İske imlâ
İske imlâ[1] alfabe, ([isˈke imˈlʲæ]; Türkçe: Eski yazım; Kiril: иске имля; Tatarca: İske döres yazu) Arap alfabesi'nin bir değişik biçimi, 1920 önce Tatar dilinde ve eski Tatar dilinde yazımda kullandı.
Alfabeler[değiştir | kaynağı değiştir]
| isim | İlk | Orta | Son | Esas | Çağdaş Latin Tatar Alfabesi | çağdaş Kiril Tatar alfabesi | Notlar | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | älif | آ | ﺎ | ﺎ | آ | a | а | |
| 2 | älif | ﺍ | ﺍ | ﺎ | ﺍ | ä | ә | |
| 3 | bi | ﺑ | ﺒ | ﺐ | ﺏ | b | б | |
| 4 | pi | ﭘ | ﭙ | ﭗ | ﭖ | p | п | |
| 5 | ti | ﺗ | ﺘ | ﺖ | ﺕ | t | т | |
| 6 | si | ﺛ | ﺜ | ﺚ | ﺙ | s | с | Başkir dilinde ҫ |
| 7 | cim | ﺟ | ﺠ | ﺞ | ﺝ | c | җ | |
| 8 | çi | ﭼ | ﭽ | ﭻ | ﭺ | ç | ч | |
| 9 | xi | ﺣ | ﺤ | ﺢ | ﺡ | x | х | |
| 10 | xı | ﺧ | ﺨ | ﺦ | ﺥ | x | х | |
| 11 | däl | ﺩ | ﺪ | ﺪ | ﺩ | d | д | |
| 12 | zäl | ﺫ | ﺬ | ﺬ | ﺫ | z | з | Başkir dilinde ve bazı lehçelerde ҙ |
| 13 | ra | ﺭ | ﺮ | ﺮ | ﺭ | r | р | |
| 14 | zi | ﺯ | ﺰ | ﺰ | ﺯ | z | з | |
| 15 | jé | ﮊ | ﮋ | ﮋ | ﮊ | j | ж | |
| 16 | sin, sen | ﺳ | ﺴ | ﺲ | ﺱ | s | с | |
| 17 | şın | ﺷ | ﺸ | ﺶ | ﺵ | ş | ш | |
| 18 | sad | ﺻ | ﺼ | ﺺ | ﺹ | ś | ц | |
| 19 | dad, z’ad | ﺿ | ﻀ | ﺾ | ﺽ | d, z | д, з | |
| 20 | tí | ﻃ | ﻄ | ﻂ | ﻁ | t | т | |
| 21 | zí | ﻇ | ﻈ | ﻆ | ﻅ | z | з | |
| 22 | ğäyn | ﻋ | ﻌ | ﻊ | ﻉ | ğ | г(ъ) | Kiril uyarlama seçenek: ғ |
| 23 | ğayn | ﻏ | ﻐ | ﻎ | ﻍ | ğ | г(ъ) | Kiril uyarlama seçenek: ғ |
| 24 | fi | ﻓ | ﻔ | ﻒ | ﻑ | f | ф | |
| 25 | qaf | ﻗ | ﻘ | ﻖ | ﻕ | q | к(ъ) | Kiril uyarlama seçenek: қ |
| 26 | kaf | ﻛ | ﻜ | ﻚ | ﮎ | k | к | |
| 27 | gaf | ﮔ | ﮕ | ﮓ | ﮒ | g | г | |
| 28 | eñ | [ﯕ] | [ﯖ] | [ﯔ] | [ﯓ] | ñ | ң |
Sesçil nedeniyle ilk baştaki biçimde asla kullanılmadı |
| 29 | läm | ﻟ | ﻠ | ﻞ | ﻝ | l | л | |
| 30 | mim | ﻣ | ﻤ | ﻢ | ﻡ | m | м | |
| 31 | nün | ﻧ | ﻨ | ﻦ | ﻥ | n | н | |
| 32 | ha | ﻫ | ﻬ | ﻪ | ﻩ | h | һ | |
| 33 | waw | ﻭ | ﻮ | ﻮ | ﻭ | w, u, o | в, у, о | Kiril uyarlama seçenek:
ў, у, о |
| 34 | vaw | [ﯞ] | [ﯟ] | [ﯟ] | [ﯞ] | v | в |
Başkir alfabesinde в harfine eşittir |
| 35 | ya | ﻳ | ﻴ | ﻰ | ﻯ | y, í, i | й, и, ый |
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Bir dilin söz varlığını o dilde yürürlükte olan ses, şekil, köken vb. kurallara uygun olarak yazıya geçirme; dildeki sözleri kurallarına uyğun olarak yazma. BSTS / Gramer Terimleri Sözlüğü
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- "Arabic alpabet". (Tatarca Kiril: Татар энциклопедия сүзлеге, Latin: Tatar Ensiklopediä Süzlege; ТЭС, TES 2002). Kazan: Tatarstan Republic Academy of Sciences Institution of the Tatar Encyclopaedia
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Yazı sistemi, alfabe veya harf ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |