Bengal Sultanlığı: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmemiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
Subutay1000 (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
Subutay1000 (mesaj | katkılar)
Değişiklik özeti yok
106. satır: 106. satır:
}}
}}


[[File:Malda ~ Adina Mosque 5.JPG|thumb|300px|Bengal Devletinden Kalma Bir Sanat Eseri.]]
[[File:Malda ~ Adina Mosque 5.JPG|thumb|300px|Bengal Sultanlığı Sanatı.]]


'''Bengal Sultanlığı''' [[Türk]] Kökenli Hükümdür Şemseddin İlyas Şah tarafından Kurulmuştur.<ref>Concise History of Islam , Muzaffar Husain s.276</ref> Müslümanların tanıdığı özgürlük, adalet ve eşitlik ortamı, Bengal topraklarındaki karışıklıklara, düzensizliklere bir nizam verdi. Delhi sultanları tarafından gönderilen valilerin kimi zaman müstakile dönüşen yönetimi, 1320’de Tuğluklar’dan Gıyâseddin Tuğluk’un istilâsına kadar sürdü. “Gıyâseddin Tuğluk, Bengal’i biri batıda “Leknevtî”, diğeri doğuda merkezi “Sonârgâon” olmak üzere iki valiliğe ayırdı. Ancak onun 1325’te ölümünden sonra Doğu Bengal, Fahreddin Mübârek Şah’ın, Batı Bengal ise Alâeddin Ali Şah’ın eline geçti. Fahreddin Mübârek Şah 1337’de, Alâeddin Ali Şah da 1340’ta bağımsızlıklarını ilân ettiler.” Böylece biri Doğu, diğeri de Batı’da olmak üzere iki Bengal Devleti ortaya çıktı.Üç yıl sonra Batı’da hâkim olan Şemseddin İlyas Şah’ın 1352 yılında tek idare altında birleştirdiği Bengal’de hüküm süren ve 1576 yılına kadar devam eden Bengal sultanları devrinde İslam Dini, Hindular arasında hızla yayıldı ve bugünkü Müslümanların bölgeye hâkim olmalarına zemin hazırladı. 1414 yılında Hindu Raca Ganesa’nın iktidarı ele geçirmesine kadar olan süreç, Bengal’in en parlak dönemlerinden biri oldu. 22 yıl süren Hindu Ganesa Hanedanı’nın yönetimi, 1437’de İlyasşahilerin ikinci defa yönetime gelmesiyle sona erdi. Bu dönemde ordunun savaş gücünü arttırmak için satın alınan çok sayıda Habeşli zenci köle zamanla idareyi ele geçirerek İlyasşahi hanedanının sonunu getirdiler.Habeşi Kumandanı Hadım Sultan Şâhzâde Bârbek Şah, İlyasşâhîler’in son hükümdarı Celâleddin Feth Şah’ı öldürerek iktidara geldi. Fakat Habeşilerin idaresindeki Bengal, karışıklık ve huzursuzluklara sürüklendi. Bu durum Tirmizi asıllı Seyyid Alâeddin Hüseyin Şah yönetimine kadar sürdü. Seyyidiler döneminde sağlanan düzen ortamı, imar ve kültürel faaliyetlerin artmasını sağladı. Bu dönemde Güney Afrika’yı dolaşarak Hindistan’a gelen ve Bengal Körfezi’nde de görünmeye başlayan Avrupalılarla ilişki kuran Seyyidiler, limanlarını ele geçirmek isteyen Portekizliler veSûrî Afganlar’ın reisi Şîrşah ile mücadele ettiler.Şîrşah’ın Bengal Sultanlığı’nı ele geçirmesinden sonra burada Afgan Surilerin yönetimi başladı. Şîrşah’ın Babür İmparatorluğu’na karşı mücadelesinin merkezi haline getirdiği ve Bihar Valilerinden Karranilerin eline geçen Bengal Sultanlığı’na, 1576 yılında Babür Hükümdarı Celâleddin Ekber Şah son verdi. Mart 1576 yılında yapılan Tukaroi Savaşı’nda Bengal Sultanlığı kuvvetleri mağlup oldu ve bölge Rajputlu Man Singh idaresinde Babürlerin bir eyaleti haline getirildi. İslam fetihlerinden, 1576 yılında kadar yönetime gelen çeşitli hanedan, vali ve sultanların birçok mescid, camii, türbe, kümbet gibi mimari değeri yüksek eserlerle donattığı Bengal toprakları Güney Asya’daki İslâm kültürünün, özellikle tasavvufun canlı merkezlerinden biri oldu.
