Arif Acaloğlu
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Ocak 2024) |
Arif Acaloğlu | |
|---|---|
| Doğum | Arif Acalov 10 Nisan 1956 Bolnisi, Sovyetler Birliği |
| Ölüm | 15 Kasım 2023 (67 yaşında) |
| Milliyet |  Sovyetler Birliği→ Azerbaycan Türkiye |
| Diğer ad(lar)ı | Acal |
| Mezun olduğu okul(lar) | |
| Kariyeri | |
| Dalları | Edebiyat Halkbilim Antropoloji |
| Çalıştığı kurumlar | |
| Doktora danışmanları | Yuri Lotman Lev Gumilyov |
Arif Acaloğlu (10 Nisan 1956 – 15 Kasım 2023) Türk halkbilimci, Türkolog, antropolog, Azerbaycan bağımsızlık hareketinin önde gelen isimlerinden ve Azerbaycan Cumhurbaşkanı eski danışmanı.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
1956 yılında, Gürcistan'ın Borçalı bölgesinin Kepenekçi köyünde, Kafkasya'nın entelektüel ve siyasi hayatında önemli rol oynamış köklü bir ailenin üyesi olarak dünyaya geldi.[1][2] 1982 yılında, Bakü Devlet Üniversitesi'nin Filoloji fakültesinde, Halkbilim alanında lisans ve yüksek lisans eğitimini tamamlayarak özellikle mitoloji konusunda uzmanlaştı.[3] 1983-1986 yılları arasında Estonya'nın Tartu Üniversitesi'nde, tanınmış bilim adamı Yuri Lotman'ın tez hocalığında semiyotik alanında doktora çalışmasını yaptı ve yine meşhur yazar ve tarihçi Lev Gumilyov ile Avrasya tarihi üzerine çalışmalarda bulundu.[4] 1980’li yılların sonunda Azerbaycan’ın bağımsızlık hareketinin önde gelen isimlerinden oldu ve Azerbaycan Cumhuriyeti kurulduktan sonra da cumhurbaşkanı Ebulfez Elçibey’in danışmanlığını yaptı.[5] 1990'lı yılların ortalarından itibaren Türkiye'ye yerleşerek halkbilim ve kültürel antropoloji alanlarında akademik faaliyetine devam etmiştir.
Çalışmaları[değiştir | kaynağı değiştir]
Akademik faaliyetini, Türk Dünyasını oluşturan halkların dili, kültürü ve tarihini kapsayan disiplinler arası bir alanda yürütmüştür. Çalışmaları, özellikle halk edebiyatı ve destan geleneğinin, edebi ve semiyotik analizi üzerinedir.[6] 1980'li yılların ortalarından itibaren bu alanda makaleler yayınlamış ve çalışmalarında modern halkbilimin epistemolojik sorunlarına değinerek Dede Korkut ve Oğuz Kağan gibi Türk dili ve kültürünün yapıtaşı olan destanların incelenmesinde kültür semiyolojisi teorilerini ilk defa kullanmış[7] ve Azerbaycan'da halkbilim alanında modern araştırma yöntemlerinin temelini atmıştır.[3] Sözlü ve yazılı edebiyat araştırmalarına paralel olarak etnografik seyahatler de gerçekleştirmiş, Kafkasya, Orta Asya, Sibirya, Moğolistan ve Afganistan’ı da içine alan çok geniş bir coğrafyada saha çalışmalarında bulunarak Türk halk edebiyatı ve geleneksel inançlarıyla ilgili derlemeler yapmıştır.[4] Akademik çalışmalarının yanında, Türk dünyasının bilimsel, kültürel ve siyasi sorunlarıyla ilgili çeşitli yayın organlarında çalışmaları yayınlanmış, röportajlar vermiş ve tv programları geçekleştirmiştir.[5] Çok aktif bir tercüme kariyeri de olan Acaloğlu, Türk dünyasının önemli yazarlarının eserlerini ve Türk tarihi ve kültürü üzerine Rusça araştırmaları Türkçeye çevirerek Türkiye'deki okurlara ulaşmasını sağlamıştır.[3][8]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Seçilmiş eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Acalov, А. 1986. Этноконфессиональное Содержание Оппозиции «Свои и Чужие» в Огузском Эпосе «Книга Моего Деда Коркута». Sign System Studies 19, 155-162.
- Acalov, A. 1988. Azərbaycan Mifoloji Mətnləri. Baku: Azərbaycan Elmlər Akademiyası Nəşriyyatı.
- Acalov, A. 1989. Azərbaycan Folklorşünaslığının Bəzi Epistemoloji Məsələləri. In Azerbaycan Folklorşünaslığı Məsələləri, pp. 3–12.
- Acalov, A. 1993. “Mana Vectevs un mana Gramata”. Mana vectēva Korkuda gramata, U. Bērziņš. Riga: Liesma, pp. 227–231.
- Acaloğlu, A. 2005. Türk Destanlarının Kökenlerine Dair. Modern Türklük Araştırmaları Dergisi 2(4), 144-157.
- Acaloğlu, А. 2009. Мифология Евразии в Этнокультурном Контексте (По Материалам Тюркской Мифологии). SOPHIA 2(3), 82-111.
- Acaloğlu, A. 2018. Mitten Eposa Türk Destanlarının Kültürel Kahramanları. İslam Medeniyeti Bağlamında Türk Dünyası, O. Kılıçer & O. Sapashev. Istanbul: Demavend, 76-89.
- Acaloğlu, A. 2020. Problems and Solutions in the Karabakh Conflict: from Beginning to Today. BRIQ 2(1), 77-93.
Seçilmiş tercümeleri[değiştir | kaynağı değiştir]
- Olcas Süleymenov. 2002. Yazının Dili. Istanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı.
- Anar. 2005. Ak Koç Kara Koç. İstanbul: DA Yayınları.
- Ovanes Kaçaznuni. 2005. Taşnak Partisinin Yapacağı Bir Şey Yok. İstanbul: Kaynak Yayınları.
- Vâkıf Sametoğlu. 2005. Ben Buradayım Tanrım. Konya: Kömen Yayınevi.
- R. Kuzeyev. 2005. İdil-Ural Türkleri. İstanbul: Selenge Yayınları.
- V. L. Seroşevsky. 2007. Saka Yakutlar. İstanbul: Selenge Yayınları.
- Kemal Abdulla. 2007. Büyücüler Deresi. İstanbul: Avrupa Yakası.
- Ebülgazi Bahadır Han. 2020. Şecere-i Türk (Türk’ün Soyağacı). İstanbul: Selenge Yayınları.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Şureddin Memmedli; Mustafa Tanrıverdi (2008). "Kars İslam Şûra'sının İlk Reisi Borçalılı Kepenekçi Emin Ağa" (PDF). Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2. ss. 165-180. 5 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 7 Ocak 2024.
- ^ Ahmet Günhan. "National Government of the Southwestern Caucasus: A short-lived republic in Anatolia". dailysabah.com. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ a b c Nəriman Əbdülrəhmanlı. "Onu Dirçəliş Günü dəfn etdilər". kulis.az. 7 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2024.
- ^ a b "Dr. Arif Acaloğlu". briqjournal.com. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ a b "Arif Acaloğlu vefat etti". tyb.org.tr. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ "Journal of Modern Turkish Studies". mtad.humanity.ankara.edu.tr. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ "Sign System Studies". dspace.ut.ee. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ "Arif Acaloğlu". goodreads.com. 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.