Biyolog: Revizyonlar arasındaki fark

Etkileşimli olarak geçmişe göz at

[kontrol edilmiş revizyon]

← Önceki sürümle aradaki fark Sonraki sürümle aradaki fark →

İçerik silindi İçerik eklendi

GörselVikimetin

Satır içi

Sayfanın 09.06, 3 Şubat 2024 tarihindeki hâli

Biyolog, biyoloji alanında araştırma yapan bir bilim insanıdır.^[1]^[2] Biyologlar, ister tek bir hücre, ister çok hücreli bir organizma ya da etkileşim halindeki popülasyonlardan oluşan bir komünite olsun, Dünya üzerindeki yaşamı incelemekle ilgilenirler.^[1] Genellikle biyolojinin belirli bir dalında (örneğin, moleküler biyoloji, zooloji ve evrimsel biyoloji) uzmanlaşırlar^[3] ve belirli bir araştırma odağına sahiptirler (örneğin, sıtma veya kanser üzerine çalışmak).^[4]

Temel araştırmalarla ilgilenen biyologların amacı doğal dünya hakkındaki bilgileri ilerletmektir.^[1] Araştırmalarını, hipotezleri test etmek için ampirik bir yöntem olan bilimsel yöntemi kullanarak yürütürler.^[1]^[5] Keşifleri, insanlar için tıbbi açıdan faydalı ürünler geliştirmeyi amaçlayan biyoteknoloji gibi bazı özel amaçlara yönelik uygulamalara sahip olabilir.^[1]^[6]

Modern zamanlarda, çoğu biyolog lisans derecesi gibi bir veya daha fazla akademik derecenin yanı sıra yüksek lisans veya doktora gibi ileri bir dereceye sahiptir.^[3]^[7]^[8] Diğer bilim insanları gibi biyologlar da akademi, kar amacı gütmeyen kuruluşlar, özel sektör veya devlet gibi ekonominin farklı sektörlerinde çalışabilirler.^[9]

Tarihçe

Biyolojinin kurucusu Francesco Redi, tüm zamanların en büyük biyologlarından biri olarak kabul edilmektedir.^[10] İngiliz doğa filozofu Robert Hooke, bitki yapısının bal peteği hücrelerine benzerliğini öne sürerek hücre terimini icat etmiştir.^[11]

Charles Darwin ve Alfred Wallace, Darwin'in 1859 yılında yayınlanan Türlerin Kökeni adlı kitabında ayrıntılı olarak açıklanan doğal seçilim yoluyla evrim teorisini bağımsız olarak formüle etmişlerdir. Bu kitapta Darwin, insanlar da dahil olmak üzere tüm canlıların özelliklerinin, uzun zaman dilimleri boyunca farklılaşmaya yol açan birikmiş değişikliklerle doğal soy süreçleri tarafından şekillendirildiğini öne sürmüştür. Evrim teorisi bugünkü haliyle biyolojinin neredeyse tüm alanlarını etkilemektedir.^[12] Gregor Mendel, 1866 yılında modern genetiğin temelini oluşturan kalıtım ilkelerini ayrı bir şekilde formüle etmiştir.

1953 yılında James D. Watson ve Francis Crick, Maurice Wilkins ve Rosalind Franklin'in çalışmalarına dayanarak, yaşamın tüm formlarını ifade eden genetik materyal olan DNA'nın temel yapısını tanımladılar^[13] ve DNA'nın yapısının bir çift sarmal olduğunu öne sürdüler.

Ian Wilmut, 1996 yılında Dolly adında Finlandiyalı bir Dorset kuzusundaki yetişkin bir somatik hücreden ilk kez bir memeli klonlayan araştırma grubuna liderlik etmiştir.^[14]^[15]^[16]^[17]

Eğitim

Biyoloji lisans eğitimi tipik olarak moleküler ve hücresel biyoloji, gelişim, ekoloji, genetik, mikrobiyoloji, anatomi, fizyoloji, botanik ve zooloji alanlarında dersler gerektirir.^[8]^[18] Ek gereksinimler arasında fizik, kimya (genel, organik ve biyokimya), kalkülüs ve istatistik yer alabilir.

Araştırma odaklı bir kariyer hedefleyen öğrenciler genellikle yüksek lisans veya doktora (örn. PhD) gibi bir lisansüstü derecesi alırlar ve bu sayede 1800'lerden beri var olan çıraklık modeline dayalı olarak bir araştırma şefinden eğitim alırlar.^[7] Bu lisansüstü programlardaki öğrenciler genellikle biyolojinin belirli bir alt disiplininde uzmanlık eğitimi alırlar.^[3]

Araştırma

Temel araştırmalarda çalışan biyologlar, evrim, biyokimya, moleküler biyoloji, sinirbilim ve hücre biyolojisi gibi konular da dahil olmak üzere yaşam hakkındaki insan bilgisini ilerletmek için teoriler formüle eder ve deneyler tasarlarlar.

Biyologlar genellikle hayvanları, bitkileri, mikroorganizmaları veya biyomolekülleri içeren laboratuvar deneyleri yaparlar. Ancak biyolojik araştırmaların küçük bir kısmı da laboratuvar dışında gerçekleşir ve deneyden ziyade doğal gözlemi içerebilir. Örneğin, bir botanikçi belirli bir ortamda bulunan bitki türlerini araştırabilirken, bir ekolog bir orman alanının yangından sonra nasıl toparlandığını inceleyebilir.

Uygulamalı araştırmalarda çalışan biyologlar, temel araştırmalardan elde ettikleri başarıları belirli alanlardaki veya uygulamalardaki bilgileri ilerletmek için kullanırlar. Örneğin, bu uygulamalı araştırma yeni farmasötik ilaçlar, tedaviler ve tıbbi tanı testleri geliştirmek için kullanılabilir. Özel sektörde uygulamalı araştırma ve ürün geliştirme yapan biyolojik bilimcilerin, araştırma planlarını veya sonuçlarını, fikirlerini veto etme veya onaylama konumunda olan bilim adamı olmayan kişilere açıklamaları gerekebilir. Bu bilim insanları çalışmalarının ticari etkilerini göz önünde bulundurmalıdır.

Genetik ve organik moleküller konusundaki hızlı gelişmeler, biyoteknoloji alanındaki büyümeyi teşvik ederek biyoloji bilimcilerinin çalıştığı endüstrileri dönüştürdü. Biyoloji bilimcileri artık hayvanların ve bitkilerin genetik materyallerini manipüle ederek organizmaları (insanlar dahil) daha üretken veya hastalıklara karşı dirençli hale getirmeye çalışabiliyorlar. DNA'nın yeniden birleştirilmesi gibi biyoteknolojik süreçler üzerine yapılan temel ve uygulamalı araştırmalar, insan insülini ve büyüme hormonu gibi önemli maddelerin üretilmesini sağlamıştır. Daha önce büyük miktarlarda bulunmayan birçok başka madde de artık biyoteknolojik yollarla üretilmektedir. Bu maddelerden bazıları hastalıkların tedavisinde faydalıdır.

