Adigece Mevlid

Adıgece mevlid namıyla bilinen mevlîd, (Şapsığca Adıgabze Meulıd/ Адыгабзэ мэулыд) Süleyman Çelebi'nin 15'inci tarihli mevlîdi "Vesîlet-ün Necât"ın Çerkezce'nin Adıge ağzına tercümesidir. Düzceli Abdurrahman Efendi, Zekeriya Efendi ve Yusuf Efendi tarafından 1906 yılında Adıgece'ye tercüme edilmiş ve İstanbul'da neşredilmiştir. Çerkesler arasında yaygın bir yazı dili olan Şapsığca kullanılarak yazıya geçirildi.^[1]

Adıgece mevlid, Vesîlet'ün Necât'a bağlı kalmakla birlikte, tercümeye Adıge dilinin özelliklerine uygun bazı özgün yorumlar da eklenmiştir. Adıgece mevlid, Türkiye'de 1950'lere kadar bazı Çerkez köylerinde okunmaya devam etmiş, köylerdeki özel Kur'an kurslarında öğrencilere de öğretilirdi. Eser, 2000 yılında Nawko Abdullah tarafından Latin harfleriyle yazılışı da ilave edilerek, İstanbul'da "Adige Mevlid" adıyla yeniden yayınlandı.^[1]

Edebi yapısı[değiştir | kaynağı değiştir]

"Failatün, Failatün, Failün" Aruz vezni ile yazılan ve uzun süre kendine özgü bir Adıge makamı ile, son zamanlarda daha çok kadınlar arasında okunan Adıgece mevlid, geçtiğimiz yıllarda İstanbul'un tanınmış mevlîdhanlarından Balıkesir'in Susurluk ilçesine bağlı Demirkapı köyünden Hafız Fahrettin Abatay (d.1934)^[2] tarafından uyarlanıp seslendirildi ve kayda akındı. Adıgece mevlîd bugün kandil gecelerinde, özel toplantı ve anma merasimlerinde Çanakkale'nin Biga ilçesine bağlı Hacıköy ile Kocaeli'nin Uzuntarla köyünde yaşayan Çerkezler tarafından okunmaktadır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b Hapi Cevdet Yılmaz. Adige dili ve edebiyatı 12 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2011.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

[refHapicevdetyılmaz-1] Hapi Cevdet Yılmaz. Adige dili ve edebiyatı 12 Nisan 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[2] "Arşivlenmiş kopya". 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2011.

[1]

[2]