'''Bengal Sultanlığı''' [[Türk]] Kökenli Hükümdür Şemseddin İlyas Şah tarafından Kurulmuştur.<ref>Concise History of Islam , Muzaffar Husain s.276</ref> Müslümanların tanıdığı özgürlük, adalet ve eşitlik ortamı, Bengal topraklarındaki karışıklıklara, düzensizliklere bir nizam verdi. Delhi sultanları tarafından gönderilen valilerin kimi zaman müstakile dönüşen yönetimi, 1320’de Tuğluklar’dan Gıyâseddin Tuğluk’un istilâsına kadar sürdü. “Gıyâseddin Tuğluk, Bengal’i biri batıda “Leknevtî”, diğeri doğuda merkezi “Sonârgâon” olmak üzere iki valiliğe ayırdı. Ancak onun 1325’te ölümünden sonra Doğu Bengal, Fahreddin Mübârek Şah’ın, Batı Bengal ise Alâeddin Ali Şah’ın eline geçti. Fahreddin Mübârek Şah 1337’de, Alâeddin Ali Şah da 1340’ta bağımsızlıklarını ilân ettiler.” Böylece biri Doğu, diğeri de Batı’da olmak üzere iki Bengal Devleti ortaya çıktı.Üç yıl sonra Batı’da hâkim olan Şemseddin İlyas Şah’ın 1352 yılında tek idare altında birleştirdiği Bengal’de hüküm süren ve 1576 yılına kadar devam eden Bengal sultanları devrinde İslam Dini, Hindular arasında hızla yayıldı ve bugünkü Müslümanların bölgeye hâkim olmalarına zemin hazırladı. 1414 yılında Hindu Raca Ganesa’nın iktidarı ele geçirmesine kadar olan süreç, Bengal’in en parlak dönemlerinden biri oldu. 22 yıl süren Hindu Ganesa Hanedanı’nın yönetimi, 1437’de İlyasşahilerin ikinci defa yönetime gelmesiyle sona erdi. Bu dönemde ordunun savaş gücünü arttırmak için satın alınan çok sayıda Habeşli zenci köle zamanla idareyi ele geçirerek İlyasşahi hanedanının sonunu getirdiler.Habeşi Kumandanı Hadım Sultan Şâhzâde Bârbek Şah, İlyasşâhîler’in son hükümdarı Celâleddin Feth Şah’ı öldürerek iktidara geldi. Fakat Habeşilerin idaresindeki Bengal, karışıklık ve huzursuzluklara sürüklendi. Bu durum Tirmizi asıllı Seyyid Alâeddin Hüseyin Şah yönetimine kadar sürdü. Seyyidiler döneminde sağlanan düzen ortamı, imar ve kültürel faaliyetlerin artmasını sağladı. Bu dönemde Güney Afrika’yı dolaşarak Hindistan’a gelen ve Bengal Körfezi’nde de görünmeye başlayan Avrupalılarla ilişki kuran Seyyidiler, limanlarını ele geçirmek isteyen Portekizliler veSûrî Afganlar’ın reisi Şîrşah ile mücadele ettiler.Şîrşah’ın Bengal Sultanlığı’nı ele geçirmesinden sonra burada Afgan Surilerin yönetimi başladı. Şîrşah’ın Babür İmparatorluğu’na karşı mücadelesinin merkezi haline getirdiği ve Bihar Valilerinden Karranilerin eline geçen Bengal Sultanlığı’na, 1576 yılında Babür Hükümdarı Celâleddin Ekber Şah son verdi. Mart 1576 yılında yapılan Tukaroi Savaşı’nda Bengal Sultanlığı kuvvetleri mağlup oldu ve bölge Rajputlu Man Singh idaresinde Babürlerin bir eyaleti haline getirildi. İslam fetihlerinden, 1576 yılında kadar yönetime gelen çeşitli hanedan, vali ve sultanların birçok mescid, camii, türbe, kümbet gibi mimari değeri yüksek eserlerle donattığı Bengal toprakları Güney Asya’daki İslâm kültürünün, özellikle tasavvufun canlı merkezlerinden biri oldu.

