Baryonlar listesi: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
+devam |
++ |
||
1. satır: | 1. satır: | ||
[[Dosya:Proton quark structure.svg|thumb|İki [[yukarı kuark]] ile bir [[aşağı kuark]]tan meydana gelen bir [[baryon]] olan [[proton]]u gösteren diyagram.]] |
[[Dosya:Proton quark structure.svg|thumb|İki [[yukarı kuark]] ile bir [[aşağı kuark]]tan meydana gelen bir [[baryon]] olan [[proton]]u gösteren diyagram.]] |
||
'''[[Baryon]]lar''', üç [[kuark]]tan meydana gelen bileşik [[parçacık]]lardır. Birer kuark ile antikuarktan oluşan [[bozon]]lar gibi baryonlar da, yalnızca kuark veya antikuarkların oluşturduğu parçacıkların yer aldığı [[hadron]]lar grubuna dahildir. |
'''[[Baryon]]lar''', üç [[kuark]]tan meydana gelen bileşik [[parçacık]]lardır. Birer kuark ile antikuarktan oluşan [[bozon]]lar gibi baryonlar da, yalnızca kuark veya antikuarkların oluşturduğu parçacıkların yer aldığı [[hadron]]lar grubuna dahildir. Kuarklardan meydana geldiği için baryonlarda [[güçlü etkileşim]] görülür. [[Evren]]de en yaygın olarak rastlanan baryonlar, görülebilen [[madde]]lerin kütlelerinin çoğunluğunu oluşturan [[proton]] ve [[nötron]]lardır. Her bir baryonun, kendisine karşılık gelen ve antibaryon olarak adlandırılan birer [[antiparçacık]] vardır. Antibaryonlarda, her bir kuark yerine bu kuarklara karşılık gelen antikuarklar bulunur. |
||
Baryonlar, [[izospin]] (''I'') değeri ve kuark (''q'') içeriğine göre gruplara ayrılmaktadır. [[Nükleon]] ({{SubatomicParticle|Nucleon}}), [[Delta baryonu|Delta]] ({{SubatomicParticle|Delta}}), [[Lambda baryonu|Lambda]] ({{SubatomicParticle|Lambda}}), [[Sigma baryonu|Sigma]] ({{SubatomicParticle|Sigma}}), [[Ksi baryonu|Ksi]] ({{SubatomicParticle|Xi}}) ve [[Omega baryonu|Omega]] ({{SubatomicParticle|Omega}}) olmak üzere altı grup baryon bulunur. Bu sınıflandırmanın kuralları, [[Particle Data Group]] tarafından belirlenmektedir. Bu kurallara göre [[yukarı kuark|yukarı]] ({{SubatomicParticle|Up quark}}), [[aşağı kuark|aşağı]] ({{SubatomicParticle|Down quark}}) ve [[garip kuark|garip]] ({{SubatomicParticle|Strange quark}}) kuarklar ''hafif''; [[tılsım kuark|tılsım]] ({{SubatomicParticle|Charm quark}}), [[alt kuark|alt]] ({{SubatomicParticle|Bottom quark}}) ve [[üst kuark|üst]] ({{SubatomicParticle|Top quark}}) kuarklar ise ''ağır'' kabul edilir. Bu kurallar, altı kuarktan herhangi üçünün meydana getirdiği her bir baryon için geçerlidir.<ref>{{kaynak |son1=Roos |ilk1=M. |ilk2=C. G. |son2=Wohl |yıl=2008 |url=http://pdg.lbl.gov/2008/reviews/namingrpp.pdf |başlık=Naming scheme for hadrons |dil=İngilizce}}</ref> Üst kuarklar, [[Standart Model]]'in öngördüğüne göre yaklaşık {{val|5|e=-25|u=s}} olan [[üstel bozunma|ortalama yaşam süresi]] sebebiyle güçlü etkileşime giremediğinden [[hadronlaşma|hadron oluşturamamaktadırlar]].<ref name=Quadt>{{dergi kaynağı |ilk=A. |son=Quadt |yıl=2006 |başlık=Top quark physics at hadron colliders |dergi=[[European Physical Journal C]] |cilt=48 |sayı=3 |sayfalar=835-1000 |doi=10.1140/epjc/s2006-02631-6 |bibcode = 2006EPJC...48..835Q |dil=İngilizce}}</ref> |
|||
Kuarklardan meydana geldiği için baryonlarda [[güçlü etkileşim]] görülür. [[Evren]]de en yaygın olarak rastlanan baryonlar, görülebilen [[madde]]lerin kütlelerinin çoğunluğunu oluşturan [[proton]] ve [[nötron]]lardır. Her bir baryonun, kendisine karşılık gelen ve antibaryon olarak adlandırılan birer [[antiparçacık]] vardır. Antibaryonlarda, her bir kuark yerine bu kuarklara karşılık gelen antikuarklar bulunur. |
|||
== Baryon listeleri == |
== Baryon listeleri == |
||
Aşağıda, tüm bilinen veya varlığı tahmin edilen baryonlar, [[toplam açısal momentum]] ''J'' = {{frac|1|2}} ve ''J'' = {{frac|3|2}} dizimlerine ve pozitif [[parite (fizik)|paritelerine]] göre listelenmektedir.<ref name=Griffiths2008>{{ |
