İçeriğe atla

Titanic (film, 1943)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Titanic (film, 1943)
Titanic
Orijinal film afişine dayanan DVD kapağı
YönetmenHerbert Selpin
Werner Klingler (ismi geçmiyor)
YapımcıWilly Reiber
YazarWalter Zerlett-Olfenius
Herbert Selpin
Harald Bratt (ismi geçmiyor)
Hansi Köck (ismi geçmiyor)
OyuncularSybille Schmitz
Hans Nielsen
StüdyoTobis Filmkunst
DağıtıcıDeutsche Filmvertriebs
Çıkış tarih(ler)i10 Kasım 1943 (1943-11-10)
Süre85 dakika
ÜlkeAlmanya
DilAlmanca
Bütçe4 milyon RM (2020'de yaklaşık 15 milyon ABD doları)

Titanic II. Dünya Savaşı sırasında Tobis Productions tarafından UFA GmbH için Berlin'de yapılmış ve RMS Titanic'in 1912'de feci şekilde batmasını betimleyen 1943 yapımı bir Alman propaganda filmidir. Battıktan sadece dört hafta sonra 1912'de zaten bir Alman sessiz filmi çekilmiş olmasına rağmen, bir İngiliz şirketi 1929'daki felaketle ilgili Almanca bir film yayınladı. Film, Nazi Propaganda Bakanı Joseph Goebbels tarafından yalnızca Alman sinemacılığının üstünlüğünü göstermek amacıyla değil, aynı zamanda felaketten İngiliz ve Amerikan kapitalizminin sorumlu olduğunu gösterecek bir propaganda aracı olarak yapıldı. Geminin mürettebatına tamamen kurgusal bir kahraman Alman subayının eklenmesi, Alman erkeklerinin İngiliz subaylarına kıyasla üstün cesaretini ve özverililiğini göstermeyi amaçlıyordu.

Filmin orijinal yönetmeni Herbert Selpin, Alman ordusu ve doğu cephesinde devam eden savaş hakkında aşağılayıcı yorumlar yaptıktan sonra yapım sırasında tutuklandı. Hapishanede asılmış olarak bulundu ve film, Werner Klingler tarafından tamamlandı.

Film, Kasım 1943'te Alman işgali altındaki Avrupa'nın bazı bölgelerinde kısa bir süre gösterimine girmiş olsa da, Alman vatandaşlarının moralini iyileştirmek yerine zayıflatacağından korkan Goebbels'in emriyle Almanya'da gösterilmedi. Goebbels daha sonra filmin oynatılmasını tamamen yasakladı ve ikinci bir gösterimi olmadı.

Film, basitçe Titanik olarak adlandırılan, konuyla ilgili ilk ve çeşitli kurgusal karakterleri ve alt olayları geminin batmasının gerçek olaylarıyla birleştiren ilk filmdi; her iki gelenek de Titanik filmlerinin temelini oluşturdu.[1]

Oyuncular

[değiştir | kaynağı değiştir]

Yapımı

[değiştir | kaynağı değiştir]

Propaganda Bakanlığı Mart 1942'de senaryoya son onayını verdikten sonra, kısa bir süre sonra Tobis Film'in Berlin'deki Johannisthal Stüdyolarında iç mekan sahnelerinin çekimleri başladı. Mayıs 1942'den başlayarak, Alman işgali altındaki Polonya'nın Baltık Denizi limanı Gdynia'da (Gotenhafen olarak yeniden adlandırıldı) dış sahneler çekildi. Titanic'in kaderini paylaşan bir yolcu gemisi olan SS Cap Arcona'da çekimlere devam edildi; Bu gemi II. Dünya Savaşı'nın bitiminden birkaç gün önce Kraliyet Hava Kuvvetleri tarafından 3 Mayıs 1945'te batırıldı ve gerçek Titanic'den üç kat daha fazla can kaybı oldu. Gemi bir hapishane gemisine dönüştürülmüş ve bir varsayıma göre, Nazilerin gemiyi İngilizler tarafından yok edileceği umuduyla oraya yerleştirilmiş olan Yahudi mahkûmlarla doluydu.[3] Cankurtaran sandallarının olduğu sahneler de Baltık Denizi'nde çekildi.

Cap Arcona'da Müttefiklerin çok uzak mesafede olmayan bombardımanları nedeniyle bir hafta süren sorunlu çekimlerden sonra, Herbert Selpin, Kriegsmarine subayları hakkında hoş olmayan yorumlar yaptığı bir kriz toplantısı düzenledi. Çekimler sırasında Kriegsmarine subaylarının filme danışmanlık yapmaları yerine daha çok kadın oyuncuları taciz etmekle ilgilendiğini söyledi.[4] Selpin'in yakın arkadaşı ve senaryonun ortak yazarı Walter Zerlett-Olfenius, alçak iftiralar ve Alman askerlerine hakaret ettiği gerekçesiyle onu Gestapo'ya şikayet etti. Selpin derhal tutuklandı ve Titanik projesinin arkasındaki itici güç olan Joseph Goebbels tarafından şahsen sorgulandı. Ancak Selpin açıklamasını geri çekmeyerek Goebbels'i çileden çıkardı, çünkü Propaganda Bakanı propaganda destanını yönetmek için kişisel olarak Selpin'i seçmişti. Tutuklanmasından sonraki 24 saat içinde Selpin, hücresinde kendini asarak intihar etmiş halde bulundu.[5] Ancak gerçekte Goebbels, Selpin'in asılmasını ve asılmanın intihar olarak görülmesini ayarlamıştı.[6]

Oyuncular ve film ekibi, Selpin'in bariz cinayetini örtbas etme girişimine kızdılar ve misilleme yapmaya çalıştılar, ancak Goebbels onlara, Selpin'i ihbar eden Zerlett-Olfenius ile çalışmayı reddeden herkesin kendisine kişisel olarak hesap vereceğini belirten bir bildiri yayınlayarak karşılık verdi.[6] Yapım maliyetlerinin çılgınca kontrolden çıktığı bitmemiş film, sonunda adı filmde geçmeyen Werner Klingler tarafından tamamlandı.

