İçeriğe atla

Greyfurt: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
→‎top: düzeltme AWB ile
Vikibilim (mesaj | katkılar)
Yan etkileri bölümü, düzenleme ve kaynak gösterme.
30. satır: 30. satır:
'''Yan etkileri'''
'''Yan etkileri'''


Yapılan araştırmalar greyfurt suyunun bazı ilaçların etkilerini artırdığı ve o nedenle ölümle sonuçlanabilecek zararlı yan etkiler ortaya çıkardığını gösterdi. İlaçlar bağırsaklarda ve karaciğerde bulunan CYP450 enzimiyle parçalanarak vücudumuzdan atılmaktadırlar. Bu enzimin ince bağırsaklarda bulunan P-450 3A4 isimli bir türü greyfurt suyu içince yok olmakta ve bu nedenle de ilacın parçalanması geciktiğinden kanda birikmekte ve sonuçta ilaç zehirlenmesine neden olabilmektedir. Bu nedenle ilaç kullanan kişilerin greyfurt suyu içmemeleri önerilmektedir.
Yapılan araştırmalar; greyfurt suyunun veya greyfurtun bazı ilaçlarla birlikte alınmasının zararlı yan etkiler ortaya çıkarabileceğini gösterdi.<ref name="Mitchell May 2016">{{cite web|last1=Mitchell|first1=Steve|title=Why Grapefruit and Medication Can Be a Dangerous Mix|url=http://www.consumerreports.org/health/grapefruit-and-medications-can-be-a-dangerous-mix/|website=Consumer Reports|accessdate=4 May 2016|date=19 February 2016}}</ref> İlaçlar bağırsaklarda ve karaciğerde bulunan CYP450 enzimiyle parçalanarak vücudumuzdan atılmaktadırlar.<ref name="Mart 2013">{{cite journal |vauthors=Bailey DG, Dresser G, Arnold JM |title=Grapefruit-medication interactions: forbidden fruit or avoidable consequences? |journal=CMAJ |volume=185 |issue=4 |pages=309–16 | date=March 2013 |pmid=23184849 |pmc=3589309 |doi=10.1503/cmaj.120951}}</ref> Bu enzimin ince bağırsaklarda bulunan P-450 3A4 isimli bir türü greyfurt suyu içince yok olmakta ve bu nedenle de ilacın parçalanması geciktiğinden kanda birikmekte ve sonuçta ilaç zehirlenmesine neden olabilmektedir.<ref name="Mart 2013"/> Bu nedenle ilaç kullanan kişilerin greyfurt tüketmeden önce greyfurtun ilaca etkilerini bilmeleri önerilmektedir.<ref name="Mitchell May 2016"/>


== Dünya üretimi ==
== Dünya üretimi ==

Sayfanın 13.23, 21 Ekim 2016 tarihindeki hâli

Greyfurt
Biyolojik sınıflandırma
Âlem: Plantae
Klad Angiosperms (Kapalı tohumlular)
Klad Eudicots (İki çenekliler)
Klad Rosids
Takım: Sapindales
Familya: Rutaceae (Sedef otogiller)
Alt familya: Aurantioideae
Cins: Citrus
Tür: C. paradisi
Citrus paradisi
Macfad.
Pembe greyfurtlar.

Greyfurt (Citrus paradisi), sedef otugiller (Rutaceae) familyasından bugün birçok çeşit ve kültür formları yetiştirilen, yaprak dökmeyen meyve türü.

Greyfurt 1750 li yıllarda Jamaika'da ortaya çıkmış doğal hibrid bir türdür zira Jamaika'nın yerli tatlı portakalının yanında yetiştirilmek üzere Kaptan Shaddock tarafından Güney Asya'dan getirilen yine bir turunç cinsi olan pomelo türü bu adada dikildiğinde bu iki türün birbiriyle tozlaşmaya girdiği ve bunun sonunca 3. bir tür olan greyfurt'un ortaya çıktığı görülmüştür. Jamaika'dan dünyaya bu tür yayılmıştır. En çok greyfurt üretimi yapan ülke Çin Halk Cumhuriyeti'dir.

Yaprakları derimsidir. Çiçekleri beyazımsı renkli, meyveleri büyük, toparlak yassı, açık sarı renkli, ince kabuklu, bol usarelidir. Meyvelerinin çekirdekli ve çekirdeksiz cinsleri bulunur. Meyve dilimlerinin kabukları soyulunca acılık kalmaz, rahatlıkla yenebilir.

Meyvelerinden gıda olarak istifade edilir. C vitamini bakımından zengindir. Meyve kabuklarından marmelat yapılır.

Hazmı kolaylaştıran ve kabızlığı önleyen greyfurt mikropları öldürme özelliği ile faydalı bir besindir.

Yan etkileri

Yapılan araştırmalar; greyfurt suyunun veya greyfurtun bazı ilaçlarla birlikte alınmasının zararlı yan etkiler ortaya çıkarabileceğini gösterdi.[1] İlaçlar bağırsaklarda ve karaciğerde bulunan CYP450 enzimiyle parçalanarak vücudumuzdan atılmaktadırlar.[2] Bu enzimin ince bağırsaklarda bulunan P-450 3A4 isimli bir türü greyfurt suyu içince yok olmakta ve bu nedenle de ilacın parçalanması geciktiğinden kanda birikmekte ve sonuçta ilaç zehirlenmesine neden olabilmektedir.[2] Bu nedenle ilaç kullanan kişilerin greyfurt tüketmeden önce greyfurtun ilaca etkilerini bilmeleri önerilmektedir.[1]

Dünya üretimi

2005'de greyfurt ve pomelo üretimi.
En çok greyfurt üreten 10 ülke — 2012
Ülke Üretim (ton) Dipnot
 Çin 3.800.000 F
 ABD 1.046.890
 Meksika 415.471
 Tayland 328.000 F
 Güney Afrika 304.559
 İsrail 246.618
 Türkiye 243.267
 Arjantin 200.000 F
 Hindistan 200.000 F
 Sudan 196.000
Dünya 5.061.023 A
No symbol = official figure, P = official figure, F = FAO estimate, * = Unofficial/Semi-official/mirror data, C = Calculated figure A = Aggregate(may include official, semi-official or estimates);

Source: Food And Agricultural Organization of United Nations: Economic And Social Department: The Statistical Devision


Kaynaklar

  • A possible identification with an actual Captain Chaddock who traded in the West Indies in the 17th century, was suggested by J. Kumamoto, R. W. Scora, H. W. Lawton and W. A. Clerx, "Mystery of the forbidden fruit: Historical epilogue on the origin of the grapefruit, Citrus paradisi (Rutaceae)", Economic Botany, 41.1 (January, 1987:97-107).
  1. ^ a b Mitchell, Steve (19 February 2016). "Why Grapefruit and Medication Can Be a Dangerous Mix". Consumer Reports. Erişim tarihi: 4 May 2016. 
  2. ^ a b Bailey DG, Dresser G, Arnold JM (March 2013). "Grapefruit-medication interactions: forbidden fruit or avoidable consequences?". CMAJ. 185 (4): 309–16. doi:10.1503/cmaj.120951. PMC 3589309 $2. PMID 23184849.