Aşağıda, tüm bilinen veya varlığı tahmin edilen baryonlar, [[toplam açısal momentum]] ''J'' = {{frac|1|2}} ve ''J'' = {{frac|3|2}} dizimlerine ve pozitif [[parite (fizik)|paritelerine]] göre listelenmektedir.<ref name=Griffiths2008>{{kitap kaynağı |son=Griffiths |ilk=David J. |başlık=Introduction to Elementary Particles |basım=Gözden geçirilmiş 2. |yayımcı=WILEY-VCH |yıl=2008 |dil=İngilizce |isbn=978-3-527-40601-2 |sayfa=181-188}}</ref> Bir tür kuarktan meydana gelen baryonlar, ''J'' = {{frac|3|2}} dizilimde de var olabilir; ancak ''J'' = {{frac|1|2}} dizilimindeki varlıkları [[Pauli dışarlama ilkesi]] gereğince engellenmektedir. İki tür kuarktan meydana gelen baryonlar, ''J'' = {{frac|1|2}} ve ''J'' = {{frac|3|2}} dizilimlerinde var olabilir. Üç tür kuarktan meydana gelen baryonlar ise, ''J'' = {{frac|1|2}} ve ''J'' = {{frac|3|2}} dizilimlerinde var olabilir. Bu baryonlar için iki ''J'' = {{frac|1|2}} dizilimi mümkündür. |
||
* Bir tür kuarktan meydana gelen baryonlar (uuu, ddd, ...), ''J'' = {{frac|3|2}} dizilimde de var olabilir; ancak ''J'' = {{frac|1|2}} dizilimindeki varlıkları [[Pauli dışarlama ilkesi]] gereğince engellenmektedir. |
|||
* İki tür kuarktan meydana gelen baryonlar (uud, uus, ...), ''J'' = {{frac|1|2}} ve ''J'' = {{frac|3|2}} dizilimlerinde var olabilir. |
|||
* Üç tür kuarktan meydana gelen baryonlar (uds, udc, ...), ''J'' = {{frac|1|2}} ve ''J'' = {{frac|3|2}} dizilimlerinde var olabilir. Bu baryonlar için iki ''J'' = {{frac|1|2}} dizilimi mümkündür. |
|||
Listelerde yer alan sembollerin anlamı şu şekildedir: ''I'' ([[izospin]]), ''J'' ([[Toplam açısal momentum kuantum sayısı|toplam açısal momentum]]), ''P'' ([[parite (fizik)|parite]]), u ([[yukarı kuark]]), d ([[aşağı kuark]]), s ([[garip kuark]]), c ([[tılsım kuark]]), b ([[alt kuark]]), ''Q'' ([[yük (fizik)|yük]]), ''B'' ([[baryon sayısı]]), ''S'' ([[gariplik]]), ''C'' ([[tılsım (kuantum sayısı)|tılsım]]), ''B′'' ([[altlık]]). |
Listelerde yer alan sembollerin anlamı şu şekildedir: ''I'' ([[izospin]]), ''J'' ([[Toplam açısal momentum kuantum sayısı|toplam açısal momentum]]), ''P'' ([[parite (fizik)|parite]]), u ([[yukarı kuark]]), d ([[aşağı kuark]]), s ([[garip kuark]]), c ([[tılsım kuark]]), b ([[alt kuark]]), ''Q'' ([[yük (fizik)|yük]]), ''B'' ([[baryon sayısı]]), ''S'' ([[gariplik]]), ''C'' ([[tılsım (kuantum sayısı)|tılsım]]), ''B′'' ([[altlık]]). |
Sayfanın 04.34, 27 Eylül 2018 tarihindeki hâli
Baryonlar, üç kuarktan meydana gelen bileşik parçacıklardır. Birer kuark ile antikuarktan oluşan bozonlar gibi baryonlar da, yalnızca kuark veya antikuarkların oluşturduğu parçacıkların yer aldığı hadronlar grubuna dahildir. Kuarklardan meydana geldiği için baryonlarda güçlü etkileşim görülür. Evrende en yaygın olarak rastlanan baryonlar, görülebilen maddelerin kütlelerinin çoğunluğunu oluşturan proton ve nötronlardır. Her bir baryonun, kendisine karşılık gelen ve antibaryon olarak adlandırılan birer antiparçacık vardır. Antibaryonlarda, her bir kuark yerine bu kuarklara karşılık gelen antikuarklar bulunur.
Baryonlar, izospin (I) değeri ve kuark (q) içeriğine göre gruplara ayrılmaktadır. Nükleon (
N
), Delta (
Δ
), Lambda (
Λ
), Sigma (
Σ
), Ksi (
Ξ
) ve Omega (
Ω
) olmak üzere altı grup baryon bulunur. Bu sınıflandırmanın kuralları, Particle Data Group tarafından belirlenmektedir. Bu kurallara göre yukarı (
u
), aşağı (
d
) ve garip (
s
) kuarklar hafif; tılsım (
c
), alt (
b
) ve üst (
t
) kuarklar ise ağır kabul edilir. Bu kurallar, altı kuarktan herhangi üçünün meydana getirdiği her bir baryon için geçerlidir.[1] Üst kuarklar, Standart Model'in öngördüğüne göre yaklaşık 5×10-25 s olan ortalama yaşam süresi sebebiyle güçlü etkileşime giremediğinden hadron oluşturamamaktadırlar.[2]
Baryon listeleri
Aşağıda, tüm bilinen veya varlığı tahmin edilen baryonlar, toplam açısal momentum J = 1⁄2 ve J = 3⁄2 dizimlerine ve pozitif paritelerine göre listelenmektedir.[3] Bir tür kuarktan meydana gelen baryonlar, J = 3⁄2 dizilimde de var olabilir; ancak J = 1⁄2 dizilimindeki varlıkları Pauli dışarlama ilkesi gereğince engellenmektedir. İki tür kuarktan meydana gelen baryonlar, J = 1⁄2 ve J = 3⁄2 dizilimlerinde var olabilir. Üç tür kuarktan meydana gelen baryonlar ise, J = 1⁄2 ve J = 3⁄2 dizilimlerinde var olabilir. Bu baryonlar için iki J = 1⁄2 dizilimi mümkündür.