Çeşitli kaynaklar yanlış hesap yaparak 180 milyon $ gibi yüksek bir enflasyona göre ayarlanmış rakam bildirmesine rağmen, film yaklaşık 4 milyon Reichsmark'a mal oldu (2020 açısından kabaca 15 milyon ABD Dolarına eşdeğer).[7][8] Ne olursa olsun film, o zamana kadarki en pahalı Alman yapımıydı.[9]

Tepkiler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Titanik 1943'ün başlarında vizyona girecekti, ancak baskıların olduğu sinema önceki gece Kraliyet Hava Kuvvetleri uçakları tarafından bombalandı. Film, Kasım 1943'te Paris'te saygın bir prömiyer yaptı ve "izleyicileri tarafından şaşırtıcı bir şekilde ilgi gördü" ve ayrıca Prag gibi Nazi işgali altındaki Avrupa'nın diğer bazı başkentlerinde de iyi seyirci topladı. Ancak Goebbels, o sırada neredeyse her gece Müttefik hava bombardımanına maruz kalan Alman halkının, toplu ölüm ve paniği tasvir eden bir film izlemekten daha az hevesli olduğunu belirterek, Almanya'da oynamasını tamamen yasakladı.[10] Nazi liderliği, kurgusal karakter Petersen'in üstlerini eleştirme biçiminden de memnun değildi; bu, Almanların üstlerinin emirlerine sorgusuz sualsiz uymasını talep eden Führerprinzip ile çelişiyordu.

Yeniden gösterime girmesi ve sansür

[değiştir | kaynağı değiştir]

Savaştan kısa bir süre sonra, Titanik (Rusça dublajı yapılan ve kökenini gizlemek için ismi geçenlerinin kaldırıldığı olan) Doğu Bloku'nda bir "ganimet filmi" olarak gösterildi. Film daha sonra 1949'da yeniden yayınlandı, ancak soruşturmadaki son sahneyi ve açık İngiliz karşıtı propagandanın diğer birkaç anını silen sansürlü bir versiyonu Batı Almanya'da dağıtım için onaylanana kadar Müttefik işgali altındaki bölgelerin çoğunda hızlıca yasaklandı. 1950'lerden sonra, Titanic tekrar belirsizliğe döndü ve bazen Avrupa televizyonunda gösterildi. Sansürlü versiyonun bir VHS'si 1992'de Almanya'da yayınlandı ve aynı versiyon daha sonra Almanya ve İtalya'da DVD'de yayınlandı. Titanic'in kesilmemiş versiyonu 2005 yılında Kino Video tarafından restore edildi ve ardından DVD ve VHS olarak yayınlandı. Bunu 2017'de bir Blu-ray sürümü izledi. Kesilmemiş sürüm, LEONINE Films tarafından Almanya'da Blu-ray olarak gösterime girdiği 2019'a kadar Kuzey Amerika dışında mevcut değildi.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Fiebing, Malte (2012). 'Titanic: Nazi Germany's Version of the Disaster. s. 127. ISBN 9783844824261. 23 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2020. 
  2. ^ "Titanic | Deutschland 1942/1943, Spielfilm". filmportal.de (Almanca). Deutschen Filminstituts. 18 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 
  3. ^ Zendran, David (21 Mayıs 2012). "Nazi Titanic Revealed". History Channel. 26 Mart 2016 tarihinde kaynağından (Video) arşivlendi.  YouTube
  4. ^ Mcgue, Kevin (10 Nisan 2012). "The Titanic on Film". A Life At The Movies. 16 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  5. ^ Romani 1992, s. 71.
  6. ^ a b Brian Hawkins (14 Nisan 2012). "The Titanic's last victim". National Post. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2018. 
  7. ^ Lebovic, Matt. "Goebbels' 'Titanic' cinematic disaster turns 70". www.timesofisrael.com (İngilizce). 1 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2020. 
  8. ^ "Nazi Titanic: That Time the Nazis Made a $180 Million Propaganda Film". TheWrap (İngilizce). 21 Temmuz 2018. 20 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2020. 
  9. ^ Grace, Michael L. "James Cameron Stole Ideas From 1943 Nazi TITANIC Film For His Own Blockbuster Version!". THE PAST AND NOW | News, Travel & Social History (İngilizce). 13 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2020. 
  10. ^ Romani 1992, s. 69.

Bibliografi

  • Romani, Cinzia (1992). Tainted Goddesses: Female Film Stars of the Third Reich. New York: Sarpedon. ISBN 0-9627613-1-1. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Titanic_(film,_1943)&oldid=32636197" sayfasından alınmıştır