İremeti Camii
 İremeti / İremit Camii'nin uzaktan görünüşü | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Maralköy, Borçka, Artvin (il) |
| Koordinatlar | 41°28′59″K 41°55′36″D / 41.48306°K 41.92667°D |
| İnanç | İslam |
| Durum | Aktif |
| Mimari | |
| Mimari tür | Gürcü mimarisi |
| Mimari biçim | Cami |
| Tamamlanma | 1851 |
| Özellikler | |
| Minare sayısı | 1 |
| Malzemeler | Ahşap, taş |
İremeti Camii veya İremit Camii (Gürcüce: ირემითის მეჩეთი), tarihsel Maçaheli bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı Maralköy'de tarihi bir camidir. Köyün İremeti mahallesinde bulunduğu için bu adı taşımaktadır. İremeti Camii, Maçaheli vadisinin Türkiye tarafında tespit edilmiş sekiz ahşap camiden biridir.[1]
İremeti Camii, tasarım ve üslup bakımından, renkli iç mekân ve özgün motifler açısından hem Artvin bölgesindeki diğer ahşap camiler, hem de Gürcistan'ın Acara bölgesindeki camilerle ortak özelliklere sahiptir.[2]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
İremeti, Maçaheli bölgesindeki yerleşimlerden biridir. Daha çok Mindieti köyünün bir mahallesi olarak bilinmekle birlikte, 1920'lerde Macahel nahiyesinin sekiz köyünden biriydi. İremet (ایرەمەت) olarak kaydedilmiş olan köyde 1926 nüfus tahririne göre 23 hanede, 64'ü erkek ve 52'si kadın olmak üzere 116 kişi yaşıyordu.[3] İremeti Camii, İremeti köyünün camisi olarak 1851 yılında inşa edilmiştir. Köylüler, Camili Camii örneğinde olduğu gibi, İremeti Camii'nin Türkiye-Gürcistan sınırı çizilmeden önce Gürcistan tarafında bulunduğunu, sınırın çizilmesinden sonra yöre halkı tarafından sökülüp Türkiye sınırları içerisinde yeniden inşa edildiği rivayet etmektedir.[4] Anca bu rivayet tarihsel gerçeklere uymamaktadır. Caminin inşa edildiği kabul edilen 1851 yılında Maçaheli bir bütün olarak Osmanlı Devleti sınırları içinde bulunuyordu.
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
İremeti Camii, iki katlı ve kare planlı ahşap bir yapıdır. Köylülerin verdiği bilgiye göre İremeti Camii, ahşap direkler üzerine oturmaktayken, sonradan taş duvarlarla bir bodrum katı inşa edilmiş ve yapı bu duvarlar üzerine oturtulmuştur. Kestane ağacı kullanılarak inşa edilmiş olan caminin şerefesiz, üzeri sac ile kaplı bir minaresi bulunmaktadır. Caminin girişi doğu cephesinde yer alır ve bu girişe tek kanatlı ahşap bir kapı asılmıştır. Son cemaat yeri 7,13x1,30 metre ebatlarındadır. Harime giriş çift kanatlı ahşap ana giriş kapısıyla bu mekandan sağlanmıştır. Çift kanatlı 90 cm genişlik ve 1,65 metre yüksekliktedir. Bu kapının karşısında, caminin batı duvarı hizasındaki ahşap merdivenle üst kata çıkılır. Üst kat 1,0x1,3 metre ebatlarında olup dört adet ahşap dikmeyle desteklenmiştir. Cami içerisindeki ahşaplar ve oyma tekniğinde yapılmış bitkisel ve geometrik motiflerin üzeri kırmızı, turkuaz, yeşil, mavi, siyah, beyaz ve pembe renklerle boyanmıştır.[5][6]
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Esra Karahan, Artvin İli Camili Havzası'nda Konut Üretimi Tasarım ve Yapım Yöntemlerine İlişkin Model Önerisi, İstanbul, 2020, s. 63". 26 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2023.
- ^ M. Emir Fidan, "Nigali Vadisi Camilerinin İç Mekân Tasarımı Üzerine Bir Araştırma", 2017, DOKAP Bölgesi Uluslararası Sempozyumu.
- ^ "Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, 1927, s. 121". 29 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2023.
- ^ Rümeysa Coşkun, Artvin Borçka'daki Yığma Ahşap Camilerin İncelenmesi ve İremit Camisi Koruma Projesi Önerisi, 2021, s. 44 29 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yüksek lisans tezi.
- ^ Rümeysa Coşkun, Artvin Borçka'daki Yığma Ahşap Camilerin İncelenmesi ve İremit Camisi Koruma Projesi Önerisi, 2021, s. 49 29 Ocak 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Yüksek lisans tezi.
- ^ "Osman Aytekin, "1919 Yılı Artvin İli ve İlçeleri Yüzey Araştırması", 2020, AHBV Edebiyat Fakültesi Dergisi, (2) 75-92". 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2023.