Çeşitli genom (ilişkili genleriyle birlikte kromozomlar) projeleri üzerinde çalışanlar genleri izole etmekte ve işlevlerini belirlemektedir. Bu çalışma, orak hücre anemisi gibi belirli hastalıklarla ve kalıtsal sağlık riskleriyle ilişkili genlerin keşfedilmesine yol açmaya devam etmektedir. Biyoteknolojideki gelişmeler, biyolojinin hemen hemen tüm alanlarında araştırma fırsatları yaratmış ve tıp, tarım ve çevresel iyileştirme gibi alanlarda ticari uygulamalar getirmiştir.

Uzmanlık alanları

Son gelişmeler bazı geleneksel sınıflandırmaları bulanıklaştırmış olsa da biyoloji bilimcilerinin çoğu belirli bir organizma türü veya belirli bir faaliyet üzerinde çalışma konusunda uzmanlaşmıştır.

Genetikçiler; genetik, gen bilimi, kalıtım ve organizmaların çeşitliliği üzerine çalışırlar.
Nörobilimciler sinir sistemini inceler.
Gelişim biyologları organizmaların gelişim ve büyüme sürecini inceler
Biyokimyacılar canlıların kimyasal bileşimini incelerler. Metabolizma, üreme ve büyüme ile ilgili karmaşık kimyasal kombinasyonları ve reaksiyonları analiz ederler.
Moleküler biyologlar biyomoleküller arasındaki biyolojik aktiviteyi incelerler.
Mikrobiyologlar; bakteri, yosun veya mantar gibi mikroskobik organizmaların büyümesini ve özelliklerini araştırır.
Fizyologlar, normal ve anormal koşullar altında, tüm organizmada ve hücresel veya moleküler düzeyde bitki ve hayvanların yaşam fonksiyonlarını inceler. Fizyologlar genellikle büyüme, üreme, fotosentez, solunum veya hareket gibi işlevlerde veya organizmanın belirli bir bölgesinin veya sisteminin fizyolojisinde uzmanlaşırlar.
Biyofizikçiler, biyolojik soruları yanıtlamak için geleneksel olarak fizikte kullanılan deneysel yöntemleri kullanırlar.
Hesaplamalı biyologlar, biyolojik sorunları ele almak için bilgisayar bilimi, uygulamalı matematik ve istatistik tekniklerini uygularlar. Ana odak noktası matematiksel modelleme ve hesaplamalı simülasyon tekniklerinin geliştirilmesidir. Bu sayede bilimsel araştırma konularını teorik ve deneysel sorularıyla birlikte laboratuvar olmadan ele alırlar.
Zoologlar ve vahşi yaşam biyologları hayvanları ve vahşi yaşamı - kökenleri, davranışları, hastalıkları ve yaşam süreçleri - inceler. Bazıları canlı hayvanlarla kontrollü veya doğal ortamlarda deneyler yaparken, diğerleri yapılarını incelemek için ölü hayvanları inceler. Zoologlar ve vahşi yaşam biyologları ayrıca kara ve su alanlarının mevcut ve potansiyel kullanımlarının çevresel etkilerini belirlemek için biyolojik verileri toplayabilir ve analiz edebilirler. Zoologlar genellikle çalıştıkları hayvan grubuyla tanımlanırlar. Örneğin, ornitologlar kuşları, mammaloglar memelileri, herpetologlar sürüngenleri ve amfibileri, ihtiyologlar balıkları, knidariyologlar denizanalarını ve entomologlar böcekleri inceler.
Botanikçiler bitkileri ve çevrelerini inceler. Bazıları algler, likenler, kara yosunları, eğrelti otları, kozalaklı ağaçlar ve çiçekli bitkiler dahil olmak üzere bitki yaşamının tüm yönlerini inceler; diğerleri bitkilerin tanımlanması ve sınıflandırılması, bitki parçalarının yapısı ve işlevi, bitki süreçlerinin biyokimyası, bitki hastalıklarının nedenleri ve tedavileri, bitkilerin diğer organizmalar ve çevre ile etkileşimi, bitkilerin jeolojik kayıtları ve evrimleri gibi alanlarda uzmanlaşmıştır. Mikologlar, bitkilerden ayrı bir alem olan maya, küf ve şapkalı mantar gibi mantarları inceler.
Su biyologları suda yaşayan mikroorganizmaları, bitkileri ve hayvanları inceler. Deniz biyologları tuzlu su organizmalarını, limnologlar ise tatlı su organizmalarını inceler. Deniz biyolojisi çalışmalarının çoğu, canlı hücrelerin içinde gerçekleşen biyokimyasal süreçlerin incelenmesi olan moleküler biyoloji üzerine odaklanmaktadır. Deniz biyolojisi, okyanusların ve okyanus tabanının biyolojik, kimyasal, jeolojik ve fiziksel özelliklerini inceleyen oşinografinin bir dalıdır.
Ekologlar organizmalar arasındaki ve organizmalar ile çevreleri arasındaki ilişkileri araştırarak nüfus büyüklüğü, kirleticiler, yağış, sıcaklık ve rakımın etkilerini incelerler. Ekologlar, çeşitli bilimsel disiplinlerin bilgilerini kullanarak hava, gıda, toprak ve su kalitesine ilişkin verileri toplayabilir, inceleyebilir ve raporlayabilir.
Evrimsel biyologlar, tek bir ortak atadan başlayarak Dünya üzerindeki yaşam çeşitliliğini üreten evrimsel süreçleri araştırırlar. Bu süreçler doğal seçilim, ortak soy ve türleşmeyi içerir.

İstihdam

Biyologlar genellikle düzenli saatlerde çalışırlar ancak daha uzun saatler de nadir değildir. Araştırmacıların, araştırmalarının niteliğine bağlı olarak laboratuvarlarda veya diğer yerlerde (özellikle sahadayken) tuhaf saatlerde çalışmaları gerekebilir.

Birçok biyolog, araştırmalarını finanse etmek için hibe parasına bağımlıdır. Yeni veya genişletilmiş fon arayışı için teklif hazırlarken son teslim tarihlerine uyma ve katı hibe yazma şartnamelerine uyma baskısı altında olabilirler.