Listelerde yer alan sembollerin anlamı şu şekildedir: I (izospin), J (toplam açısal momentum), P (parite), u (yukarı kuark), d (aşağı kuark), s (garip kuark), c (tılsım kuark), b (alt kuark), Q (yük), B (baryon sayısı), S (gariplik), C (tılsım), B′ (altlık).
Listelerde antibaryonlar yer almamaktadır. Baryonlardaki her bir kuarkın, kendisine denk gelen antikuarkı ile değiştirilmesi ve Q, B, S, C, B′'nin ters işaretli yapılması ile antibaryonlar elde edilebilmektedir. Adlarının yanında † işareti olan baryonların varlığı Standart Model'e göre tahmin edilmekte olup henüz keşfedilmemiştir. Kırmızı renkle gösterilen değerler henüz deneyler esnasında gözlenmemiş olup kuark modeline göre bu şekilde tahmin edilmekte ve yapılan ölçümlerle tutarlılık göstermektedir.[4][5]
JP = 1⁄2+ baryonlar
Parçacık adı | Sembol | Kuark içeriği | Değişmez kütlesi (MeV/c2) | I | J P | Q (e) | S | C | B' | Ortalama yaşam süresi (s) | Yaygın olarak bozunduğu |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Proton[6] | p / p+ / N+ |
u u d |
938,272046(21)[n 1] | 1⁄2 | 1⁄2+ | +1 | 0 | 0 | 0 | Kararlı[n 2] | Gözlemlenmedi |
Nötron[7] | n / n0 / N0 |
u d d |
939,565379(21)[n 3] | 1⁄2 | 1⁄2+ | 0 | 0 | 0 | 0 | (8,800±0,009)×10+2[n 4] | p+ + e- + ν e |
Lambda[8] | Λ0 |
u d s |
1115,683±0,006 | 0 | 1⁄2+ | 0 | -1 | 0 | 0 | (2,632±0,020)×10-10 | p+ + π- ya da n0 + π0 |
Tılsımlı Lambda[9] | Λ+ c |
u d c |
2286,46±0,14 | 0 | 1⁄2+ | +1 | 0 | +1 | 0 | (2,00±0,06)×10-13 | See Λ+ c decay modes |
Alt Lambda[10] | Λ0 b |
u d b |
5619,4±0,6 | 0 | 1⁄2+ | 0 | 0 | 0 | -1 | (1,429±0,024)×10-12 | See Λ0 b decay modes |
Sigma[11] | Σ+ |
u u s |
1189,37±0,07 | 1 | 1⁄2+ | +1 | -1 | 0 | 0 | (8,018±0,026)×10-11 | p+ + π0 ya da |
Sigma[12] | Σ0 |
u d s |
1192,642±0,024 | 1 | 1⁄2+ | 0 | -1 | 0 | 0 | (7,4±0,7)×10-20 | Λ0 + γ |
Sigma[13] | Σ- |
d d s |
1197,449±0,030 | 1 | 1⁄2+ | -1 | -1 | 0 | 0 | (1,479±0,011)×10-10 | n0 + π- |
Tılsım Sigma[14] | Σ++ c |
u u c |
2453,98±0,16 | 1 | 1⁄2+ | +2 | 0 | +1 | 0 | (2,91±0,32)×10-22[n 5] | Λ+ c + π+ |
Tılsımlı Sigma[14] | Σ+ c |
u d c |
2452,9±0,4 | 1 | 1⁄2+ | +1 | 0 | +1 | 0 | >1,43×10-22[n 6] | Λ+ c + π0 |
Tılsımlı Sigma[14] | Σ0 c |
d d c |
2453,74±0,16 | 1 | 1⁄2+ | 0 | 0 | +1 | 0 | (3,05±0,37)×10-22[n 7] | Λ+ c + π- |
Alt Sigma[15] | Σ+ b |
u u b |
5811,3+0,9 -0,8 ± 1.7 |
1 | 1⁄2+ | +1 | 0 | 0 | -1 | 6,8+2,7 -3,5×10-23[n 8] |
Λ0 b + π+ |
Alt Sigma[n 9] | Σ0 b |
u d b |
Bilinmiyor | 1 | 1⁄2+ | 0 | 0 | 0 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Alt Sigma[15] | Σ- b |
d d b |
5815,5+0,6 -0,5 ± 1.7 |
1 | 1⁄2+ | -1 | 0 | 0 | -1 | 1,34+0,87 -1,15×10-22[n 10] |
Λ0 b + π- |
Ksi[16] | Ξ0 |
u s s |
1314,86±0,20 | 1⁄2 | 1⁄2+ | 0 | -2 | 0 | 0 | (2,90±0,09)×10-10 | Λ0 + π0 |
Ksi[17] | Ξ- |
d s s |
1321,71±0,07 | 1⁄2 | 1⁄2+ | -1 | -2 | 0 | 0 | (1,639±0,015)×10-10 | Λ0 + π- |
Tılsımlı Ksi[18] | Ξ+ c |
u s c |
2467,8+0,4 -0,6 |
1⁄2 | 1⁄2+ | +1 | -1 | +1 | 0 | (4,42±0,26)×10-13 | See Ξ+ c decay modes |
Tılsımlı Ksi[19] | Ξ0 c |
d s c |
2470,88+0,34 -0,80 |
1⁄2 | 1⁄2+ | 0 | -1 | +1 | 0 | 1,12+0,13 -0,10×10-13 |
See Ξ0 c decay modes |
Tılsımlı Ksi prime[20] | Ξ′+ c |
u s c |
2575,6±3,1 | 1⁄2 | 1⁄2+ | +1 | -1 | +1 | 0 | Bilinmiyor | Ξ+ c + γ (görüldü) |
