İnsanlık tarihi

Dünya tarihi olarak da bilinen insanlık tarihi, insanlığın geçmişinin tasviridir. Arkeoloji, antropoloji, genetik, dilbilim ve diğer disiplinler ile yazının icadından bu yana, kayıtlı tarih ve ikincil kaynaklar ve araştırmalar yoluyla incelenir.

İnsanlığın yazılı tarihi, Paleolitik Çağ'dan ("Eski Taş Devri") başlayıp, ardından Neolitik Çağ'ın ("Yeni Taş Devri") takip ettiği tarih öncesine dayanıyordu. Neolitik Çağ, Yakın Doğu'nun Bereketli Hilalinde, Tarım Devrimi'nin MÖ 10.000 ila 5000 yılları arasında başladığına tanık oldu. Bu dönemde insanlar sistematik bitki ve hayvan yetiştiriciliğine başladı. Tarım ilerledikçe çoğu insan, çiftçi olarak kalıcı yerleşkelerde göçebelikten yerleşik bir yaşam tarzına geçiş yaptı. Çiftçiliğin sağladığı göreceli güvenlik ve artan üretkenlik, toplulukların ulaşımdaki gelişmelerle birlikte giderek daha büyük birimlere genişlemesini sağladı.

Tarih öncesi ya da sonrası fark etmeksizin insanların her zaman güvenilir içme suyu kaynaklarına yakın olmaları gerekiyordu. Yerleşkeler MÖ 4.000 kadar erken bir zamanda İran'da, Mezopotamya'da, İndus Nehri vadisinde, Mısır'ın Nil Nehri kıyılarında ve Çin'in nehirleri boyunca gelişti. Çiftçilik geliştikçe, tahıl tarımı daha sofistike hale geldi ve yetiştirme mevsimleri arasında yiyecek depolamak için bir iş bölümüne yol açtı. İş bölümleri, boş zamanı olan bir üst sınıfın yükselmesine ve medeniyetin temelini oluşturan şehirlerin gelişmesine yol açtı. İnsan toplumlarının artan karmaşıklığı, muhasebe ve yazı sistemlerini gerekli kıldı.

Medeniyetlerin gelişmesiyle birlikte, antik tarih (yaklaşık MS 500'e kadar uzanan Klasik Çağ dahil "Antik Çağ") imparatorlukların yükselişini ve düşüşüne tanık oldu. Klasik dönem sonrası tarih ("Orta Çağ", MS 500-1500) Hristiyanlığın yükselişine, İslam'ın Altın Çağı'na (c. 750 CE - c. yaklaşık MS 1300) şahit oldu. 15. yüzyılın ortalarında Avrupa'ya taşınabilir tip baskının gelişi, iletişimde devrim yarattı ve bilginin daha geniş bir şekilde yayılmasını kolaylaştırdı, Orta Çağ'ın sonunu hızlandırdı ve Bilim Devrimi'ne öncülük etti. Bazen "Avrupa Çağı ve İslam'ın Barut Çağı" olarak anılan Erken Modern Dönem, 1500'den 1800'e kadar Aydınlanma Çağı ve Keşif Çağı'nı içeriyordu. 18. yüzyıla gelindiğinde bilgi ve teknoloji birikimi, Sanayi Devrimi'ni meydana getiren kritik bir yoğunluğa ulaşmış ve 1800'lü yıllarda başlayan ve günümüze kadar devam eden Geç Modern Dönemi başlatmıştır.

Dünya nüfusu, MÖ 10.000 - MS 2.000 (dikey nüfus ölçeği logaritmiktir)

Bu (tarihi Antik Çağ, Post-Klasik, Erken Modern ve Geç Modern dönemlere ayıran) tarihsel dönemlendirme planı, Eski Dünya tarihi, özellikle Avrupa ve Akdeniz, için geliştirilmiştir ve en uygun şekilde dönem için geçerlidir. Eski Çin ve eski Hindistan da dahil olmak üzere bu bölgenin dışında, tarihi zaman çizelgeleri farklı şekilde gelişti. Bununla birlikte, 18. yüzyılda, yaygın dünya ticareti ve sömürgeleştirme nedeniyle, çoğu medeniyetin tarihi, küreselleşme olarak bilinen bir süreçle önemli ölçüde iç içe geçmiş hale geldi. Son 250 yılda, nüfus artış oranları, bilgi, teknoloji, iletişim, ticaret, silahların yıkıcılığı ve çevresel bozulma büyük ölçüde hızlandı ve şu anda gezegenin insan topluluklarının karşı karşıya olduğu benzeri görülmemiş fırsatlar ve tehlikeler yarattı.

Prehistorya

İlk insanlar

Genetik ölçümler, Homo sapiens'e öncülük edecek olan maymun soyunun, yaklaşık 4,6 ila 6,2 milyon yıl önce modern insanın yaşayan en yakın akrabaları olan şempanze ve bonobolara öncülük edecek soydan ayrıldığını gösteriyor. Anatomik olarak modern insanlar Afrika'da yaklaşık 300.000 yıl önce ortaya çıktı ve davranışsal çağdaşlığa yaklaşık 50.000 yıl önce ulaştı.

Kaynakça

• Tudge, Colin (1998). Neanderthals, Bandits and Farmers. New Haven, CT: Yale University Press. ISBN 978-0-300-08024-7. 
• McNeill, William H. (1999) [1967]. A World History (4th bas.). New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-511616-8. 
• Chakrabarti, Dilip K. (2004). "Introduction". Chkrabarti, Dilip K. (Ed.). Indus Civilization Sites in India: New Discoveries. Mumbai: Marg Publications. ss. 7–22. ISBN 978-81-85026-63-3. 
• Baines, John; Malek, Jaromir (2000). The Cultural Atlas of Ancient Egypt (revised bas.). Facts on File. ISBN 978-0-8160-4036-0. 
• Bard, Kathryn A. (2000). "The Emergence of the Egyptian State (c.3200–2686 BC)". Shaw, Ian (Ed.). The Oxford History of Ancient Egypt. Oxford, UK: Oxford University Press. ss. 57–82. ISBN 978-0-19-280458-7. 
• Lee, Yun Kuen (2002). "Building the Chronology of Early Chinese History" (PDF). Asian Perspectives. 41 (1): 15–42. doi:10.1353/asi.2002.0006. hdl:10125/17161. ISSN 1535-8283. 
• Teeple, John B. (2006). Timelines of World History. New York: DK Publishing. ISBN 978-0-7566-1703-5. 
• Baten, Joerg, (Ed.) (2016). A History of the Global Economy: 1500 to present. ISBN 978-1-107-50718-0. 
• Roberts, J. M.; Westad, Odd Arne (2013). The Penguin History of the World (Sixth bas.). New York: Penguin Books. ISBN 978-1-84614-443-1. 
• Stearns, Peter N.; Langer, William L., (Ed.) (2001). Encyclopedia of World History (Sixth bas.). Boston: Houghton Mifflin Company. ISBN 978-0-395-65237-4. 
• Hart-Davis, Adam, (Ed.) (2012). History: The Definitive Visual Guide. New York: DK Publishing. ISBN 978-0-7566-7609-4. 
• Grant, Edward (2006). The Foundations of Modern Science in the Middle Ages: Their Religious, Institutional, and Intellectual Contexts. Cambridge, UK: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-56762-6. 
• Bentley, Jerry H.; Ziegler, Herbert F. (2008). Traditions & Encounters: A Global Perspective on the Past: Volume II From 1500 to the Present (Fourth bas.). New York: McGraw Hill. ISBN 978-0-07-333063-1.