Deniz biyologları çeşitli çalışma koşullarıyla karşılaşırlar. Bazıları laboratuvarlarda çalışır; diğerleri araştırma gemilerinde çalışır ve su altında çalışanlar keskin mercan resifleri ve tehlikeli deniz yaşamı etrafında çalışırken güvenli dalış yapmalıdır. Bazı deniz biyologları örneklerini denizden elde etseler de çoğu zamanlarının büyük bir kısmını laboratuvarlarda ve ofislerde testler yaparak, deneyler yürüterek, sonuçları kaydederek ve verileri derleyerek geçirmektedirler.

Biyologlar genellikle güvensiz veya sağlıksız koşullara maruz kalmazlar. Laboratuvarda tehlikeli organizmalar veya toksik maddelerle çalışanlar, kontaminasyonu önlemek için sıkı güvenlik prosedürlerini takip etmelidir. Botanikçiler, ekologlar ve zoologlar gibi birçok biyoloji bilimcisi, yorucu fiziksel aktivite ve ilkel yaşam koşulları içeren saha çalışmaları yürütür. Sahadaki biyolojik bilimciler sıcak veya soğuk iklimlerde, her türlü hava koşulunda çalışabilirler.

Ödüller

Biyologlara verilen en büyük ödül, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından 1901 yılından bu yana verilen Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'dür. Bir diğer önemli ödül ise 1980 yılında kurulan Crafoord Biyobilimler Ödülü'dür.^[19]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ ^a ^b ^c ^d ^e Urry, Lisa; Cain, Michael; Wasserman, Steven; Minorsky, Peter; Reece, Jane (2017). "Evolution, the themes of biology, and scientific inquiry". Campbell Biology (11th bas.). New York: Pearson. ss. 2–26. ISBN 978-0134093413.
^ Janovy, John Jr. (2004). "Naturalists". On becoming a biologist (2nd bas.). University of Nebraska Press. ss. 1–33. ISBN 9780803276208.
^ ^a ^b ^c Nurse, Paul (2015). "STEM education: To build a scientist". Nature. 523 (7560): 371–373. doi:10.1038/nj7560-371a.
^ Tachibana, Chris (5 October 2017). "The scientific swerve: Changing your research focus". Science. 5 July 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 June 2021.
^ Hofmann, Bjorn; Holm, Soren Breien (2015). "Philosophy of science". Laake, Petter; Benestad, Haakon Breien; Olsen, Bjorn R. (Ed.). Research Methodology in the Medical and Biological Sciences: From Planning and Preparation to Grant Application and Publication. New York: Elsevier Science. ss. 1–42. ISBN 9780128001547.
^ Hillis, David M.; Sadava, David; Hill, Richard W.; Price, Mary V. (2014). "Biotechnology". Principles of Life (2nd bas.). Sunderland, Mass.: Sinauer Associates. ss. 253–272. ISBN 978-1464175121.
^ ^a ^b Gould, Julie (2015). "How to build a better PhD". Nature. 528 (7580): 22–25. Bibcode:2015Natur.528...22G. doi:10.1038/528022a. PMID 26632571.
^ ^a ^b Heppner, Frank; Hammen, Carl; Kass-Simon, G.; Krueger, William (1990). "A "de facto" Standardized Curriculum for US College Biology and Zoology". BioScience. 40 (2): 130–134. doi:10.2307/1311346. JSTOR 1311346. 2021-06-25 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2021-06-20.
^ Woolston, Chris (2018). "Satisfaction in science". Nature. 562 (7728): 611–614. Bibcode:2018Natur.562..611W. doi:10.1038/d41586-018-07111-8. PMID 30356203.
^ Mehmet and Turgut (2014). Hydatidosis of the Central Nervous System: Diagnosis and Treatment. Springer-Verlag Berlin Heidelberg. s. 334. ISBN 978-3-642-54359-3.
^ Hooke, Robert (1665). Micrographia: Or Some Physiological Descriptions of Minute Bodies Made by Magnifying Glasses, with Observations and Inquiries Thereupon. Courier Dover Publications. s. 113. ISBN 978-0486495644. 2 February 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 July 2014.
^ Dobzhansky, Theodosius (1964). "Biology, Molecular and Organismic" (PDF). American Zoologist. 4 (4): 443–452. doi:10.1093/icb/4.4.443. PMID 14223586. 3 March 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 February 2016.
^ James D. Watson and Francis H. Crick. "Letters to Nature: Molecular structure of Nucleic Acid." Nature 171, 737–738 (1953).
^ Campbell, K. H. S.; McWhir, J.; Ritchie, W. A.; Wilmut, I. (1996). "Sheep cloned by nuclear transfer from a cultured cell line". Nature. 380 (6569): 64–66. Bibcode:1996Natur.380...64C. doi:10.1038/380064a0. PMID 8598906.
^ Schnieke, A. E.; Kind, A. J.; Ritchie, W. A.; Mycock, K.; Scott, A. R.; Ritchie, M.; Wilmut, I.; Colman, A.; Campbell, K. H. (1997). "Human Factor IX Transgenic Sheep Produced by Transfer of Nuclei from Transfected Fetal Fibroblasts". Science. 278 (5346): 2130–2133. Bibcode:1997Sci...278.2130S. doi:10.1126/science.278.5346.2130. PMID 9405350.
^ "The Third Culture: Ian Wilmut". Edge.org. 13 January 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 April 2009.
^ Giles, J.; Knight, J. (2003). "Dolly's death leaves researchers woolly on clone ageing issue". Nature. 421 (6925): 776. Bibcode:2003Natur.421..776G. doi:10.1038/421776a. PMID 12594470.
^ Cheesman, Kerry; French, Donald; Cheesman, Ian; Swails, Nancy; Thomas, Jerry (2007). "Is There Any Common Curriculum for Undergraduate Biology Majors in the 21st Century?". BioScience. 57 (6): 516–522. doi:10.1641/B570609.
^ "About the Crafoord Prize - The Royal Swedish Academy of Sciences". www.kva.se. 18 January 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 July 2017.

[urry2017a-1] Urry, Lisa; Cain, Michael; Wasserman, Steven; Minorsky, Peter; Reece, Jane (2017). "Evolution, the themes of biology, and scientific inquiry". Campbell Biology (11th bas.). New York: Pearson. ss. 2–26. ISBN 978-0134093413.

[janovyjr2004-2] Janovy, John Jr. (2004). "Naturalists". On becoming a biologist (2nd bas.). University of Nebraska Press. ss. 1–33. ISBN 9780803276208.

[nurse2015-3] Nurse, Paul (2015). "STEM education: To build a scientist". Nature. 523 (7560): 371–373. doi:10.1038/nj7560-371a.

