Una (Sava) sayfasının kaynağını görüntüle

{{Nehir bilgi kutusu
| adı           = Una 
| resim         = Una pod Ostrozcem.jpg
| başlık        = [[Ostrojaç Kalesi]]'nin altındaki Una, [[Bihać]]'un akıntı yönünde
| kaynak        = Stražbenica Dağı, [[Hırvatistan]]
| ağız          = Jasenovac, Sisak-Moslavina İli
| havza         = 
| uzunluk       = {{dönüştürme|214.6|km|abbr=on}} {{GeoSource|Sava||13}} 
| irtifa        = 
| ağız_irtifa   = 
| debi          = 
| havza_alan    = {{dönüştürme|9829|km2|abbr=on}} {{GeoSource|Sava||13}}
| harita        = 
| harita_başlık = 
| harita_boyut  = 
}}
'''Una''' {{Cyrl|Уна|sr}}), [[Hırvatistan]] ve [[Bosna-Hersek]]'te bir [[nehir]]dir. Nehrin toplam uzunluğu 214.6&nbsp;km (133.3&nbsp;mi) ve havza alanı 9.829&nbsp;km²'dir (3.795 feet kare). Una nehri adını [[Antik Roma|Romalılar]]dan aldı. Romalılar güzelliğini o kadar benzersiz bulmuşlar ki, ona ''Tek'' (Una) adını verdiler. İsminin başka bir yorumu, Hint-Avrupa kökenli  unt (muhtemelen orijinalinde "dalga" anlamına gelmekteydi) kelimesinden türetilmiş bir [[İlirya]] kökenli kelime olmasıdır.

== Coğrafya ==

=== Seyir ===
Una'nın kaynağı, Vrelo Une olarak da bilinen Una kaynağıdır ve [[Hırvatistan|Hırvatistan'ın]] Lika bölgesindeki Stražbenica dağının kuzey-doğu yamaçlarında bulunur. 4&nbsp;km sonra &nbsp; nehir [[Bosna-Hersek|Bosna-Hersek'e]] ulaşır ve [[Krka Nehri]] ile birleşir. Buradan sonra Una nehri, Bosna kasabası Martin Brod'a 1.5&nbsp;km mesafedeki demiryolu köprüsüne ulaşana kadar 8.5&nbsp;km boyunca Hırvatistan ve Bosna-Hersek arasında doğal bir sınır oluşturuyor. Demiryolu köprüsünden sonra Una, tamamen Bosna Hersek sınırları içine girer 21&nbsp;km boyunca akar ve Kulen Vakuf'ta 9&nbsp;km sürecek bir yolculuk olan ikinci kez iki ülke arasındaki sınıra ulaşmadan önce ilerlemeye devam eder. Buradan Malo Seoce ve Užljebić köyleri arasındaki başka bir demiryolu köprüsüne kadar 20&nbsp;km'lik sınırı oluşturur. Bu köprüden sonra Una ikinci kez tamamen Bosna-Hersek toprakların girer ve rotasını Bosanska Krupa ve Bosanska Otoka'ya çevirir. Bosna topraklarında 85&nbsp;km aktıktan sonra Una, Dobretin ve Javornik (Hırvatistan) köylerinin yakınında, üçüncü ve son kez Bosna-Hersek ve Hırvatistan arasındaki sınırı takip eder. [[Sava]] ile birleşinceye kadar, seyrinin geri kalanı için bu statüyü korur. Bu aşamada Una, [[Bosna-Hersek|Bosna'nın]] [[Bosanski Novi|Novi Grad]], [[Bosanska Kostajnica|Kostajnica]], [[Bosanska Dubica|Kozarska Dubica]] ve Hırvat Dvor, Hrvatska Kostajnica, Hrvatska Dubica kasabalarından geçer. Küçük Jasenovac kasabası yakınlarındaki [[Sava|Sava Nehri'ne]] dökülür.

=== Hidrografi ===
Una, [[Sava]] nehrinin sağ koludur ve ana kollar Unac Nehri, Sana, Klokot Nehri ve Krušnica Nehri'dir . Una'nın hidrolojik parametreleri Hırvatistan'da Kostajnica'da düzenli olarak izlenmektedir.<ref>{{Web kaynağı | url = http://hidro.hr/hidro_e.php?id=hidro&param=Podaci_e | başlık = Daily hydrological report | erişimtarihi = 9 Eylül 2010 | yayıncı = [[State Hydrometeorological Bureau of the Republic of Croatia]] | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20100530062812/http://hidro.hr/hidro_e.php?id=hidro&param=Podaci_e |arşivtarihi= 30 Mayıs 2010 | ölüurl =hayır}}</ref>

== Flora ve fauna ==
Una Nehri havzasında 170'ten fazla şifalı bitki yetiştirilmektedir; ''Campanula unensis'' adı verilen nadir bir bitki, "Una bluebell", adını Una nehrinin parlak turkuaz ve yeşil renklerinden adını almıştır. Bu nehirde 28 çeşit balık yaşıyor ve bunların en büyüğü huchendir (''mladica'', bilimsel adı: ''Hucho hucho'').

== Regatta ==
Ayrıca nehirde yıllık bir etkinlik olan "Uluslararası Una Regatta", insanların [[Kulen Vakuf]]'tan tekne ve kanolarda nehre indiği ve Hırvatistan'daki Vrelo Une'ye gezi ile [[Bihać]]'taki doruk noktası olacak şekilde düzenlenmektedir. Regatta, bir tekne yarışı olsa da nehrin kendisi için bir çeşit kutlamadır.

