Şehla Hümbetova
Şehla Hümbetova | |
|---|---|
.jpg) | |
| Doğum | Şəhla Hümbətova Dmanisi, Kvemo Kartli, Gürcistan SSC, Sovyetler Birliği |
| Milliyet | Azeri |
| Vatandaşlık | Azerbaycan |
| Meslek | Avukat, aktivist |
| Etkin yıllar | 2013-günümüz |
| Ödüller | Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü |
Şehla Hümbetova (Azerice: Şəhla Hümbətova, Dmanisi), Azeri avukat ve insan hakları aktivisti. Ülkesinde temel ve azınlık haklarını savunma konusundaki kararlılığı nedeniyle Mart 2020'de Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı tarafından Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü (IWOC)'ye layık görüldü.
Hümbetova Sovyetler Birliği'nin Gürcistan SSC'ne bağlı Kvemo Kartli'nin Dmanisi kasabasında doğdu.[1] İlköğrenimini evine en yakın bir Rus okulunda okudu.[1]
Kariyeri ve faaliyetleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Temel özgürlüklerini kullandıkları için cezalandırılan bireyleri sürekli olarak savunmaya istekli birkaç avukattan birisi olarak 2013'ten beri Azerbaycan'da ceza avukatı olarak çalışmaktadır. Şehla Hümbetova, insan hakları ve özgürlüklerinin gözetilmesine yönelik görüşleri veya talepleri nedeniyle hükûmet tarafından zulme uğrayan insan hakları savunucularını, gazetecileri, blog yazarlarını, aktivistleri, muhalifleri ve LGBT topluluğu temsilcilerini savunan az sayıdaki Azeri hukukçudan birisi oldu.[2] Aynı zamanda, faaliyetleri nedeniyle düzenli olarak tehdit ve tacizle karşı karşıya kaldı. Hümbetova, Gence belediye başkanına karşı düzenlenen suikast girişimi sonrasında gözaltına alınan ve kötü muameleye maruz kalan onlarca kişi ile ilgili, Gence Davası olarak bilinen yargılamada savunma avukatı olarak görev aldı.[3] 2019 yılının başında hapishane yönetimin şikayeti üzerine Azerbaycan Barosu tarafından Hümbetova hakkında disiplin soruşturması açıldı. Şikayet içeriğinde, Hümbetova'nın Ocak 2019'da siyasi tutuklu ve blogger olan müvekkili Mehman Hüseynov'un sürdürdüğü açlık grevi ve sağlık durumu hakkında yaptığı demeçler nedeniyle dezenformasyon yapıldığı ileri sürüldü.[4]
28 Kasım 2019'da Baro Başkanlığı Şehla Hümbetova'nın avukatlık faaliyetlerini durdurma kararı aldı.[5] Baro Başkanlığı ayrıca, bir vatandaşın şikayeti üzerine Hümbetova hakkında dava açıldığını duyurdu. Aralık 2019'da, "mahkemeye sahte makbuz sunduğu" gerekçesi ile başsavcılığa bağlı Genel Yolsuzlukla Mücadele Dairesi'nde ifade vermeye davet edildi fakat bu daveti reddetti.[6] Hümbetova yaşananlar ile ilgili yaptığı açıklamada "Sebebi, avukat olarak siyasi işlere katılmama engel olmak, daha önceki çalışmalarımdan dolayı beni cezalandırmak ve diğer avukatları caydırmak" olarak değerlendirdi.[6] 5 Mart 2021'de Bakü İdare Mahkemesi Hümbetova'nın barodan ihraç edilmesini onayladı.[7] Mahkeme gerekçe olarak, Hümbetova'nın üyelik ücreti olan 460 manat (270 $) üyelik ücretini 6 aydan daha fazla süre ödememesini gösterdi. 5 Mayıs 2021'de Azerbaycan Barolar Birliği başkanlığının bir toplantısında Şehla Hümbetova aleyhindeki davanın geri çekilmesine karar verildi. Toplantıdan hemen sonra Hümbetova'ya avukatlık mesleğine devam edebileceği bilgisi verildi.[8]
Aldığı ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]2020 yılında Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığınca verilen ve her yıl dünyanın dört bir yanından barış, adalet, insan hakları, cinsiyet eşitsizliği ve kadınların güçlendirilmesi için mücadelede cesaret ve liderlik sergileyen kadınlara verilen Uluslararası Cesur Kadınlar Ödülü'nü kazanan 12 kişi arasında yer aldı.[9] 4 Mart 2020'de Melania Trump ve Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun da katıldığı törenle ödülü Hümbetova'ya tevcih edildi.[10] 2007 yılından beri verilen ödül ilk kez bir Azeri vatandaşına verildi.[9]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Hümbetova, Şehla (17 Mayıs 2021). "Şəhlanın Baş Keçid xatirələri" (Azerice). Arqument.az. 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
- ^ "Disbarred Azerbaijani lawyer reinstated after repeated demands from international community" (İngilizce). Bakü: Jam News. 7 Mayıs 2021. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
- ^ "Vəkil Şəhla Hümbətova "Gəncə işi"nə görə cəzalandırıldığını deyir" (Azerice). BBC. 19 Aralık 2019. 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
- ^ "ONBİRİNCİ TEHLİKE ALTINDAKİ AVUKATLAR GÜNÜ 24 Ocak 2021 - AZERBAYCAN: Azerbaycanlı avukatların korunması için mücadele çağrısı" (PDF). ELDH. 24 Ocak 2021. s. 5. 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
- ^ "Şəhla Hümbətova Vəkillər Kollegiyasından xaric edildi". Yeni Avaz. 28 Kasım 2019. 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
- ^ a b "Şəhla Hümbətova ifadə verməkdən imtina edib". Azadlıq Radiosu. 18 Aralık 2019. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
- ^ Hamida Giyasbayli (5 Mart 2021). "Azerbaijani rights lawyer Shahla Humbatova disbarred" (İngilizce). OC Media. 10 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
- ^ "Disbarment of Shahla Humbatova and Irada Javadova overturned". Lawyers for Lawyers. 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
- ^ a b "2020 International Women of Courage Award Recipients Announced". Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı. 3 Mart 2020. 14 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
- ^ Audrey Conklin (4 Mart 2020). "Melania Trump honors International Women of Courage Award recipients" (İngilizce). Fox News. 3 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Şehla Hümbetova'nın Turan.az 'deki "Beni susturamayacaklar" 7 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. adlı röportajı, (5 Mart 2020, İngilizce)