[tachibana2017-4] Tachibana, Chris (5 October 2017). "The scientific swerve: Changing your research focus". Science. 5 July 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 June 2021.

[laakeetal2015-5] Hofmann, Bjorn; Holm, Soren Breien (2015). "Philosophy of science". Laake, Petter; Benestad, Haakon Breien; Olsen, Bjorn R. (Ed.). Research Methodology in the Medical and Biological Sciences: From Planning and Preparation to Grant Application and Publication. New York: Elsevier Science. ss. 1–42. ISBN 9780128001547.

[hillisetal2014m-6] Hillis, David M.; Sadava, David; Hill, Richard W.; Price, Mary V. (2014). "Biotechnology". Principles of Life (2nd bas.). Sunderland, Mass.: Sinauer Associates. ss. 253–272. ISBN 978-1464175121.

[gould2015-7] Gould, Julie (2015). "How to build a better PhD". Nature. 528 (7580): 22–25. Bibcode:2015Natur.528...22G. doi:10.1038/528022a. PMID 26632571.

[hammenetal1990-8] Heppner, Frank; Hammen, Carl; Kass-Simon, G.; Krueger, William (1990). "A "de facto" Standardized Curriculum for US College Biology and Zoology". BioScience. 40 (2): 130–134. doi:10.2307/1311346. JSTOR 1311346. 2021-06-25 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2021-06-20.

[woolston2018-9] Woolston, Chris (2018). "Satisfaction in science". Nature. 562 (7728): 611–614. Bibcode:2018Natur.562..611W. doi:10.1038/d41586-018-07111-8. PMID 30356203.

[10] Mehmet and Turgut (2014). Hydatidosis of the Central Nervous System: Diagnosis and Treatment. Springer-Verlag Berlin Heidelberg. s. 334. ISBN 978-3-642-54359-3.

[11] Hooke, Robert (1665). Micrographia: Or Some Physiological Descriptions of Minute Bodies Made by Magnifying Glasses, with Observations and Inquiries Thereupon. Courier Dover Publications. s. 113. ISBN 978-0486495644. 2 February 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 July 2014.

[12] Dobzhansky, Theodosius (1964). "Biology, Molecular and Organismic" (PDF). American Zoologist. 4 (4): 443–452. doi:10.1093/icb/4.4.443. PMID 14223586. 3 March 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 February 2016.

[13] James D. Watson and Francis H. Crick. "Letters to Nature: Molecular structure of Nucleic Acid." Nature 171, 737–738 (1953).

[14] Campbell, K. H. S.; McWhir, J.; Ritchie, W. A.; Wilmut, I. (1996). "Sheep cloned by nuclear transfer from a cultured cell line". Nature. 380 (6569): 64–66. Bibcode:1996Natur.380...64C. doi:10.1038/380064a0. PMID 8598906.

[15] Schnieke, A. E.; Kind, A. J.; Ritchie, W. A.; Mycock, K.; Scott, A. R.; Ritchie, M.; Wilmut, I.; Colman, A.; Campbell, K. H. (1997). "Human Factor IX Transgenic Sheep Produced by Transfer of Nuclei from Transfected Fetal Fibroblasts". Science. 278 (5346): 2130–2133. Bibcode:1997Sci...278.2130S. doi:10.1126/science.278.5346.2130. PMID 9405350.

[Edge-16] "The Third Culture: Ian Wilmut". Edge.org. 13 January 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 April 2009.

[naturenews-17] Giles, J.; Knight, J. (2003). "Dolly's death leaves researchers woolly on clone ageing issue". Nature. 421 (6925): 776. Bibcode:2003Natur.421..776G. doi:10.1038/421776a. PMID 12594470.

[cheesman2007-18] Cheesman, Kerry; French, Donald; Cheesman, Ian; Swails, Nancy; Thomas, Jerry (2007). "Is There Any Common Curriculum for Undergraduate Biology Majors in the 21st Century?". BioScience. 57 (6): 516–522. doi:10.1641/B570609.

[19] "About the Crafoord Prize - The Royal Swedish Academy of Sciences". www.kva.se. 18 January 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 July 2017.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

