1987 Burundi darbesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
1987 Burundi darbesi
Burundi'nin bir CIA WFB haritası
Tarih3 Eylül 1987
KonumBujumbura, Burundi
TürAskeri darbe
NedenRejim değişikliği
DüzenleyenPierre Buyoya
SonuçDarbe başarılı oldu
  • Jean-Baptiste Bagaza, Pierre Buyoya tarafından devrildi
  • Ulusal Kurtuluş Askeri Komitesi'nin Kurulması
  • Buyoya başkan olarak göreve başladı

1987 Burundi darbesi, 3 Eylül 1987 tarihinde Burundi'de gerçekleşen kansız bir askeri darbeydi. Tutsi başkanı Jean-Baptiste Bagaza yurtdışına seyahat ederken görevden alındı ve yerine Tutsi Binbaşı Pierre Buyoya geçti.[1][2]

Arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]

Jean-Baptiste Bagaza, 1976 yılında Michel Micombero'yu görevden alan bir askeri darbenin ardından Burundi'nin başkanlığına atandı. Ulusal İlerleme Birliği (UPRONA) partisinin başkanı olarak 1984 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde tek aday oldu ve oyların %99,6'sıyla yeniden seçildi.[3] Bagaza'nın başkanlığı sırasında, vatandaşların %65'inin Katolik uyguladığı bir ülkede, Roma Katolik Kilisesi'nin baskısı konusunda uzun süredir devam eden gerginlikler vardı.[4] Bu daha sonra diplomatlar tarafından darbede kilit bir faktör olarak tanımlandı.[5]

Darbe ve sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]

Eylül 1987 tarihinde Bagaza, bir frankofon zirvesine katılmak için Kanada'nın Quebec bölgesine gitti.[2] Bagaza'nın kuzeni Binbaşı Pierre Buyoya liderliğindeki orduyu devraldı.[6] Darbeyi duyan Bagaza hemen Afrika'ya döndü, ancak Bujumbura Uluslararası Havalimanı kapatıldı ve Nairobi'de Kenya'ya girişi reddedildi.[5] Darbenin ardından Bagaza Uganda'ya ve ardından 1989'da Libya'ya kaçtı ve burada siyasi sığınma hakkı verildi.[7]

Buyoya, kontrolü ele geçirmek için Ulusal Kurtuluş Askeri Komitesi'ni kurdu, ülkenin anayasasını askıya aldı ve 2 Ekim 1987 tarihinde cumhurbaşkanı olarak göreve başladı.[3] Bir Roma Katoliği olan Buyoya, Bagaza hükûmeti tarafından Katolik Kilisesi'ne uygulanan tedbirleri kaldıracağını söyledi.[8] Onun yerine 1993 başkanlık seçimlerine takiben Melchior Ndadaye geçti ve Burundi'de Sylvestre Ntibantunganya'yı deviren bir 1996 darbesine takiben ikinci kez iktidara geldi.[9]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Sheila Rule (4 Eylül 1987). "Burundi's President Is Ousted by Army". The New York Times (İngilizce). 19 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2021. 
  2. ^ a b Kieh, George Klay (2007). Beyond State Failure and Collapse: Making the State Relevant in Africa. Lexington Books. s. 73. ISBN 978-0-7391-0892-5. 
  3. ^ a b Europa World Year, Book 1. Taylor & Francis. 2004. s. 946. ISBN 1-85743-254-1. 
  4. ^ Rule, Sheila (24 Eylül 2010), "Burundi Leader Attempts East-West Balance", The New York Times, 29 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Haziran 2010 
  5. ^ a b Harden, Blaine (5 Eylül 1987), "Dismay at Anti-Catholic Measures Said to Have Inspired Burundi Coup", The Washington Post, 4 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Haziran 2010 
  6. ^ Europa Publications (2004). Africa South of the Sahara 2004. Routledge. s. 135. ISBN 1-85743-183-9. 27 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Nisan 2023. 
  7. ^ "Burundi's Ex-President Granted Asylum in Libya", Spartanburg Herald-Journal, The New York Times Company, 17 Ocak 1989, 16 Temmuz 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Haziran 2010 
  8. ^ Rule, Sheila (27 Eylül 1987), "New Burundi Leader Vows to Lift Curbs on Church", The New York Times, 27 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Haziran 2010 
  9. ^ Palmer, Mark (2005). Breaking the Real Axis of Evil: How to Oust the World's Last Dictators by 2025. Rowman & Littlefield. s. 221. ISBN 0-7425-3255-0.