Tılsımlı Ksi prime[21] | Ξ′0 c |
d s c |
2577,9±2,9 | 1⁄2 | 1⁄2+ | 0 | -1 | +1 | 0 | Bilinmiyor | Ξ0 c + γ (görüldü) |
Çift tılsımlı Ksi[22] | Ξ++ cc |
u c c |
3621.40 ± 0.72 ± 0.27 ± 0.14 | 1⁄2 | 1⁄2+ | +2 | 0 | +2 | 0 | Bilinmiyor | Λ+ c + K- + π+ + π+ (görüldü) |
Çift tılsımlı Ksi[e] | Ξ+ cc |
d c c |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 1⁄2+ | +1 | 0 | +2 | 0 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Alt Ksi[23] ya da çağlayan B |
Ξ0 b |
u s b |
5787,8±5,0 ± 1.3 | 1⁄2 | 1⁄2+ | 0 | -1 | 0 | -1 | Bilinmiyor | See Ξ b decay modes |
Alt Ksi[23] ya da çağlayan B |
Ξ- b |
d s b |
5791,1±2,2 | 1⁄2 | 1⁄2+ | -1 | -1 | 0 | -1 | (1,56+0,27 -0,25 ± 0.02)×10-12 |
See Ξ b decay modes |
Alt Ksi asal† | Ξ′0 b |
u s b |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 1⁄2+ | 0 | -1 | 0 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Alt Ksi asal† | Ξ′- b |
d s b |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 1⁄2+ | -1 | -1 | 0 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Çift alt Ksi† | Ξ0 bb |
u b b |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 1⁄2+ | 0 | 0 | 0 | -2 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Çift alt Ksi† | Ξ- bb |
d b b |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 1⁄2+ | -1 | 0 | 0 | -2 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Tılsımlı alt Ksi† | Ξ+ cb |
u c b |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 1⁄2+ | +1 | 0 | +1 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Tılsımlı alt Ksi† | Ξ0 cb |
d c b |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 1⁄2+ | 0 | 0 | +1 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Tılsımlı alt Ksi asal† | Ξ′+ cb |
u c b |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 1⁄2+ | +1 | 0 | +1 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Tılsımlı alt Ksi asal† | Ξ′0 cb |
d c b |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 1⁄2+ | 0 | 0 | +1 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Tılsımlı Omega[24] | Ω0 c |
s s c |
2695,2±1,7 | 0 | 1⁄2+ | 0 | -2 | +1 | 0 | (6,9±1,2)×10-14 | See Ω0 c decay modes |
Alt Omega[25] | Ω- b |
s s b |
6071±40 | 0 | 1⁄2+ | -1 | -2 | 0 | -1 | (1,13+0,55 -0,42 ± 0.02)×10-12 |
( Ω- + J/ψ görüldü) |
Çift tılsımlı Omega† | Ω+ cc |
s c c |
Bilinmiyor | 0 | 1⁄2+ | +1 | -1 | +2 | 0 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Tılsımlı alt Omega† | Ω0 cb |
s c b |
Bilinmiyor | 0 | 1⁄2+ | 0 | -1 | +1 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Tılsımlı alt Omega asal† | Ω′0 cb |
s c b |
Bilinmiyor | 0 | 1⁄2+ | 0 | -1 | +1 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Çift alt Omega† | Ω- bb |
s b b |
Bilinmiyor | 0 | 1⁄2+ | -1 | -1 | 0 | -2 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Çift tılsımlı alt Omega† | Ω+ ccb |
c c b |
Bilinmiyor | 0 | 1⁄2+ | +1 | 0 | +2 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Tılsımlı çift alt Omega† | Ω0 cbb |
c b b |
Bilinmiyor | 0 | 1⁄2+ | 0 | 0 | +1 | -2 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
[d] ^ PDG reports the resonance width (Γ). Here the conversion τ = ħ⁄Γ is given instead.