@@ 1. satır: / 1. satır: @@
+[[File:Francesco_Redi.jpg|bağlantı=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Francesco_Redi.jpg|sağ|küçükresim|[[Francesco Redi]], [[Biyoloji|biyolojinin]] kurucusu]]
-#YÖNLENDİR [[Biyoloji]]
+{{Biyoloji kenar kutusu}}
+'''Biyolog''', [[biyoloji]] alanında araştırma yapan bir [[Bilim insanı|bilim insanıdır]].<ref name="urry2017a">{{cite book|title=Campbell Biology|chapter=Evolution, the themes of biology, and scientific inquiry|date=2017|pages=2–26|location=New York|publisher=Pearson|edition=11th|isbn=978-0134093413|first2=Michael|first3=Steven|first4=Peter|first5=Jane|last2=Cain|last3=Wasserman|last4=Minorsky|last5=Reece|first1=Lisa|last1=Urry}}</ref><ref name="janovyjr2004">{{cite book|title=On becoming a biologist|chapter=Naturalists|date=2004|pages=1–33|publisher=University of Nebraska Press|edition=2nd|isbn=9780803276208|first1=John Jr.|last1=Janovy}}</ref> Biyologlar, ister tek bir [[hücre]], ister [[Çok hücreli canlı|çok hücreli]] bir [[Canlı|organizma]] ya da [[Biyolojik etkileşim|etkileşim]] halindeki [[Popülasyon (biyoloji)|popülasyonlardan]] oluşan bir [[komünite]] olsun, Dünya üzerindeki [[Yaşam|yaşamı]] incelemekle ilgilenirler.<ref name="urry2017a" /> Genellikle biyolojinin belirli bir [[Biyolojinin ana hatları#Dallar|dalında]] (örneğin, [[moleküler biyoloji]], [[zooloji]] ve [[evrimsel biyoloji]]) uzmanlaşırlar<ref name="nurse2015">{{cite journal|url=|title=STEM education: To build a scientist|date=2015|issue=7560|pages=371–373|journal=Nature|volume=523|doi=10.1038/nj7560-371a|first1=Paul|last1=Nurse}}</ref> ve belirli bir araştırma odağına sahiptirler (örneğin, [[sıtma]] veya [[kanser]] üzerine çalışmak).<ref name="tachibana2017">{{cite web|url=https://www.science.org/content/article/scientific-swerve-changing-your-research-focus|title=The scientific swerve: Changing your research focus|access-date=22 June 2021|archive-date=5 July 2022|archive-url=https://web.archive.org/web/20220705190848/https://www.science.org/content/article/scientific-swerve-changing-your-research-focus|date=5 October 2017|website=Science|first1=Chris|last1=Tachibana|url-status=live}}</ref>
+[[Temel bilimler|Temel araştırmalarla]] ilgilenen biyologların amacı doğal dünya hakkındaki bilgileri ilerletmektir.<ref name="urry2017a">{{cite book|title=Campbell Biology|chapter=Evolution, the themes of biology, and scientific inquiry|date=2017|pages=2–26|location=New York|publisher=Pearson|edition=11th|isbn=978-0134093413|first2=Michael|first3=Steven|first4=Peter|first5=Jane|last2=Cain|last3=Wasserman|last4=Minorsky|last5=Reece|first1=Lisa|last1=Urry}}</ref> Araştırmalarını, [[Hipotez|hipotezleri]] test etmek için [[Deneycilik|ampirik]] bir yöntem olan [[Bilimsel yöntem|bilimsel yöntemi]] kullanarak yürütürler.<ref name="urry2017a" /><ref name="laakeetal2015">{{cite book|title=Research Methodology in the Medical and Biological Sciences: From Planning and Preparation to Grant Application and Publication|chapter=Philosophy of science|date=2015|pages=1–42|location=New York|publisher=Elsevier Science|isbn=9780128001547|first2=Soren Breien|last2=Holm|first1=Bjorn|last1=Hofmann|editor-last1=Laake|editor-first1=Petter|editor-last2=Benestad|editor-first2=Haakon Breien|editor-last3=Olsen|editor-first3=Bjorn R.}}</ref> Keşifleri, insanlar için tıbbi açıdan faydalı ürünler geliştirmeyi amaçlayan [[biyoteknoloji]] gibi bazı özel amaçlara yönelik [[Uygulamalı bilimler|uygulamalara]] sahip olabilir.<ref name="urry2017a" /><ref name="hillisetal2014m">{{cite book|title=Principles of Life|chapter=Biotechnology|date=2014|pages=253–272|location=Sunderland, Mass.|publisher=Sinauer Associates|edition=2nd|isbn=978-1464175121|first2=David|first3=Richard W.|first4=Mary V.|last2=Sadava|last3=Hill|last4=Price|first1=David M.|last1=Hillis}}</ref>
+Modern zamanlarda, çoğu biyolog [[lisans derecesi]] gibi bir veya daha fazla [[Akademik ünvan|akademik derecenin]] yanı sıra [[yüksek lisans]] veya [[doktora]] gibi ileri bir dereceye sahiptir.<ref name="nurse2015">{{cite journal|url=|title=STEM education: To build a scientist|date=2015|issue=7560|pages=371–373|journal=Nature|volume=523|doi=10.1038/nj7560-371a|first1=Paul|last1=Nurse}}</ref><ref name="gould2015">{{cite journal|url=|title=How to build a better PhD|date=2015|issue=7580|pages=22–25|journal=Nature|volume=528|pmid=26632571|doi=10.1038/528022a|first1=Julie|last1=Gould|bibcode=2015Natur.528...22G|s2cid=4464045}}</ref><ref name="hammenetal1990">{{cite journal|url=https://academic.oup.com/bioscience/article-abstract/40/2/130/302164?redirectedFrom=fulltext|title=A "de facto" Standardized Curriculum for US College Biology and Zoology|access-date=2021-06-20|archive-date=2021-06-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20210625065359/https://academic.oup.com/bioscience/article-abstract/40/2/130/302164?redirectedFrom=fulltext|date=1990|issue=2|pages=130–134|journal=BioScience|volume=40|doi=10.2307/1311346|first2=Carl|first3=G.|first4=William|last2=Hammen|last3=Kass-Simon|last4=Krueger|first1=Frank|last1=Heppner|jstor=1311346|url-status=live}}</ref> Diğer bilim insanları gibi biyologlar da [[akademi]], [[Kâr amacı gütmeyen kuruluş|kar amacı gütmeyen kuruluşlar]], özel sektör veya devlet gibi ekonominin farklı sektörlerinde çalışabilirler.<ref name="woolston2018">{{cite journal|url=|title=Satisfaction in science|date=2018|issue=7728|pages=611–614|journal=Nature|volume=562|pmid=30356203|doi=10.1038/d41586-018-07111-8|first1=Chris|last1=Woolston|bibcode=2018Natur.562..611W}}</ref>
+== Tarihçe ==