== Una Milli Parkı ==
[[Dosya:Bos Krupa, Una.jpg|küçükresim|Una’dan bir fotoğraf.]]
Una Milli Parkı, 2008 yılında Yukarı Una Nehri ve Unac Nehri çevresinde kurulmuştur. Bosna-Hersek'in en son kurulan milli parkıdır ve 2020 itibarıyla ülkedeki üç milli parktan birisidir. Parkın temel amacı, içinden geçen bozulmamış Una ve Unac nehirlerini korumaktır. Milli Park'ın koruma bölgesi, batı tarafında Krka Nehri'nin kaynağından ve havzasından, park sınırının Una'yı ve eyalet sınırını kasabadan takip ettiği Hırvatistan ile Bosna ve Hersek devlet sınırındaki Una ile birleşmesine kadar uzanıyor. Parkın doğu sınırında, Unac Nehri'nin girişinden kanyonuna, [[Drvar]] kasabasından birkaç kilometre içerisine kadar gitmektedir ve Unac ve kanyonunu Martin Brod kasabasındaki Una ile birleşmeye kadar takip etmektedir. Oradan park sınırı, sağındaki Una'yı ve soldaki Bosna-Hersek ile Hırvatistan arasındaki devlet sınırını [[Bihać]] kasabasından birkaç kilometre yukarıdaki küçük bir Ripač kasabasına ulaşana kadar takip eder.

Una'nın çarpıcı şelaleleri ve beyaz su akıntısı parkı özel kılar. En ünlü şelaleler, popüler ''"International Una Regatta"'' kayak yarışmasının başladığı Martin Brod ve Štrbački Buk'un akış yönünde olanlarıdır. Park boyunca ziyaretçiler rafting, balık tutma, bisiklete binme, yürüyüş ve kampçılık gibi etkinliklerin tadını çıkarabilirler. [[Bihać]] ve [[Bosanska Krupa|Bosanska]] [[Bihać|Krupa'daki]] şehir köprülerinden atlamak da popülerdir.

Una Milli Parkı, 30 balık türü, 130 kuş türü ve vaşak, tilki, kurt, ayı ve güderi gibi diğer hayvan biyolojik çeşitliliği ile de dikkat çekmektedir.

Park alanı zengin kültürel-tarihi mirasa ve birçoğu tarih öncesi dönemden kalma çok sayıda arkeolojik alana sahiptir. Bölgenin tarihi hazineleri arasında Roma kalesi Milančeva Kula, Rmanj Manastırı, Kulen Vakuf'un üzerindeki Oštrovica [[Orta Çağ]] kalesi ve Ostrožac Kalesi gibi birçok Orta Çağ kalesi gösterilebilir.

Bosna-Hersek ve Hırvatistan arasında uzanan Plješivica Dağı bakir ormanına ve Hırvatistan'ın [[Plitvice Gölleri|Plitvice Gölleri Milli Parkı'na]] yakınlık, Una Ulusal Parkı'nı ziyaretçiler için en iyi yer haline getiriyor. Daha da önemlisi, bu iki Milli Park hakkındaki tüm gerçekler, yakınlıkları, doğal, kültürel ve tarihi zenginlikleri, olasılığı ortaya çıkarır ve ortak yönetim ve tanıtım Una Cumhuriyeti fikrini uygulanabilir kılar.<ref name="Peace Park Plitvice-Una">{{Web kaynağı | url = http://ieds.newsvine.com/_news/2011/10/16/8356629-peace-park-plitvice-una-new-bridge-between-bosnia-herzegovina-and-croatia | başlık = Peace Park Plitvice-Una: New Bridge between Bosnia-Herzegovina and Croatia | erişimtarihi = 4 Nisan 2012 | yayıncı = [[newsvine.com]] | yıl = 2011 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20160304101935/http://ieds.newsvine.com/_news/2011/10/16/8356629-peace-park-plitvice-una-new-bridge-between-bosnia-herzegovina-and-croatia | arşivtarihi = 4 Mart 2016 | ölüurl =hayır}}</ref>

== Galeri ==
<center><gallery>
Dosya:Una(Bih).jpg|<nowiki> </nowiki>Una (görünümden [[Brekovica]] doğru [[Bihać]] ) 
Dosya:Una,Kastele.JPG|<nowiki> </nowiki>Una'da bir şelale - Kastelski Buk. 
Dosya:River Una in Bosanska Krupa.JPG|<nowiki> </nowiki>Bosanska Krupa'da Una Nehri 
Dosya:Una Hrvatska Kostajnica.jpg|<nowiki> </nowiki>Hrvatska Kostajnica'da Una Nehri 
Dosya:Kozarska Dubica-Una.jpg|<nowiki> </nowiki>Kozarska Dubica'da Una Nehri 
Dosya:RAFTING.jpg|<nowiki> </nowiki>Una Nehri üzerinde rafting 
</gallery></center>

== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}

== Dış bağlantılar ==

{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Avrupa'daki uluslararası nehirler]]
[[Kategori:Hırvatistan'daki nehirler]]
[[Kategori:Bosna-Hersek'te turizm]]
[[Kategori:Bosna-Hersek'teki korunma durumu]]
[[Kategori:Sınır nehirleri]]
[[Kategori:Bosna-Hersek'teki çevre]]
[[Kategori:Bosna-Hersek'teki nehirler]]