[e] ^ There is a controversial discovery claim, disfavored by other experimental data.[26][22]
JP = 3⁄2+ baryonlar
Parçacık adı | Sembol | Kuark içeriği | Değişmez kütlesi (MeV/c2) | I | J P | Q (e) | S | C | B' | Ortalama yaşam süresi (s) | Yaygın olarak bozunduğu |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Delta[27] | Δ++ (1232) |
u u u |
1232±2 | 3⁄2 | 3⁄2+ | +2 | 0 | 0 | 0 | (5,63±0,14)×10-24[n 11] | p+ + π+ |
Delta[27] | Δ+ (1232) |
u u d |
1232±2 | 3⁄2 | 3⁄2+ | +1 | 0 | 0 | 0 | (5,63±0,14)×10-24[n 12] | π+ + n0 ya da |
Delta[27] | Δ0 (1232) |
u d d |
1232±2 | 3⁄2 | 3⁄2+ | 0 | 0 | 0 | 0 | (5,63±0,14)×10-24[n 13] | π0 + n0 ya da |
Delta[27] | Δ- (1232) |
d d d |
1232±2 | 3⁄2 | 3⁄2+ | -1 | 0 | 0 | 0 | (5,63±0,14)×10-24[n 14] | π- + n0 |
Sigma[28] | Σ∗+ (1385) |
u u s |
1382,8±0,4 | 1 | 3⁄2+ | +1 | -1 | 0 | 0 | (1,839±0,0041)×10-23[n 15] | Λ0 + π+ ya da |
Sigma[28] | Σ∗0 (1385) |
u d s |
1383,7±1,0 | 1 | 3⁄2+ | 0 | -1 | 0 | 0 | (1,83±0,25)×10-23[n 16] | Λ0 + π0 ya da |
Sigma[28] | Σ∗- (1385) |
d d s |
1387,2±0,5 | 1 | 3⁄2+ | -1 | -1 | 0 | 0 | (1,671±0,089)×10-23[n 17] | Λ0 + π- ya da |
Tılsımlı Sigma[29] | Σ∗++ c(2520) |
u u c |
2517,9±0,6 | 1 | 3⁄2 + | +2 | 0 | +1 | 0 | (4,42±0,44)×10-23[n 18] | Λ+ c + π+ |
Tılsımlı Sigma[29] | Σ∗+ c(2520) |
u d c |
2517,5±2,3 | 1 | 3⁄2 + | +1 | 0 | +1 | 0 | >3,87×10-23[n 19] | Λ+ c + π0 |
Tılsımlı Sigma[29] | Σ∗0 c(2520) |
d d c |
2518,8±0,6 | 1 | 3⁄2 + | 0 | 0 | +1 | 0 | (4,54±0,47)×10-23[n 20] | Λ+ c + π- |
Alt Sigma[30] | Σ∗+ b |
u u b |
5832,1±0,7 +1.7−1.8 | 1 | 3⁄2 + | +1 | 0 | 0 | -1 | (5,7±1,8)×10-23[n 21] | Λ0 b + π+ |
Alt Sigma[e] | Σ∗0 b |
u d b |
Bilinmiyor | 1 | 3⁄2 + | 0 | 0 | 0 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Alt Sigma[30] | Σ∗- b |
d d b |
5835,1±0,6 +1.7−1.8 | 1 | 3⁄2 + | -1 | 0 | 0 | -1 | 8,8+3,7 -3,6×10-23[n 22] |
Λ0 b + π- |
Xi[31] | Ξ∗0 (1530) |
u s s |
1531,80±0,32 | 1⁄2 | 3⁄2+ | 0 | -2 | 0 | 0 | (7,23±0,40)×10-23[n 23] | Ξ0 + π0 ya da |
Ksi[31] | Ξ∗- (1530) |
d s s |
1535,0±0,6 | 1⁄2 | 3⁄2+ | -1 | -2 | 0 | 0 | 6,6+1,3 -1,1×10-23[n 24] |
Ξ0 + π- ya da |
Tılsımlı Ksi[32] | Ξ∗+ c(2645) |
u s c |
2645,9+0,5 -0,6 |
1⁄2 | 3⁄2 + | +1 | -1 | +1 | 0 | >2,1×10-22[n 25] | Ξ+ c + π0 (görüldü) |
Tılsımlı Ksi[32] | Ξ∗0 c(2645) |
d s c |
2645,9±0,5 | 1⁄2 | 3⁄2 + | 0 | -1 | +1 | 0 | >1,2×10-22[n 26] | Ξ+ c + π- (görüldü) |
Çift tılsımlı Ksi† | Ξ∗++ cc |
u c c |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 3⁄2 + | +2 | 0 | +2 | 0 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Çift tılsımlı Ksi† | Ξ∗+ cc |
d c c |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 3⁄2 + | +1 | 0 | +2 | 0 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Alt Ksi[33] | Ξ∗0 b |
u s b |
5945,5±0,8±2.2 | 1⁄2 | 3⁄2 + | 0 | -1 | 0 | -1 | (3,1±2,5)×10-22[n 27] | Ξ- b + π+ (görüldü) |
Alt Ksi† | Ξ∗- b |
d s b |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 3⁄2 + | -1 | -1 | 0 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Çift alt Ksi† | Ξ∗0 bb |
u b b |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 3⁄2 + | 0 | 0 | 0 | -2 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Çift alt Ksi† | Ξ∗- bb |
d b b |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 3⁄2 + | -1 | 0 | 0 | -2 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Tılsımlı alt Ksi† | Ξ∗+ cb |
u c b |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 3⁄2 + | +1 | 0 | +1 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Tılsımlı alt Ksi† | Ξ∗0 cb |
d c b |
Bilinmiyor | 1⁄2 | 3⁄2 + | 0 | 0 | +1 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Omega[34] | Ω- |
s s s |
1672,45±0,29 | 0 | 3⁄2+ | -1 | -3 | 0 | 0 | (8,21±0,11)×10-11[n 28] | Λ0 + K- ya da Ξ0 + π- ya da |
Tılsımlı Omega[35] | Ω∗0 c(2770) |
s s c |
2765,9±2,0 | 0 | 3⁄2 + | 0 | -2 | +1 | 0 | Bilinmiyor | Ω0 c + γ |
Alt Omega† | Ω∗- b |
s s b |
Bilinmiyor | 0 | 3⁄2 + | -1 | -2 | 0 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Çift tılsımlı Omega† | Ω∗+ cc |
s c c |
Bilinmiyor | 0 | 3⁄2 + | +1 | -1 | +2 | 0 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Tılsımlı alt Omega† | Ω∗0 cb |
s c b |
Bilinmiyor | 0 | 3⁄2 + | 0 | -1 | +1 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Çift alt Omega† | Ω∗- bb |
s b b |
Bilinmiyor | 0 | 3⁄2 + | -1 | -1 | 0 | -2 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Üç tılsımlı Omega† | Ω++ ccc |
c c c |
Bilinmiyor | 0 | 3⁄2 + | +2 | 0 | +3 | 0 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Çift tılsımlı alt Omega† | Ω∗+ ccb |
c c b |
Bilinmiyor | 0 | 3⁄2 + | +1 | 0 | +2 | -1 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Tılsımlı çift alt Omega† | Ω∗0 cbb |
c b b |
Bilinmiyor | 0 | 3⁄2 + | 0 | 0 | +1 | -2 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Üçlü alt Omega† | Ω- bbb |
b b b |
Bilinmiyor | 0 | 3⁄2 + | -1 | 0 | 0 | -3 | Bilinmiyor | Bilinmiyor |
Baryon rezonans parçacıkları
Aşağıdaki tabloda Particle Data Group tarafından onaylanmış baryon rezonanslarının adları, kuantum numaraları (bilinenler) ve deneysel durumları yer almaktadır.[36] Baryon resonance particles are excited baryon states with short half lives and higher masses. Despite significant research, the fundamental degrees of freedom behind baryon excitation spectra are still poorly understood.[37] The spin-parity JP (when known) is given with each particle. For the strongly decaying particles, the JP values are considered to be part of the names, as is the mass for all resonances.