+[[File:Barbara_McClintock_(1902-1992)_shown_in_her_laboratory_in_1947.jpg|bağlantı=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Barbara_McClintock_(1902-1992)_shown_in_her_laboratory_in_1947.jpg|sağ|küçükresim|260x260pik|[[Nobel Ödülü|Nobel Ödüllü]] biyolog [[Barbara McClintock]]]]
+[[Biyoloji|Biyolojinin]] kurucusu [[Francesco Redi]], tüm zamanların en büyük biyologlarından biri olarak kabul edilmektedir.<ref>{{cite book|title=Hydatidosis of the Central Nervous System: Diagnosis and Treatment|page=334|publisher=Springer-Verlag Berlin Heidelberg|year=2014|author=Mehmet and Turgut|isbn=978-3-642-54359-3}}</ref> İngiliz [[Doğa felsefesi|doğa filozofu]] [[Robert Hooke]], bitki yapısının [[Petek|bal peteği]] hücrelerine benzerliğini öne sürerek ''[[hücre]]'' terimini icat etmiştir.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=0DYXk_9XX38C&q=Micrographia+honeycomb&pg=PA113|title=Micrographia: Or Some Physiological Descriptions of Minute Bodies Made by Magnifying Glasses, with Observations and Inquiries Thereupon|access-date=22 July 2014|archive-date=2 February 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240202174057/https://books.google.com/books?id=0DYXk_9XX38C&q=Micrographia+honeycomb&pg=PA113#v=onepage&q=Micrographia%20honeycomb&f=false|date=1665|page=113|publisher=Courier Dover Publications|isbn=978-0486495644|first1=Robert|last1=Hooke|url-status=live}}</ref>
+[[Charles Darwin]] ve [[Alfred Wallace]], Darwin'in 1859 yılında yayınlanan ''[[Türlerin Kökeni]]'' adlı kitabında ayrıntılı olarak açıklanan [[doğal seçilim]] yoluyla [[evrim]] teorisini bağımsız olarak formüle etmişlerdir. Bu kitapta Darwin, insanlar da dahil olmak üzere tüm canlıların özelliklerinin, uzun zaman dilimleri boyunca farklılaşmaya yol açan birikmiş değişikliklerle doğal soy süreçleri tarafından şekillendirildiğini öne sürmüştür. Evrim teorisi bugünkü haliyle biyolojinin neredeyse tüm alanlarını etkilemektedir.<ref>{{cite journal|url=http://people.ibest.uidaho.edu/~bree/courses/1_Dobzhansky_1964.pdf|title=Biology, Molecular and Organismic|access-date=5 February 2016|archive-date=3 March 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160303220935/http://people.ibest.uidaho.edu/~bree/courses/1_Dobzhansky_1964.pdf|issue=4|pages=443–452|journal=American Zoologist|year=1964|volume=4|pmid=14223586|doi=10.1093/icb/4.4.443|first1=Theodosius|last1=Dobzhansky|url-status=dead|df=dmy-all}}</ref> [[Gregor Mendel]], 1866 yılında modern [[Genetik|genetiğin]] temelini oluşturan kalıtım ilkelerini ayrı bir şekilde formüle etmiştir.
+yılında [[James Dewey Watson|James D. Watson]] ve [[Francis Crick]], [[Maurice Wilkins]] ve [[Rosalind Franklin]]'in çalışmalarına dayanarak, yaşamın tüm formlarını ifade eden genetik materyal olan [[DNA]]'nın temel yapısını tanımladılar<ref>James D. Watson and Francis H. Crick. "Letters to ''Nature'': Molecular structure of Nucleic Acid." ''[[Nature (journal)|Nature]]'' '''171''', 737–738 (1953).</ref> ve DNA'nın yapısının bir çift sarmal olduğunu öne sürdüler.
+[[Ian Wilmut]], 1996 yılında [[Dolly (koyun)|Dolly]] adında Finlandiyalı bir Dorset kuzusundaki yetişkin bir somatik hücreden ilk kez bir memeli klonlayan araştırma grubuna liderlik etmiştir.<ref>{{Cite journal|title=Sheep cloned by nuclear transfer from a cultured cell line|issue=6569|pages=64–66|journal=Nature|year=1996|volume=380|pmid=8598906|doi=10.1038/380064a0|first2=J.|first3=W. A.|first4=I.|last2=McWhir|last3=Ritchie|last4=Wilmut|first1=K. H. S.|last1=Campbell|author-link1=Keith Campbell (biologist)|author-link4=Ian Wilmut|bibcode=1996Natur.380...64C|s2cid=3529638}}</ref><ref>{{Cite journal|title=Human Factor IX Transgenic Sheep Produced by Transfer of Nuclei from Transfected Fetal Fibroblasts|issue=5346|pages=2130–2133|journal=Science|year=1997|volume=278|pmid=9405350|doi=10.1126/science.278.5346.2130|first2=A. J.|first3=W. A.|first4=K.|first5=A. R.|first6=M.|first7=I.|first8=A.|first9=K. H.|last2=Kind|last3=Ritchie|last4=Mycock|last5=Scott|last6=Ritchie|last7=Wilmut|last8=Colman|last9=Campbell|first1=A. E.|last1=Schnieke|author-link7=Ian Wilmut|author-link9=Keith Campbell (biologist)|bibcode=1997Sci...278.2130S|s2cid=36257561}}</ref><ref name="Edge">{{cite news|url=http://www.edge.org/3rd_culture/bios/wilmut.html|title=The Third Culture: Ian Wilmut|access-date=16 April 2009|archive-date=13 January 2009|archive-url=https://web.archive.org/web/20090113060444/http://www.edge.org/3rd_culture/bios/wilmut.html|work=Edge.org|url-status=dead}}</ref><ref name="naturenews">{{Cite journal|url=|title=Dolly's death leaves researchers woolly on clone ageing issue|issue=6925|pages=776|journal=Nature|year=2003|volume=421|pmid=12594470|doi=10.1038/421776a|first2=J.|last2=Knight|first1=J.|last1=Giles|bibcode=2003Natur.421..776G}}</ref>
+== Eğitim ==
+Biyoloji [[lisans eğitimi]] tipik olarak [[Moleküler biyoloji|moleküler]] ve [[Sitoloji|hücresel biyoloji]], [[Gelişim biyolojisi|gelişim]], [[ekoloji]], [[genetik]], [[mikrobiyoloji]], [[anatomi]], [[fizyoloji]], [[botanik]] ve [[zooloji]] alanlarında dersler gerektirir.<ref name="hammenetal1990">{{cite journal|url=https://academic.oup.com/bioscience/article-abstract/40/2/130/302164?redirectedFrom=fulltext|title=A "de facto" Standardized Curriculum for US College Biology and Zoology|access-date=2021-06-20|archive-date=2021-06-25|archive-url=https://web.archive.org/web/20210625065359/https://academic.oup.com/bioscience/article-abstract/40/2/130/302164?redirectedFrom=fulltext|date=1990|issue=2|pages=130–134|journal=BioScience|volume=40|doi=10.2307/1311346|first2=Carl|first3=G.|first4=William|last2=Hammen|last3=Kass-Simon|last4=Krueger|first1=Frank|last1=Heppner|jstor=1311346|url-status=live}}</ref><ref name="cheesman2007">{{cite journal|url=|title=Is There Any Common Curriculum for Undergraduate Biology Majors in the 21st Century?|date=2007|issue=6|pages=516–522|journal=BioScience|volume=57|doi=10.1641/B570609|first2=Donald|first3=Ian|first4=Nancy|first5=Jerry|last2=French|last3=Cheesman|last4=Swails|last5=Thomas|first1=Kerry|last1=Cheesman}}</ref> Ek gereksinimler arasında [[fizik]], [[kimya]] (genel, [[Organik kimya|organik]] ve [[biyokimya]]), [[kalkülüs]] ve [[istatistik]] yer alabilir.
