İplik sayfasının kaynağını görüntüle

[[Dosya:A basket of yarn.jpg|küçükresim|sağ|İplik]] 
<!-- Image with unknown copyright status removed: [[Dosya:Yarn2.JPG|küçükresim|Yarn]]  -->
[[Dosya:SpoolsOfThread.jpg|küçükresim|sağ|İplik makarası]]
'''İplik''', dokuma maddelerinin (pamuk, keten, yün, ipek, naylon vb.) uzun ince [[lif]]leri her birinden bükülmüş ve çekilmiş durumu olup, [[tekstil]], [[dikiş]], [[kroşe]], [[örgü]], [[dokuma]], [[nakış]] ve [[halat]] üretimi için uygun hale getirilmesi işlemidir. İplik, lifin elde veya makinede dikiş için uygun hale getirilmiş tipidir. Modern üretim dikiş iplikleri balmumu veya diğer yağlayıcı maddeler ile (dikiş anındaki baskıya karşı koyması için) son bulur.<ref>Kadolph, Sara J., ed.: ''Textiles'', 10th edition, Pearson/Prentice-Hall, 2007, ISBN 0-13-118769-4, p. 203</ref> Nakış iplikleri el veya makine nakışı için özel olarak dizayn edilmiş ipliklerdir.

== Yapı ==

[[Dosya:Spinning jenny.jpg|küçükresim|sol|Bir [[Spinning Jenny]], eğirme makinesi, endüstriyel devrimi başlatmıştır]]
[[Dosya:Yarn twist S-Left Z-Right.png|küçükresim|sağ|upright|S- ve Z-büküm iplik]]

'''Eğrilmiş iplik''' liflerin sağlam kalıcı, dayanıklı bir iplik edilmesi amacıyla bükerek veya bir araya getirerek yapışık hale getirilmesidir.<ref>Kadolph, ''Textiles'', p. 197</ref> İplik içinde liflerin bükülmesi işlemine eğirme denir ve '''Late Stone Age''' (Geç Taş Devri) olarak adlandırılan günümüzden yaklaşık 40.000-10.000 yıl öncesine tarihlendirilebilir.<ref>Barber, Elizabeth Wayland: ''Women's Work:The First 20,000 Years'', W. W. Norton, 1994, p. 44</ref> ve iplik eğirme işlemi endüstrileşmenin ilk işaretlerinden biridir. Eğrilmiş iplik bir tek tip lif içerdiği gibi çeşitli karışım tiplerini de içerebilir. Yapay lif (yüksek güç, yapay parıltı ve ateşe dayanıklılık kalitesine sahip) İle tabii lipler (iyi bir su emme ve deriyi rahat hissettirme kapasitesine sahip) birleşimi çok yaygındır. Çok yaygın bir şekilde kullanılan karışımlar [[pamuk]]-[[polyester]] ve [[yün]]-[[akrilik lif]]lerdir. Farklı tabii lifler karışımı da yaygındır, özellikle [[angora]] ve [[kaşmir]].

İplikler birkaç katmandan yapılır, her bir katman tek bükümlü iplikten olur. Bu tek bükümlü katlar daha kalın bir iplik elde etmek için birlikte zıt yönde bükülür. son bükümün yönüne dayanarak, iplik ''s-büküm'' veya ''z-büküm'' olarak bilinecektir.<ref>[http://www.mkn.itu.edu.tr/~ademir/tt/pdf/2a10.pdf Katlı iplik]{{Ölü bağlantı|tarih=Nisan 2020 }}</ref> 
== Ölçüm ==
=== Zanaat iplikleri ===
[[Dosya:Spielendes Kätzchen.JPG|küçükresim|sağ|upright=1.36|Karışık renkli iplik yumağıyla bir [[kedi]].]]
İplik miktarı genellikle [[ons]] veya gram ölçü ağırlığı ile değerlendirilir. Birleşik Devletler, Kanada ve Avrupa'da el işlerinde kullanılan iplik topları ağırlık ile satılır. Yaygın ölçüler 25gr, 50gr ve 100gr lık yumakları içerir. Bazı şirketler ayrıca öncelikle ons birimiyle üç-[[ons]], dört-ons, altı-ons ve sekiz-ons luk değerlerle kıymet biçerler. Bu ölçüler standard ısıda ve nemde alınırlar çünkü iplik havadan nemi bünyesine emer. Bir yumak veya iplik topunun içirdiği gerçek uzunluk onun lif ağırlığı ve örgü kalınlığı nedeniyle farklıdır. Örneğin, bir 50gram ağırlığında dantel mohair yumağı birkaç yüz metre uzunluk içerirken, 50gramlık hacimli yün yumağı sadece 60 metre uzunluk içerebilir.

=== İplik ===
[[Dosya:Spool of white thread.jpg|küçükresim|Tam amaçlı dikiş ipliği makarası, iki katlı polyester özü ile z-bükümlü merserize koton yapı.]]
Nakış ipliği tipinin çoğu tek hacim veya ağırlıkta olup, buna müstesna olan inci veya perle koton üç ağırlıkta, No. 3 (en ağırı), No. 5 ve No. 8 (en iyisi) dir.<ref>Reader's Digest ''Complete Guide to Needlework''. The Reader's Digest Association, Inc. (March 1992). ISBN 0-89577-059-8, p. 8</ref>

== Renk ==
İplik boyasız veya tabii veya yapay boyalı olarak kullanılabilir. İpliklerin çoğu tek bir düzenli renk tonuna sahiptir, fakat ayrıca geniş bir seçme alacalı rengarenk iplikler vardır.

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

== Dış bağlantılar ==
* [https://web.archive.org/web/20110819112823/http://www.crochetmastery.com/recycling_yarn.html Recycling Yarn]

{{Tekstil sanatları}}
{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:İplik| ]]
[[Kategori:Tekstil terimleri]]