Âşık Üzeyir

Aşık Üzeyir (1770-1850) Türk halk ozanı.

Posof'un Aşıküzeyir(Hevat) köyünde dünyaya geliyor. Babası Mevlüt, annesi de Söğütlükaya(Hunemis) köyündendir. Aşık Üzeyir 14 yaşındayken çayırlara su bağlamaya gittiği sırada su kanalının içinde bir elma bulur. Elmayı ısırır ve "Bu yenilir mi?" diyerek atar. Üzerine öyle bir ağırlık çöküyor ki eve geldiğinde bayılıyor. Bütün yöntemleri deniyorlar ama ayıltamıyor. Bir gün sonra kendisine geldiğinde rüyasında Hüsniye'ye âşık olduğunu Tanrı tarafından ona aşıklık yeteneği verildiğini söyler. O gece Hüsnniye de Üzeyire âşık olmuştur. Üzeyir büyüdeki içinde yanan ateşte büyümektedir. Nihayet Hüsnü'yü istemeye karar verirler ama, Hüsnü'nün yengesi Kara Gelin çok sert, şerrinden bütün köy halkı korkar ve ona saygı gösterirmiş. Hüsniye Üzeyir'e verme taraftarı değildir. Hüsniye topal kardeşine düşünmektedir.

Kara Gelin Kobliyanlı'ymış. Kara gelin Hüsniye'yi kardeşine verince Üzeyir bu acıya dayanamaz ve Batum'a gider. Buradan gemiye bilet alarak İstanbul'a geçer. Burada dolaşırken padişahın adamları Üzeyire rastlar ve Üzeyiri saraya götürürler. Padişah III. Selim'dir. Padişah Aşık Üzeyiri gelen Rum aşığıyla sazla atışır ve Üzeyir Rum aşığını yenilgiye uğratır. Aşık Üzeyir padişahın yanında bir süre kaldıktan sonra sıla hasreti nedeniyle memlekeitine dönmek için padişahtan izin ister. Padişah Üzeyire ilk başta izin vermez ama gönlü yumuşayınca Üzeyir'e izin verir. Aile durumu fakir olan Aşık Üzeyir kendine mahlas olarak Fâkiri mahlasını alır. Aşık Üzeyir 1850'li yıllarda ölmüştür.

Kaynakça

• Posofun Çizgileri-Yunus Zeyrek