Sayfanın 13.58, 25 Aralık 2016 tarihindeki hâli

Bengal Sultanlığı
1352-1576
bayrağı
bayrak
BaşkentGaur
Pandua
Sonargaon
Yaygın dil(ler)Bengalce (halk dili)
Farsça
HükûmetMonarşi
• 1342-1358
Şemseddin İlyas Şah(ilk)
• 1572-1576
Davud Han Karrani(son)
Tarihçe 
• Kuruluşu
1352
• Delhi Sultanlığından Bağımsızlık
1340
• Batı Ve Doğu bengalin birleşmesi
1352
• Babür Hakimiyetine Girmesi
1576
• Dağılışı
1576
Para birimiRupi
Öncüller
Ardıllar
[[Delhi Sultanlığı]]
Sur İmparatorluğu
Sur İmparatorluğu
[[Babür İmparatorluğu]]
Bengal Sultanlığı Sanatı.

Bengal Sultanlığı Türk Kökenli Hükümdür Şemseddin İlyas Şah tarafından Kurulmuştur.[1] Müslümanların tanıdığı özgürlük, adalet ve eşitlik ortamı, Bengal topraklarındaki karışıklıklara, düzensizliklere bir nizam verdi. Delhi sultanları tarafından gönderilen valilerin kimi zaman müstakile dönüşen yönetimi, 1320’de Tuğluklar’dan Gıyâseddin Tuğluk’un istilâsına kadar sürdü. “Gıyâseddin Tuğluk, Bengal’i biri batıda “Leknevtî”, diğeri doğuda merkezi “Sonârgâon” olmak üzere iki valiliğe ayırdı. Ancak onun 1325’te ölümünden sonra Doğu Bengal, Fahreddin Mübârek Şah’ın, Batı Bengal ise Alâeddin Ali Şah’ın eline geçti. Fahreddin Mübârek Şah 1337’de, Alâeddin Ali Şah da 1340’ta bağımsızlıklarını ilân ettiler.” Böylece biri Doğu, diğeri de Batı’da olmak üzere iki Bengal Devleti ortaya çıktı.Üç yıl sonra Batı’da hâkim olan Şemseddin İlyas Şah’ın 1352 yılında tek idare altında birleştirdiği Bengal’de hüküm süren ve 1576 yılına kadar devam eden Bengal sultanları devrinde İslam Dini, Hindular arasında hızla yayıldı ve bugünkü Müslümanların bölgeye hâkim olmalarına zemin hazırladı. 1414 yılında Hindu Raca Ganesa’nın iktidarı ele geçirmesine kadar olan süreç, Bengal’in en parlak dönemlerinden biri oldu. 22 yıl süren Hindu Ganesa Hanedanı’nın yönetimi, 1437’de İlyasşahilerin ikinci defa yönetime gelmesiyle sona erdi. Bu dönemde ordunun savaş gücünü arttırmak için satın alınan çok sayıda Habeşli zenci köle zamanla idareyi ele geçirerek İlyasşahi hanedanının sonunu getirdiler.Habeşi Kumandanı Hadım Sultan Şâhzâde Bârbek Şah, İlyasşâhîler’in son hükümdarı Celâleddin Feth Şah’ı öldürerek iktidara geldi. Fakat Habeşilerin idaresindeki Bengal, karışıklık ve huzursuzluklara sürüklendi. Bu durum Tirmizi asıllı Seyyid Alâeddin Hüseyin Şah yönetimine kadar sürdü. Seyyidiler döneminde sağlanan düzen ortamı, imar ve kültürel faaliyetlerin artmasını sağladı. Bu dönemde Güney Afrika’yı dolaşarak Hindistan’a gelen ve Bengal Körfezi’nde de görünmeye başlayan Avrupalılarla ilişki kuran Seyyidiler, limanlarını ele geçirmek isteyen Portekizliler veSûrî Afganlar’ın reisi Şîrşah ile mücadele ettiler.Şîrşah’ın Bengal Sultanlığı’nı ele geçirmesinden sonra burada Afgan Surilerin yönetimi başladı. Şîrşah’ın Babür İmparatorluğu’na karşı mücadelesinin merkezi haline getirdiği ve Bihar Valilerinden Karranilerin eline geçen Bengal Sultanlığı’na, 1576 yılında Babür Hükümdarı Celâleddin Ekber Şah son verdi. Mart 1576 yılında yapılan Tukaroi Savaşı’nda Bengal Sultanlığı kuvvetleri mağlup oldu ve bölge Rajputlu Man Singh idaresinde Babürlerin bir eyaleti haline getirildi. İslam fetihlerinden, 1576 yılında kadar yönetime gelen çeşitli hanedan, vali ve sultanların birçok mescid, camii, türbe, kümbet gibi mimari değeri yüksek eserlerle donattığı Bengal toprakları Güney Asya’daki İslâm kültürünün, özellikle tasavvufun canlı merkezlerinden biri oldu.

Kaynakça

  1. ^ Concise History of Islam , Muzaffar Husain s.276

http://www.dunyabulteni.net/haber/296738/asyada-239-yillik-bir-sultanlik-bengal-sultanligi

Azmi Özcan, “Bengal”, Enver Konukçu, “Bengal Sultanlığı”, Dia, Cilt. 5, İstanbul, 1992.