İçeriğe atla

Taşıma katmanı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
İnternet iletişim kuralları dizisi

OSI modeli

Katman İletişim kuralları
7. Uygulama katmanı HTTP, DNS, SMTP, FTP, TFTP, UUCP, NNTP, SSL, SSH, IRC, SNMP, SIP, RTP, Telnet, ...
6. Sunum katmanı ISO 8822, ISO 8823, ISO 8824, ITU-T T.73, ITU-T X.409, ...
5. Oturum katmanı NFS, SMB, ISO 8326, ISO 8327, ITU-T T.6299, ...
4. Ulaşım katmanı TCP, UDP, SCTP, DCCP, ...
3. Ağ katmanı IP, IPv4, IPv6, ICMP, ARP, İnternet Grup Yönetim Protokolü, IPX,...
2. Veri bağlantısı katmanı Ethernet, HDLC, Wi-Fi, Token ring, FDDI, PPP, L2TP...
1. Donanım katmanı ISDN, RS-232, EIA-422, RS-449, EIA-485, ...

Taşıma katmanı, ulaşım katmanı veya 4. katman (İngilizce. Transport Layer) üst katmanlardan gelen veriyi ağ paketi boyutunda parçalara böler.

Taşıma katmanı alt katmanlar (Transport Set) ve üst katmanlar (Application Set) arasında geçit görevini görür. Alt katmanlar verinin ne olduğuna bakmandan karşı tarafa yollama işini yaparken üst katmanlar da kullanılan donanım ile ilgilenmeden verinin kendisi ile uğraşabilirler.

Taşıma Katmanı Servisleri

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • Bağlantı yönelimli: Bağlantısız modellerle anlaşmak normalde daha kolaydır. Bu yüzden Ağ Katmanının sadece bağlantısız bir servisi desteklediği yerlerde, Taşıma Katmanının başına genellikle bağlantı yönelimli servis kurulur.
  • Aynı sırada iletim: Ağ katmanı genellikle gönderilen paketlerin aynı sırayla karşı tarafa iletilmesini garanti etmez. Ama Taşıma Katmanı garanti edebilir. Bunu sağlamanın en kolay yolu her pakete bir numara verilmesi ve alıcıya, paketleri yeniden sıralaması için izin verilmesidir.
  • Güvenilir veriler: Paket kuyrukları dolduğunda ve ağ düğümleri paketleri silmek zorunda kaldığında, paketler ağ yoğunlukları nedeniyle yönlendirici, ağ anahtarı, ağ köprüsü veya hostlarda kaybolabilirler. Ethernet bozuk paketleri tekrar tekrar göndermediği için, paketler parazit nedeniyle kaybolabilir veya zarar görebilirler. Ya da paketler yanlış sırayla iletilebilirler. Bazı Taşıma Katmanı protokolleri, örneğin TCP, bu hatayı hata kontrol yöntemleriyle düzeltebilir.
  • Akış kontrolü: Bilgisayarlardaki bellek miktarları sınırlıdır. Akış kontrolü, bu bellek miktarının dolarak alıcının boğulmasını engeller. Bazen bu güvenliği ağda sağlayabilir, ama ağın yapmadığı yerlerde Taşıma katmanı bu hizmeti verir.
  • Tıkanıklıktan kaçınma: Bir ağ düğümünün kuyruk tamponu dolduğunda ve paketleri düşürmeye başladığında, bu yoğunluk nedeniyle ağ tıkanıklığı meydana gelir. Bu servis sayesinde bant genişlğinin kullanımı azaltılarak bu problem aşılabilir.
  • Bayt yönlendirme: Taşıma katmanı verilerle paket paket ilgilenmektense, bu özellik sayesinde bağlantıyı baytların akışı şeklinde inceleyebilir. Farklı boyuttaki paketlerle uğraşmaktan daha iyi bir yöntemdir.
  • Portlar: Portlar ile, aynı konumdaki çoklu varlıklar adreslenir. Örneğin, bir posta adresinin ilk satırı bir tür porttur ve aynı evin farklı sakinleri arasında ayrım yapmaktadır. Bilgisayar uygulamalarının her biri kendi portlarındaki bilgileri dinledikleri için, aynı anda birden fazla ağ tabanlı uygulamaları kullanabilmekteyiz.

TCP/IP Taşıma Prokollerinin Karşılaştırması

[değiştir | kaynağı değiştir]
UDP TCP DCCP SCTP µTP
Paket başlığı boyutu 8 Bayt 20-60 Bayt 12 ya da 16 bayt 12 Bytes + Veri Yığını
Taşıma katmanı paket tipi Datagram Segment Datagram Datagram
Port numaralama Evet Evet Evet Evet
Hata kontrol İsteğe Bağlı Evet Evet Evet
Güvenilirlik: ARQ ile hata kurtarma Hayır Evet Hayır Evet
Sanal ağlar: Sıralı numaralandırma ve yeniden sıralandırma Hayır Evet Evet İsteğe Bağlı
Akış kontrolü Hayır Evet Hayır Evet
Tıkanıklıktan kaçınma Hayır Evet Evet Evet
Çoklu akış Hayır Hayır Hayır Evet
ECN desteği Hayır Evet Evet Evet
NAT uyumluluğu Evet Evet Evet Hayır

Taşıma Katmanı iletişim kuralları

[değiştir | kaynağı değiştir]