İran-Kazakistan ilişkileri

İran-Kazakistan ilişkileri

İran	Kazakistan

İran-Kazakistan ilişkileri, İran ve Kazakistan arasındaki dış ilişkiler ve diplomatik bağlardır.

Kazakistan, SSCB bloğunun dağılmasından sonra nispeten daha yeni bir ülke olduğundan, İran'ın ülke ile ilişkisi de bu nedenle yenidir. Kazakistan'a göre, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkiler 29 Ocak 1992'de başladı. Kazakistan'ın misyonu, 2007 yılında oluşturulan bir konsoloslukla (Gogan) 1993 yılında İran İslam Cumhuriyeti'nde kurulmuştur. İran'a gelince, 1992'de (Aktau) ve 2012'de (Almatı) oluşturulan iki konsolosluk ile Kazakistan'da 1992'de bir büyükelçilik kurdular.

Ticaret

İki ülke arasındaki ticaret hacmi son altı yılda beş kat artarak 400 milyon dolardan 2009'da 2 milyar doların üzerine çıktı.

İran, Kazakistan'dan tahıl, petrol ürünleri ve metal ithal ediyor. İran, Kazakistan, Türkmenistan ve İran'ı (Basra Körfezi) birbirine bağlayan ve Astana'nın Asya pazarlarına erişimini sağlayacak bir boru hattının inşası da dahil olmak üzere ortak petrol ve gaz projelerinin ortağıdır. Kazakistan'ın İran'ın makine mühendisliği, altyapı, ulaşım ve telekomünikasyon yatırımlarında özel çıkarları var.

İran ve Kazakistan ülkeleri son derece farklı olmakla birlikte, Asya ülkeleri olarak birlikte çalışmakta ortak bir zemin bulmuşlardır. Onları birbirine bağlayan en büyük etken, her ikisinin de Hazar Denizi'ne kıyısı olması. Bu kaynağın ve buna erişim imkanlarının varlığı, ekonomiler arasındaki işbirliğini sağlamaktadır. İki ülke için bu tür ekonomik çıkarlar, ister su altında ister yeraltında olsun, petrol etrafında dönüyor. Ayrıca 2010 yılında İranlı ve Kazakistanlı üst düzey yetkililer arasındaki görüşmelerde, iki ülkenin ilişkilerinin arttığını ne kadar iyi hissettikleri konusunda tartışmalar yaşandı. İlişkilerinin bu noktasında İran ve Kazakistan, özellikle tarım ve ulaşım (hava ve demiryolu) aracılığıyla bağlantılarını daha da geliştirmenin yollarını arıyorlardı.

Devam eden taahhüt

İki ülkenin ilişkileri, uluslararası kuruluşlardaki karşılıklı işbirliği yoluyla da yoğun bir şekilde gelişti. Bu alandaki bazı dikkate değer ilişki örnekleri, Birleşmiş Milletler (BM) ve Ekonomik İşbirliği Örgütü aracılığıyladır. Ayrıca, diplomatik misyonun başlamasından bu yana 60'tan fazla sözleşme, İran ve Kazakistan'ın birbirlerine karşı yasal ve diplomatik yükümlülükleri olmasını sağlıyor.

İran ve Kazakistan arasındaki ilişkinin bir başka yönü de, işbirliğini ilerletmek için toplantı ve zirveler düzenlemeye kararlı görünüyorlar. İki ülke, özellikle liderleri, para birimlerinin değerini ve gücünü artırma konusunda bir taahhüt hissettiklerini vurguladılar. Gazetecilik camiasına, güçlü ilişkilerini sürdürmenin yolları hakkında ifade ettikleri bir başka yol da, iki ülke arasındaki vize şartlarını kolaylaştırmaktır.

Fars News'e göre, Kazakistan başbakanı 2019'da İran Tarım Bakanı ile yaptığı görüşmede İran ile ticari ilişkileri genişletme niyetlerini dile getirdi.