üst düzey yöneticileri de bulunur. Almanya'da bulunan ABD ve SSCB Elçilikleriyle de teması bulunan Harnack ülkenin ekonomik durumunu bu çevrelerle de tartışır. 1935 yılından itibaren Almanya Maliye Bakanlığının ABD Departmanında çalışmaya başlar. Siyasi eğilimlerini bilen yöneticileri, kimliğini gizleyebilmek ve kendi güvenliğini koruyabilmesi için Nazi Partisine üye olmasını savununca partiye üye olmuştur.

Savaş yılları

1940 yılından itibaren Nazilere karşı direnen Harro Schulze-Boysen ve çevresiyle işbirliği yapar. 1941 yılından itibaren Nazilere karşı SSCB Elçiliğine istihbarat sağlar. Faaliyetleri 7 Eylül 1942 tarihinde yakalanmasıyla sona ermiş ve çıkartıldığı mahkemede suçlu bulunduktan sonra 22 Aralık 1942 tarihinde idam edilmiştir.

Geleneği

Nazilere karşı direniş faaliyetleri, hem Demokratik Almanya Cumhuriyeti hem de Almanya Federal Cumhuriyeti tarafından övgüyle karşılanmıştır. Geleneği ve ismi bugün Almanya'da pek çok kentte sürdürülmektedir.

Ayrıca bakınız

• Kızıl Orkestra