- Anahtar
**** | Varlığı kesin ve özelliklerinin birçoğu keşfedilmiş. |
*** | Varlığı neredeyse kesin ile kesin arasında; ancak daha fazla bilgi gerekli veya birtakım özelikleri tam olarak bilinmemekte. |
** | Varlığı olası. |
* | Varlığına dair kanıtlar zayıf. |
Nükleonlar | Δ parçacıkları | Λ parçacıkları | Σ parçacıkları | Ξ ve Ω parçacıkları | Tılsımlı parçacıklar | Alt parçacıklar | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
p | 1/2+ | **** | Δ(1232) | 3/2+ | **** | Λ | 1/2+ | **** | Σ+ | 1/2+ | **** | Ξ0 | 1/2+ | **** | Λ+c | 1/2+ | **** | Λ0b | 1/2+ | *** |
n | 1/2+ | **** | Δ(1600) | 3/2+ | *** | Λ(1405) | 1/2- | **** | Σ0 | 1/2+ | **** | Ξ- | 1/2+ | **** | Λc(2595)+ | 1/2- | *** | Λb(5912)0 | 1/2- | *** |
N(1440) | 1/2+ | **** | Δ(1620) | 1/2- | **** | Λ(1520) | 3/2- | **** | Σ- | 1/2+ | **** | Ξ(1530) | 3/2+ | **** | Λc(2625)+ | 3/2- | *** | Λb(5920)0 | 3/2- | *** |
N(1520) | 3/2- | **** | Δ(1700) | 3/2- | **** | Λ(1600) | 1/2+ | *** | Σ(1385) | 3/2+ | **** | Ξ(1620) | * | Λc(2765)+ | * | Σb | 1/2+ | *** | ||
N(1535) | 1/2- | **** | Δ(1750) | 1/2+ | * | Λ(1670) | 1/2- | **** | Σ(1480) | * | Ξ(1690) | *** | Λc(2880)+ | 5/2+ | *** | Σ*b | 3/2+ | *** | ||
N(1650) | 1/2- | **** | Δ(1900) | 1/2- | ** | Λ(1690) | 3/2- | **** | Σ(1560) | ** | Ξ(1820) | 3/2- | *** | Λc(2940)+ | *** | Ξ0b, Ξ-b | 1/2+ | *** | ||
N(1675) | 5/2- | **** | Δ(1905) | 5/2+ | **** | Λ(1710) | 1/2+ | * | Σ(1580) | 3/2- | * | Ξ(1950) | *** | Ξb(5945)0 | 3/2+ | *** | ||||
N(1680) | 5/2+ | **** | Δ(1910) | 1/2+ | **** | Λ(1800) | 1/2- | *** | Σ(1620) | 1/2- | * | Ξ(2030) | ≥52? | *** | Σc(2455) | 1/2+ | **** | Ω-b | 1/2+ | *** |
N(1685) | * | Δ(1920) | 3/2+ | *** | Λ(1810) | 1/2+ | *** | Σ(1660) | 1/2+ | *** | Ξ(2120) | * | Σc(2520) | 3/2+ | *** | |||||
N(1700) | 3/2- | *** | Δ(1930) | 5/2- | *** | Λ(1820) | 5/2+ | **** | Σ(1670) | 3/2- | **** | Ξ(2250) | ** | Σc(2800) | *** | |||||
N(1710) | 1/2+ | *** | Δ(1940) | 3/2- | ** | Λ(1830) | 5/2- | **** | Σ(1690) | ** | Ξ(2370) | ** | ||||||||
N(1720) | 3/2+ | **** | Δ(1950) | 7/2+ | **** | Λ(1890) | 3/2+ | **** | Σ(1730) | 3/2+ | * | Ξ(2500) | * | Ξ+c | 1/2+ | *** | ||||
N(1860) | 5/2+ | ** | Δ(2000) | 5/2+ | ** | Λ(2000) | * | Σ(1750) | 1/2- | *** | Ξ0c | 1/2+ | *** | |||||||
N(1875) | 3/2- | *** | Δ(2150) | 1/2- | * | Λ(2020) | 7/2+ | * | Σ(1770) | 1/2+ | * | Ω- | 3/2+ | **** | Ξ′+c | 1/2+ | *** | |||
N(1880) | 1/2+ | ** | Δ(2200) | 7/2- | * | Λ(2050) | 3/2- | * | Σ(1775) | 5/2- | **** | Ω(2250)- | *** | Ξ′0c | 1/2+ | *** | ||||
N(1895) | 1/2- | ** | Δ(2300) | 9/2+ | ** | Λ(2100) | 7/2- | **** | Σ(1840) | 3/2+ | * | Ω(2380)- | ** | Ξc(2645) | 3/2+ | *** | ||||
N(1900) | 3/2+ | *** | Δ(2350) | 5/2- | * | Λ(2110) | 5/2+ | *** | Σ(1880) | 1/2+ | ** | Ω(2470)- | ** | Ξc(2790) | 1/2- | *** | ||||
N(1990) | 7/2+ | ** | Δ(2390) | 7/2+ | * | Λ(2325) | 3/2- | * | Σ(1900) | 1/2- | * | Ξc(2815) | 3/2- | *** | ||||||
N(2000) | 5/2+ | ** | Δ(2400) | 9/2- | ** | Λ(2350) | 9/2+ | *** | Σ(1915) | 5/2+ | **** | Ξc(2930) | * | |||||||
N(2040) | 3/2+ | * | Δ(2420) | 11/2+ | **** | Λ(2585) | ** | Σ(1940) | 3/2+ | * | Ξc(2980) | *** | ||||||||
N(2060) | 5/2- | ** | Δ(2750) | 13/2- | ** | Σ(1940) | 3/2- | *** | Ξc(3055) | ** | ||||||||||