+Araştırma odaklı bir kariyer hedefleyen öğrenciler genellikle yüksek lisans veya doktora (örn. [[Bilim doktoru|PhD]]) gibi bir lisansüstü derecesi alırlar ve bu sayede 1800'lerden beri var olan çıraklık modeline dayalı olarak bir araştırma şefinden eğitim alırlar.<ref name="gould2015">{{cite journal|url=|title=How to build a better PhD|date=2015|issue=7580|pages=22–25|journal=Nature|volume=528|pmid=26632571|doi=10.1038/528022a|first1=Julie|last1=Gould|bibcode=2015Natur.528...22G|s2cid=4464045}}</ref> Bu lisansüstü programlardaki öğrenciler genellikle biyolojinin belirli bir alt disiplininde uzmanlık eğitimi alırlar.<ref name="nurse2015">{{cite journal|url=|title=STEM education: To build a scientist|date=2015|issue=7560|pages=371–373|journal=Nature|volume=523|doi=10.1038/nj7560-371a|first1=Paul|last1=Nurse}}</ref>
+== Araştırma ==
+[[Dosya:Martinus_Willem_Beijerinck_in_the_lab_in_1921.jpg|küçükresim|[[Martinus Willem Beijerinck]], bir botanikçi ve mikrobiyolog]]
+Temel araştırmalarda çalışan biyologlar, [[evrim]], [[biyokimya]], [[moleküler biyoloji]], [[sinirbilim]] ve [[Sitoloji|hücre biyolojisi]] gibi konular da dahil olmak üzere yaşam hakkındaki insan bilgisini ilerletmek için [[Bilimsel teori|teoriler]] formüle eder ve deneyler tasarlarlar.
+Biyologlar genellikle [[Hayvan|hayvanları]], [[Bitki|bitkileri]], [[Mikroorganizma|mikroorganizmaları]] veya [[Biyomolekül|biyomolekülleri]] içeren laboratuvar deneyleri yaparlar. Ancak biyolojik araştırmaların küçük bir kısmı da laboratuvar dışında gerçekleşir ve deneyden ziyade doğal gözlemi içerebilir. Örneğin, bir botanikçi belirli bir ortamda bulunan bitki türlerini araştırabilirken, bir ekolog bir orman alanının yangından sonra nasıl toparlandığını inceleyebilir.
+Uygulamalı araştırmalarda çalışan biyologlar, temel araştırmalardan elde ettikleri başarıları belirli alanlardaki veya uygulamalardaki bilgileri ilerletmek için kullanırlar. Örneğin, bu uygulamalı araştırma yeni [[İlaç tedavisi|farmasötik ilaçlar]], tedaviler ve [[Tıbbi test|tıbbi tanı testleri]] geliştirmek için kullanılabilir. Özel sektörde uygulamalı araştırma ve ürün geliştirme yapan biyolojik bilimcilerin, araştırma planlarını veya sonuçlarını, fikirlerini veto etme veya onaylama konumunda olan bilim adamı olmayan kişilere açıklamaları gerekebilir. Bu bilim insanları çalışmalarının ticari etkilerini göz önünde bulundurmalıdır.
+Genetik ve organik moleküller konusundaki hızlı gelişmeler, biyoteknoloji alanındaki büyümeyi teşvik ederek biyoloji bilimcilerinin çalıştığı endüstrileri dönüştürdü. Biyoloji bilimcileri artık hayvanların ve bitkilerin genetik materyallerini manipüle ederek organizmaları (insanlar dahil) daha üretken veya hastalıklara karşı dirençli hale getirmeye çalışabiliyorlar. DNA'nın yeniden birleştirilmesi gibi biyoteknolojik süreçler üzerine yapılan temel ve uygulamalı araştırmalar, insan insülini ve büyüme hormonu gibi önemli maddelerin üretilmesini sağlamıştır. Daha önce büyük miktarlarda bulunmayan birçok başka madde de artık biyoteknolojik yollarla üretilmektedir. Bu maddelerden bazıları hastalıkların tedavisinde faydalıdır.
+Çeşitli genom (ilişkili genleriyle birlikte kromozomlar) projeleri üzerinde çalışanlar genleri izole etmekte ve işlevlerini belirlemektedir. Bu çalışma, orak hücre anemisi gibi belirli hastalıklarla ve kalıtsal sağlık riskleriyle ilişkili genlerin keşfedilmesine yol açmaya devam etmektedir. Biyoteknolojideki gelişmeler, biyolojinin hemen hemen tüm alanlarında araştırma fırsatları yaratmış ve tıp, tarım ve [[Çevre ıslahı|çevresel iyileştirme]] gibi alanlarda ticari uygulamalar getirmiştir.
+=== Uzmanlık alanları ===
+Son gelişmeler bazı geleneksel sınıflandırmaları bulanıklaştırmış olsa da biyoloji bilimcilerinin çoğu belirli bir organizma türü veya belirli bir faaliyet üzerinde çalışma konusunda uzmanlaşmıştır.
+* [[Genetikçi|Genetikçiler]]; [[genetik]], [[gen]] bilimi, [[kalıtım]] ve organizmaların [[Genetik varyasyon|çeşitliliği]] üzerine çalışırlar.
+* [[Nörobilimci|Nörobilimciler]] [[Sinir sistemi|sinir sistemini]] inceler.
+* [[Gelişim biyolojisi|Gelişim biyologları]] organizmaların gelişim ve büyüme sürecini inceler
+* [[Biyokimyacı|Biyokimyacılar]] canlıların kimyasal bileşimini incelerler. [[Metabolizma]], [[üreme]] ve büyüme ile ilgili karmaşık kimyasal kombinasyonları ve reaksiyonları analiz ederler.
+* [[Moleküler biyoloji|Moleküler biyologlar]] [[Biyomolekül|biyomoleküller]] arasındaki [[Biyolojik aktivite|biyolojik aktiviteyi]] incelerler.
+* [[Mikrobiyolog|Mikrobiyologlar]]; [[bakteri]], [[yosun]] veya [[Mantarlar|mantar]] gibi mikroskobik organizmaların büyümesini ve özelliklerini araştırır.
+* [[Fizyoloji|Fizyologlar]], normal ve anormal koşullar altında, tüm organizmada ve hücresel veya moleküler düzeyde bitki ve hayvanların yaşam fonksiyonlarını inceler. Fizyologlar genellikle büyüme, üreme, [[fotosentez]], solunum veya hareket gibi işlevlerde veya organizmanın belirli bir bölgesinin veya sisteminin fizyolojisinde uzmanlaşırlar.
+* [[Biyofizik|Biyofizikçiler]], biyolojik soruları yanıtlamak için geleneksel olarak [[Fizik|fizikte]] kullanılan deneysel yöntemleri kullanırlar.
