Kullanıcı:Yigitseckinx

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Francisco Suârez[değiştir | kaynağı değiştir]

Salamanca Okulunun önde gelen isimlerinden birisi olan Francisco Suârez (5 Ocak 1548 - 25 Eylül 1617) akıl hocası olan "Thomas Aquinas"tan esinlenerek düşüncelerini geliştirmiş ve kendini skolastik isimler arasına yazdırmıştır. Francisco Suârez aynı zamanda filozof ve teologdu.

Yaşamı ve Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]

Francisco Suárez 5 Ocak 1548’de Granada’da doğmuştur. Ailesi Granada’nın soylu ve zengin ailelerindendir. Ailesinin önceki nesillerde kiliseye ve devlete dikkate değer hizmetler sunmuştur.Babasınında avukat olması nedeniyle bundan esinlenen Suârez, 13 yaşındayken üstün bir latin dili ve edebiyatı bilgisiyle hukuk eğitimi almak üzere Salamanca Üniversitesine gitmiştir. Suârez hukuk konusunda ki çalışmalarını kanonik hukuk dalında yapmıştır. Başlangıçta hocaları tarafından sıradan bir öğrenci olarak görülen Suârez, eğitimini tamamlamasıyla birlikte çevresinde parlak zekası ile çalışkanlığı ile övülen bir kişilik olmuştur. Suârez kendi ismiyle üç İspanyol Üniversitesinde birinci seviyede ders verme onuruna erişen tek İspanyol teologdur. Bu başarılarından dolayı kendisine "doctor eximio" lakabı verilmiştir.

Her ne kadar hukuk alanında eğitim görmüş olsa bile Teoloji onun her zaman asıl mesleği olmuştur çünkü 40 yılı aşkın bir süre teoloji öğretmiştir. Bu geçen yıllardan sonra iyi bir teologun aynı zamanda iyi bir felsefeci de olması gerektiğini farkedip kendisini o dönemde ki felsefenin en büyük sorunlarını çözmeye çalışmıştır.

1571 yılında Segovia Üniversitesi’nde profesör unvanını almıştır. Düşünür akademik hayatında şehirden şehire dolaşmış; Segovia, Valladolid, Roma ve Salamanca Üniversiteleri’nde profesörlük yapmıştır. Profesörlük yaptığı süre içinde çalışma metodunda gösterdiği en önemli özellik özgürlüktür. Bu yeni metodlar kısa süre içinde, Suárez’in teolojik doktrinin dışına çıktığı eleştirilerinin yükselmesine neden olmuştur.

Suârez'in geleneksel yöntemin dışına çıkma isteğinden dolayı, kilise öğretisine ve dogmalarına bağlılığına ilişkin şüphelerin oluşmasına sebep olmuştur. Buna bağlı olarak 1573 yılında geleneksel skolastiğin dışına çıkma nedeni ile suçlanmıştır. Bu suçlamalardan dolayı "Cizvit Topluluğunun" menfaatleri için öğretmenlik görevini bırakmayı düşünmüştür. Ancak Kastilya'nın en yüksek din görevlisi tarafından ismi aklanmıştır.

Tüm bu eleştirilere rağmen 1593 yılında, II. Felipe onu Portekiz’de bulunan Coimbra Üniversitesi Teoloji Bölümünün başkanlığına getirmiştir. Coimbra Üniversitesinde ders verdiği dönemde hukuk felsefesi üzerine yazdığı eseri olan Tractatus de legibus ac Deo legislatore yayımlanmıştır. Bu eseri muhtemelen günümüzde en çok bilinen eseridir.

Suárez Coimbra’daki görevini emeklilik tarihi olan 1615 yılına kadar yapmış ve emekli olduktan 2 yıl sonra hayata gözlerini yummuştur.

Felsefi Düşüncesi[değiştir | kaynağı değiştir]

Suârez'in anlayışına göre yasa, yeterli bir biçimde ilan edilmiş; ortak ve değişmeyen kuraldır. Yasanın kayakları aklı ve iradesidir. Yasanın kaynağının akıl olduğu gösteren pek çok doğrulama olduğunu söylemektedir. Yasanın işlevi düzendir. Düzenleme ise akıl ile olur çünkü kesin bir karar gereklidir.

Suârez'e göre yasanın bir diğer işlevi Kitab-ı Mukaddes'e uygun bir biçimde emretmek ve uygulamaktır. Bu düzenlemenin de akıl ile olacağını söylemiştir. Son olarak Yasa bir kuraldır ve irade ile kural oluşturmak mümkün değildir.

Devlet Teorisi[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir çok düşünür gibi Francisco Suârez'de devlet, yasa ve sosyallik hakkında yazıları bulunmaktadır. İspanyol düşüncesinde göz ardı edilemeyecek kadar önemli bir isimdir. Devlet hakkında ki ilk teorilerine "De Legibus" adlı kitabında yer vermiştir ve bu düşünceler ileri ki zamanlarda devlet hakkında bir başka düşünür olan Hobbes'a ışık olmuştur. Batı, İngiltere Kral’ı I. James’in potestas directa düşüncesini bitirmek için görevlendirilen, Papa yanlısı ve Cizvit bir hoca olan Suárez’in, sosyal sözleşme teorisini göz ardı etmekte pek de zorlanmamıştır. Zira bir hukukçu olmasından önce felsefeci ve İlahiyatçı olan Suárez’in devlet teorisini anlamak yasa anlayışını anlamaktan geçer. Devletteki egemen gücün temelini yasama olarak belirlemiştir. Devlet teorisi ise temelinde insanın ve manevi birliğin yattığını, insan ve toplum kavramlarından hareketle siyasi iktidarın oluştuğunu söylemiştir. İspanyol filozofları diğer filozoflardan ayıran özellikler insanın aklının sadece dini metinleri okuyup anlamaktan ibaret olmadığını, egemenlik hakkı, kamu özgürlükleri, ulusların bağımsızlığı, bütün halkların ve insanların eşitliği gibi konuları da tartışmalarından kaynaklıdır ve bu tarz düşüncelerinin sonucu İspanyol Altın Çağı'nı başlatmıştır.

Düşünceleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Suârez'in metafizik ve ilahiyat alanındaki çalışmaları, 17. ve 18. yüzyıl Katolik ve Protestanlar arasında skolastik düşünce yönünden çok önemli bir etki yarattı. Suárezin Cizvit düşüncesi sayesinde metafizik, İspanya, Portekiz ve İtalya'nın Katolik okullarında müfredata eklendi. Uluslararası hukuk da dahil olmak üzere, hem metafizik hem de hukuk için Alman ve Hollanda okullarının Reformcu görüşleri üzerinde büyük bir etkiye sahipti. Çalışmaları, Hugo Grotius (1583-1645) gibi diğer bilim adamları tarafından övgü aldı.

Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]

  • Disputationes Metaphysicae (Metafizik Tartışmaları)
  • De Deo Incarnato (İsa’nın Yeniden Vücud Bulması Hakkında)
  • De Defensio Fidei (İmanın Savunması Hakkında)