N(2100) | 1/2+ | * | Δ(2950) | 15/2+ | ** | Σ(2000) | 1/2- | * | Ξc(3080) | *** | ||||||||||
N(2120) | 3/2- | ** | Σ(2030) | 7/2+ | **** | Ξc(3123) | * | |||||||||||||
N(2190) | 7/2- | **** | Σ(2070) | 5/2+ | * | |||||||||||||||
N(2220) | 9/2+ | **** | Σ(2080) | 3/2+ | ** | Ω0c | 1/2+ | *** | ||||||||||||
N(2250) | 9/2- | **** | Σ(2100) | 7/2- | * | Ωc(2770)0 | 3/2+ | *** | ||||||||||||
N(2300) | 1/2+ | ** | Σ(2250) | *** | ||||||||||||||||
N(2570) | 5/2- | ** | Σ(2455) | ** | Ξ+cc | * | ||||||||||||||
N(2600) | 11/2- | *** | Σ(2620) | ** | ||||||||||||||||
N(2700) | 13/2+ | ** | Σ(3000) | * | ||||||||||||||||
Σ(3170) | * |
Notlar
- ^ Proton ve nötronun kütleleri, temel yüklerinin görece daha az bilinmesinden ötürü MeV/c2 yerine atomik kütle birimleri (u) ile daha hassas ifade edilmektedir. Protonun kütlesi 1,007276466812(90) u, nötronun kütlesi ise 1,00866491600(43) u olarak gösterilir.
- ^ En az 1035 yıl boyunca (Proton bozunması sayfasına bakınız).
- ^ Proton ve nötronun kütleleri, temel yüklerinin görece daha az bilinmesinden ötürü MeV/c2 yerine atomik kütle birimleri (u) ile daha hassas ifade edilmektedir. Protonun kütlesi 1,007276466812(90) u, nötronun kütlesi ise 1,00866491600(43) u olarak gösterilir.
- ^ Serbest nötronlar için. Çoğu çekirdek içinde bulunan nötronlar kararlıdır.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ Parçacık henüz gözlemlenmedi.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
- ^ PDG, rezonans genişliğini (Γ) vermektedir. Burada ise bunun yerine τ = ħ⁄Γ dönüşümü verilmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Özel
- ^ Roos, M.; Wohl, C. G. (2008), Naming scheme for hadrons (PDF) (İngilizce)
- ^ Quadt, A. (2006). "Top quark physics at hadron colliders". European Physical Journal C (İngilizce). 48 (3). ss. 835-1000. Bibcode:2006EPJC...48..835Q. doi:10.1140/epjc/s2006-02631-6.
- ^ Griffiths, David J. (2008). Introduction to Elementary Particles (İngilizce) (Gözden geçirilmiş 2. bas.). WILEY-VCH. s. 181-188. ISBN 978-3-527-40601-2.
- ^ J. Beringer et al. (2012) and 2013 partial update for the 2014 edition: Particle summary tables – Baryons
- ^ J.G. Körner et al. (1994)
- ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
p+
- ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
n0
- ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Λ
- ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Λ
c - ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Λ
b - ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Σ+
- ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Σ0
- ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Σ-
- ^ a b c J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Σ
c - ^ a b J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Σ
b - ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ξ0
- ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ξ-
- ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ξ+
c - ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ξ0
c - ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ξ′+
c - ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ξ′0
c - ^ a b "The LHCb experiment is charmed to announce observation of a new particle with two heavy quarks". CERN (Basın açıklaması). 6 July 2017. Erişim tarihi: 7 July 2017.