+* [[Hesaplamalı biyoloji|Hesaplamalı biyologlar]], biyolojik sorunları ele almak için [[bilgisayar bilimi]], [[uygulamalı matematik]] ve [[istatistik]] tekniklerini uygularlar. Ana odak noktası [[Matematiksel model|matematiksel modelleme]] ve hesaplamalı simülasyon tekniklerinin geliştirilmesidir. Bu sayede bilimsel araştırma konularını teorik ve deneysel sorularıyla birlikte laboratuvar olmadan ele alırlar.
+* [[Zooloji|Zoologlar]] ve [[Vahşi yaşam biyoloğu|vahşi yaşam biyologları]] hayvanları ve vahşi yaşamı - kökenleri, davranışları, hastalıkları ve yaşam süreçleri - inceler. Bazıları canlı hayvanlarla kontrollü veya doğal ortamlarda deneyler yaparken, diğerleri yapılarını incelemek için ölü hayvanları inceler. Zoologlar ve vahşi yaşam biyologları ayrıca kara ve su alanlarının mevcut ve potansiyel kullanımlarının çevresel etkilerini belirlemek için biyolojik verileri toplayabilir ve analiz edebilirler. Zoologlar genellikle çalıştıkları hayvan grubuyla tanımlanırlar. Örneğin, [[Kuş bilimi|ornitologlar]] [[Kuş|kuşları]], [[Mammaloji|mammaloglar]] [[Memeliler|memelileri]], [[Herpetoloji|herpetologlar]] [[Sürüngenler|sürüngenleri]] ve [[Amfibiler|amfibileri]], [[İhtiyoloji|ihtiyologlar]] [[Balık|balıkları]], [[Knidariyoloji|knidariyologlar]] [[Denizanası|denizanalarını]] ve [[Entomoloji|entomologlar]] [[Böcek|böcekleri]] inceler.
+* [[Botanik|Botanikçiler]] bitkileri ve çevrelerini inceler. Bazıları [[Alg|algler]], [[likenler]], [[Yapraklı kara yosunları|kara yosunları]], [[Eğrelti|eğrelti otları]], [[Pinopsida|kozalaklı ağaçlar]] ve [[Kapalı tohumlular|çiçekli bitkiler]] dahil olmak üzere bitki yaşamının tüm yönlerini inceler; diğerleri bitkilerin tanımlanması ve sınıflandırılması, bitki parçalarının yapısı ve işlevi, bitki süreçlerinin biyokimyası, bitki hastalıklarının nedenleri ve tedavileri, bitkilerin diğer organizmalar ve çevre ile etkileşimi, bitkilerin jeolojik kayıtları ve evrimleri gibi alanlarda uzmanlaşmıştır. [[Mikoloji|Mikologlar]], bitkilerden ayrı bir alem olan [[Maya (biyoloji)|maya]], [[Küf mantarı|küf]] ve [[şapkalı mantar]] gibi [[Mantarlar|mantarları]] inceler.
+* Su biyologları suda yaşayan mikroorganizmaları, bitkileri ve hayvanları inceler. [[Deniz biyolojisi|Deniz biyologları]] tuzlu su organizmalarını, [[Limnoloji|limnologlar]] ise tatlı su organizmalarını inceler. Deniz biyolojisi çalışmalarının çoğu, canlı hücrelerin içinde gerçekleşen biyokimyasal süreçlerin incelenmesi olan [[moleküler biyoloji]] üzerine odaklanmaktadır. Deniz biyolojisi, okyanusların ve okyanus tabanının biyolojik, kimyasal, jeolojik ve fiziksel özelliklerini inceleyen [[Okyanus bilimi|oşinografinin]] bir dalıdır.
+* [[Ekoloji|Ekologlar]] organizmalar arasındaki ve organizmalar ile çevreleri arasındaki ilişkileri araştırarak nüfus büyüklüğü, kirleticiler, yağış, sıcaklık ve rakımın etkilerini incelerler. Ekologlar, çeşitli bilimsel disiplinlerin bilgilerini kullanarak hava, gıda, toprak ve su kalitesine ilişkin verileri toplayabilir, inceleyebilir ve raporlayabilir.
+* [[Evrimsel biyoloji|Evrimsel biyologlar]], [[Son evrensel ortak ata|tek bir ortak atadan]] başlayarak [[Dünya]] üzerindeki [[Biyoçeşitlilik|yaşam çeşitliliğini]] üreten [[Evrim|evrimsel]] süreçleri araştırırlar. Bu süreçler [[doğal seçilim]], [[Ortak ata|ortak soy]] ve [[Türleşme|türleşmeyi]] içerir.
+== İstihdam ==
+Biyologlar genellikle düzenli saatlerde çalışırlar ancak daha uzun saatler de nadir değildir. Araştırmacıların, araştırmalarının niteliğine bağlı olarak laboratuvarlarda veya diğer yerlerde (özellikle sahadayken) tuhaf saatlerde çalışmaları gerekebilir.
+Birçok biyolog, araştırmalarını finanse etmek için [[hibe]] parasına bağımlıdır. Yeni veya genişletilmiş fon arayışı için teklif hazırlarken son teslim tarihlerine uyma ve katı hibe yazma şartnamelerine uyma baskısı altında olabilirler.
+Deniz biyologları çeşitli çalışma koşullarıyla karşılaşırlar. Bazıları laboratuvarlarda çalışır; diğerleri araştırma gemilerinde çalışır ve su altında çalışanlar keskin [[Mercan resifi|mercan resifleri]] ve tehlikeli deniz yaşamı etrafında çalışırken güvenli dalış yapmalıdır. Bazı deniz biyologları örneklerini denizden elde etseler de çoğu zamanlarının büyük bir kısmını laboratuvarlarda ve ofislerde testler yaparak, deneyler yürüterek, sonuçları kaydederek ve verileri derleyerek geçirmektedirler.
+Biyologlar genellikle güvensiz veya sağlıksız koşullara maruz kalmazlar. Laboratuvarda tehlikeli organizmalar veya [[Toksiklik|toksik]] maddelerle çalışanlar, [[Kontaminasyon|kontaminasyonu]] önlemek için sıkı güvenlik prosedürlerini takip etmelidir. Botanikçiler, ekologlar ve zoologlar gibi birçok biyoloji bilimcisi, yorucu fiziksel aktivite ve ilkel yaşam koşulları içeren saha çalışmaları yürütür. Sahadaki biyolojik bilimciler sıcak veya soğuk iklimlerde, her türlü hava koşulunda çalışabilirler.
+== Ödüller ==
+Biyologlara verilen en büyük ödül, İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından 1901 yılından bu yana verilen [[Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü]]'dür. Bir diğer önemli ödül ise 1980 yılında kurulan [[Crafoord Ödülü|Crafoord Biyobilimler Ödülü]]'dür.<ref>{{Cite web|url=http://www.kva.se/en/priser/crafoordpriset/crafoord-om-priset|title=About the Crafoord Prize - The Royal Swedish Academy of Sciences|access-date=2017-07-04|archive-date=18 January 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180118204251/http://www.kva.se/en/priser/crafoordpriset/crafoord-om-priset|website=www.kva.se|url-status=live|df=dmy-all}}</ref>
+== Ayrıca bakınız ==
+* [[Biyoloji]]
+* [[Biyologlar listesi|Biyologların listesi]]
+== Kaynakça ==
+{{Kaynakça|colwidth=30em}}{{Otorite kontrolü}}{{Commons}}
+[[Kategori:Biyologlar]]
+[[Kategori:Bilim meslekleri]]
+[[Kategori:Biyoloji]]
+[[Kategori:Pasaj içeren maddeler]]