Tüketici tercihi kuramı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Tüketici tercihi kuramı, tüketicinin isteklerini doyurmak için rasyonel kararlar alacağı varsayımına dayalı, tüketicinin kişisel tercihlerine ve bütçe kısıtlamasına göre nasıl ve neden seçim yapacağını anlamaya çalışan mikroekonomi dalıdır.[1][2]

Varsayımlar[değiştir | kaynağı değiştir]

Kuramın dayanak noktası olan birkaç varsayım vardır. Bunlar:

1-Fayda Maksimizasyonu: Bu kavram olanaklı en büyük faydaya erişmek anlamına gelir. Tüketici bunun için gelirini maksimum faydayı sağlayacak şekilde dağıtır.[3]

2-Doyumsuzluk İlkesi: Ne kadar alışveriş yapılırsa yapılsın, tüketici asla tam anlamıyla tatmin olamayacaktır.[4]

3-Azalan Marjinal Fayda: Bir malın kullanılan miktarı eşit birimler şeklinde arttırıldığında her yeni birimin sağlanacak olduğu ek faydanın, bir önceki birime oranla daha az olacağı ilkesidir.[5]

Fayda[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir malın kullanışlılığı, tüketicinin karar verme sürecininde yer alan önemli bir etmendir. Bir ürün hem tüketicinin gereksinimlerini karşılıyor ve değeri de varsa faydası vardır.[6] Fayda, tüketicilerin tüketim tercihlerine göre ölçülen çeşitli mal paketlerinin göreceli sıralamasını yansıtan bir dizi sayısal değer aracılığıyla ölçülebilir.

Fayda fonksiyonu tüketicilerin mal ve hizmet tüketiminde uyguladıkları tercihleri ölçer. En iyi bilinen fayda fonksiyonlarından biri Cobb-Douglas fayda fonksiyonudur.

Marjinal fayda

Marjinal fayda, belirli bir mal veya hizmetin bir birim daha tüketilmesinden elde edilen ek faydayı ifade etmesi nedeniyle faydadan ayrılmaktadır.[7] Marjinal fayda sonucu, tüketici açısından sonuçlara bağlı olarak pozitif, nötr veya negatif olabilir. Fayda sabit değildir ve tüketilen her ek birim için, tüketici genellikle ekonomistlerin azalan marjinal fayda olarak adlandırdığı, her ek birimin, bir önceki birime göre giderek daha az marjinal fayda sağladığı durumu deneyimler.

Marjinal fayda aşağıdaki formülle temsil edilebilir:

MU z =△U/△Z

Burada MU z, Z malının marjinal faydasını temsil eder; △U ve △Z sırasıyla Z malının faydası ve tüketimindeki değişiklikleri temsil eder.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Consumer Theory: Definition, Meaning, Objective, and Example". Investopedia (İngilizce). 2 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  2. ^ "Consumer Choice: Definition, Assumptions & Model | StudySmarter". StudySmarter UK (İngilizce). 28 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  3. ^ "Hanehalkının Tüketim Tercihleri". 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "What is 'consumer choice theory'?". Economy (İngilizce). 29 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  5. ^ "ders: tüketici davranışları teorisi". Erişim tarihi: 8 Ekim 2023. 
  6. ^ Levin, Irwin P.; Chakraborty, Goutam; Levin, Aron M. (1991). "Consumer evaluation of multi-product bundles: An information integration analysis". Marketing Letters. 2: 47-57. doi:10.1007/BF00435195. 5 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2023.  Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
  7. ^ "Marginal Utility". Corporate Finance Institute (İngilizce). 29 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2023.