Zatürre

Kış mevsiminde artış gösteren Zatürre (Pnömoni) bir veya birkaç akciğer lobunun iltihaplanması şeklinde ortaya çıkan, daha çok küçük çocuklarda, ileri yaştakilerde ve kronik bir hastalığı bulunan kişilerde daha ağır seyreden ve bazen ölümle sonuçlanabilen ateşli bir hastalıktır. Bu hastalıkta akciğerlerde bulunan hava kesecikleri iltihabi bir sıvıyla dolar. Akciğerlerin görevi olan oksijen alış veriş fonksiyonu bozulur ve bu nedenle kanda oksijen düzeyi azalır.

Nedeni

İltihaplanmaya virüs, bakteri veya mantar gibi mikroorganizmalar sebep olmaktadır. Zatürre’ye yol açan 30'un üzerinde mikroorganizmalar tanımlanmıştır.

Zatüre nasıl bulaşır?

Zatürre'ye neden olan mikroplar kişiden kişiye, bir iki metrelik mesafelerden yakın temas sonucu bulaşırlar. Hastalığın sağlıklı kişilere bulaşması, öksürük, aksırık ya da hasta kişilerin konuşması sırasında havaya yayılan damlacıkların doğrudan solunması yoluyla gerçekleşir. Zatürreye neden olan bakteriler, yakın temas sonucu, solunumla beraber vücuda alınır. Üst solunum yollarında, burun ve ağzın birleştiği yerde yerleşip çoğalırlar. Burada gruplar halinde yer alırlar. Kalabalık yerler, kapalı alanlar, insanların toplu halde yaşadığı okullar, askeriye ve yurtlar zatürrenin bulaşma ihtimalinin fazla olduğu yerlerdir. Salgın şeklinde ortaya çıkabilir fakat soğuk algınlığı kadar bulaşıcı değildir. Bulaşması için en uygun ortam bir arada yaşayan ailedir. Özellikle küçük çocuklar arasında yaygındır

Ne sıklıkta zatürre görülür?

Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre dünyada her yıl her 1000 kişiden 10-15'i zatürre'ye yakalanmaktadır. Türkiye’de ise kayıtlı olarak yaklaşık 90.000 Zatürre vakası görülmektedir.

Zatürreye ortam hazırlayan faktörler

Alkol, uyuşturucu maddeler, sigara ve kötü hayat şartları, ağır geçen grip hastalığı Zatürre'ye ortam hazırlayan faktörlerdir. Genellikle kızamık, boğmaca, grip, difteri, suçiçeği, tifo ve çeşitli bakteri enfeksiyonları ya da vücudu aşırı ölçüde zayıf düşüren hastalıkların seyri sırasında ortaya çıkar.

Belirtileri

• ishal

• Titreme,
• Sarı veya yeşil renkte balgam çıkartmak
• Pas renginde olan koyu kırmızımsı kıvamlı balgam,
• Göğüs ağrısı,
• Kuru ve hırıltılı öksürük,
• Soluk alındığı zaman sırta çivi batırılıyormuş gibi ağrı hissi,
• Şiddetli baş ağrısı,
• Şiddetli bir titremenin ardından ateş yükselmesi,
• Şuur kaybı,
• Yorgunluk,
• Önde meme bölgesi ve arkada ise kürek kemiğinin ucunda duyulan ağrı,
• Solunum hareketleri ve öksürüğe bağlı olarak şiddetlenen göğüs ağrısı,
• Kemik ağrısı,
• İştah azalması,
• Dalgınlık,
• Algılama bozuklukları,
• Dudaklarda oluşan uçuklar,
• Halsizlik,
• Aşırı susama,
• Hızlı solunum,
• Bayılacak gibi olma,
• Baş dönmesi,
• Yüzde şişme,
• Boğaz ağrısı,
• Yan ağrısı,
• Kuru ve beyaz dil,
• Dudaklarda mavileşme,
• Miktarı azalmış ve bekletildiğinde açık renk tortu bırakan idrar,
• Koma

Korunma

• Temizliğe dikkat etmek,
• Aşı yaptırmak,
• Sigara içmemek,
• Alkolden kaçınmak,
• Vitamin ve mineralleri düzenli almak,
• Zararlı alışkanlıklardan uzak kalarak düzenli bir hayat.

Zatürre aşısı yapılması gereken risk grupları

• Kardiyovasküler hastalığı olanlar,
• Kronik akciğer hastalığı bulunanlar,
• Diyabet hastaları,
• Alkolikler,
• Karaciğer sirozu olanlar,
• Beyin-omurilik sıvısı kaçağı olanlar,
• Dalağı fonksiyon görmeyen veya alınmış hastalar,
• Hodgkin hastaları,
• Lenfomalı hastalar,
• Multipl miyeloma vakaları,
• Kronik böbrek yetmezliği olanlar,
• Nefrotik sendrom vakaları,
• Organ nakledilenler,
• Kemoterapi ve radyoterapi görenler,
• AIDS'li hastalar,
• Huzurevlerinde yaşayanlar,
• 65 yaşın üzerindeki herkes

Tanı

• Fiziki muayene,
• Klasik Zatürre belirtilerinin görülmesi,
• Akciğer filmi,
• Balgam kültürü,
• Tam kan tetkiki vb. ile konulur.

Tedavi

• Antibiyotikler,
• Yatak istirahati,
• Ateş düşürücüler,
• Öksürük kesici ilaçlar,
• Oksijen alınması,
• Su kaybını karşılayacak ölçüde sıvı alınması,
• Bol vitaminli ve yüksek kalorili diyet,
• Hastanın çok iyi beslenmesi.

Zatürre hakkında bilinmeyenler

• Zatürre özellikle; küçük çocuklar; yaşlılar; kalp, tuz, böbrek ve bronşit hastalarında ölümlere yol açabilmektedir.
• Zatürre genellikle iki hafta kadar sürer ama hastalık düzeldikten sonra kişi bir aydan uzun süre kendini halsiz ve yorgun hissedebilir.
• Zatürreeye erkekler kadınlara göre daha kolay yakalanırlar.
• Siyah ırktan kişiler hastalığa karşı daha duyarlıdır.

Şablon:Link SM Şablon:Link SM