- ^ a b J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ξ
b - ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ω0
c - ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ω-
b - ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ξ+
cc - ^ a b c d J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Δ
(1232) - ^ a b c J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Σ
(1385) - ^ a b c J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Σ
c(2520) - ^ a b J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Σ∗
b - ^ a b J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ξ
(1530) - ^ a b J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ξ
c(2645) - ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ξ0
b(5945) - ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ω-
- ^ J. Beringer et al. (2012): Particle listings –
Ω0
c(2770) - ^ C. Patrignani et al. (Particle Data Group) (2017). "Baryon Summary Table" (PDF). Chin. Phys. C. 40: 100001. Erişim tarihi: 7 July 2017.
- ^ Crede, Volker; Roberts, Winston (2013). "Progress Toward Understanding Baryon Resonances". Rep. Prog. Phys. 76: 076301. arXiv:1302.7299 $2. Bibcode:2013RPPh...76g6301C. doi:10.1088/0034-4885/76/7/076301. Erişim tarihi: 23 July 2015.
- Genel
- R. Aaij et al. (LHCb collaboration) (2015). "Observation of J/ψp resonances consistent with pentaquark states in Λ0b→J/ψK-p decays". Physical Review Letters. 115. arXiv:1507.03414 $2. Bibcode:2015PhRvL.115g2001A. doi:10.1103/PhysRevLett.115.072001. Bilinmeyen parametre
|class=
görmezden gelindi (yardım) - J. Beringer et al. (Particle Data Group) (2012). "Review of Particle Physics". Physical Review D. 86 (01): 010001. Bibcode:2012PhRvD..86a0001B. doi:10.1103/PhysRevD.86.010001. Geçersiz
|doi-access=free
(yardım) - K. Nakamura et al. (Particle Data Group) (2010). "Review of Particle Physics". Journal of Physics G. 37 (7A): 075021. Bibcode:2010JPhG...37g5021N. doi:10.1088/0954-3899/37/7A/075021. Geçersiz
|doi-access=free
(yardım) - C. Amsler et al. (Particle Data Group) (2008). "Review of Particle Physics". Physics Letters B. 667 (1): 1–1340. Bibcode:2008PhLB..667....1A. doi:10.1016/j.physletb.2008.07.018.
- V.M. Abazov (DØ Collaboration) (2008). "Observation of the doubly strange b baryon
Ω-
b" (PDF). Fermilab-Pub-08/335-E. 12 Şubat 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. - K. Carter (2006). "The rise and fall of the pentaquark". Symmetry Magazine. Fermilab/SLAC. 4 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2008-05-27.
- W.-M. Yao et al. (Particle Data Group) (2006). "Review of Particle Physics". Journal of Physics G. 33: 1–1232. arXiv:astro-ph/0601168 $2. Bibcode:2006JPhG...33....1Y. doi:10.1088/0954-3899/33/1/001. Geçersiz
|doi-access=free
(yardım) - H. Muir (2003). "Pentaquark discovery confounds sceptics". New Scientist. 16 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2008-05-27.
- J.G. Körner; M. Krämer; D. Pirjol (1994). "Heavy Baryons". Progress in Particle and Nuclear Physics. 33: 787–868. arXiv:hep-ph/9406359 $2. Bibcode:1994PrPNP..33..787K. doi:10.1016/0146-6410(94)90053-1. Kaynak kaldırılmış
|last-author-amp=
parametresini kullanıyor (yardım)
Further reading
- H. Garcilazo; J. Vijande; A. Valcarce (2007). "Faddeev study of heavy-baryon spectroscopy". Journal of Physics G. 34 (5): 961–976. doi:10.1088/0954-3899/34/5/014. Kaynak kaldırılmış
|last-author-amp=
parametresini kullanıyor (yardım) - S. Robbins (2006). "Physics Particle Overview – Baryons". Journey Through the Galaxy. 2008-02-28 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2008-04-20.
- D.M. Manley (2005). "Status of baryon spectroscopy". Journal of Physics: Conference Series. 5: 230–237. Bibcode:2005JPhCS...9..230M. doi:10.1088/1742-6596/9/1/043.
- S.S.M. Wong (1998). Introductory Nuclear Physics (2nd bas.). New York (NY): John Wiley & Sons. ISBN 0-471-23973-9.
- R. Shankar (1994). Principles of Quantum Mechanics (2nd bas.). New York (NY): Plenum Press. ISBN 0-306-44790-8.
- E. Wigner (1937). "On the Consequences of the Symmetry of the Nuclear Hamiltonian on the Spectroscopy of Nuclei". Physical Review. 51 (2): 106–119. Bibcode:1937PhRv...51..106W. doi:10.1103/PhysRev.51.106.
- M. Gell-Mann (1964). "A Schematic of Baryons and Mesons". Physics Letters. 8 (3): 214–215. Bibcode:1964PhL.....8..214G. doi:10.1016/S0031-9163(64)92001-3.
- W. Heisenberg (1932). "Über den Bau der Atomkerne I". Zeitschrift für Physik (Almanca). 77: 1–11. Bibcode:1932ZPhy...77....1H. doi:10.1007/BF01342433.
- W. Heisenberg (1932). "Über den Bau der Atomkerne II". Zeitschrift für Physik (Almanca). 78 (3–4): 156–164. Bibcode:1932ZPhy...78..156H. doi:10.1007/BF01337585.
- W. Heisenberg (1932). "Über den Bau der Atomkerne III". Zeitschrift für Physik (Almanca). 80 (9–10): 587–596. Bibcode:1933ZPhy...80..587H. doi:10.1007/BF01335696.
Dış bağlantılar
- Particle Data Group – Review of Particle Physics (2008).
- Georgia State University – HyperPhysics
- Baryons made thinkable, an interactive visualisation allowing physical properties to be compared