Suriye devlet başkanı sayfasının kaynağını görüntüle

{{Siyasi makam bilgi kutusu
|makam           = Suriye Arap Cumhuriyeti Devlet Başkanı
|yerliadı        = رئيس الجمهورية العربية السورية
|fors            =Seal of the President of Syria.svg 
|forsbüyüklüğü   =120px 
|forsbaşlık      =Suriye Devlet Başkanı'nın mührü 
|birim           = 
|üyelik          = 
|resim           = Bashar al-Assad (2018-05-17) 03.jpg
|resimbüyüklüğü  =180px 
|başlık          = 
|görevdeki       = [[Beşşar Esad]]
|görevbaşlangıcı = 17 Temmuz 2000
|unvan           = 
|ikamet          = [[Başkanlık Sarayı, Şam|Başkanlık Sarayı]]<br>[[Tişrin Sarayı]]
|atayan          = 
|atayanmakam     = 
|atadığı         = 
*Başbakan
*Başkan yardımcıları
*Bakanlar
*Bakan yardımcıları
|atadığımakam    = 
|görevsüresi     = Yedi yıl, birbirini izleyen en fazla iki dönem<ref>Suriye Anayasası'nın 88. Maddesi</ref>
|açılış          = 
|oluşum          = 17 Nisan 1946
|son             = 
|kaldırılma      = 
|sıralama        = 
|vekil           =[[Suriye devlet başkanı yardımcısı|Başkan Yardımcısı]] 
|maaş            = 
|bağlılık        = 
|yetkiler        = 
|website         = 
|ilk=[[Suphi Bereket]] (Fransız mandası)<br>[[Şükri el-Kuvvetli]] (Mevcut anayasa)}}
{{Suriye'de siyaset}}
'''Suriye devlet başkanı''', resmi olarak '''Suriye Arap Cumhuriyeti devlet başkanı''' ([[Arapça]]: رئيس سوريا), [[Suriye|Suriye Arap Cumhuriyeti]]'nin [[devlet başkanı]]dır. Kendi takdirine bağlı olarak [[Suriye devlet başkanı yardımcısı|başkan yardımcılarına]] devredilebilecek kapsamlı yetkilere sahiptir. Devlet başkanı; [[Suriye başbakanı|başbakanı]], diğer [[Bakanlar Kurulu (Suriye)|Bakanlar Kurulu]] (kabine) üyelerini ve [[Suriye Silahlı Kuvvetleri|askeri görevlileri]] atar ve görevden alır.<ref>{{Web kaynağı | url = http://countrystudies.us/syria/49.htm | başlık = Syria - The President and the Cabinet | arşivurl = https://web.archive.org/web/20060923054344/http://countrystudies.us/syria/49.htm | arşivtarihi = 23 Eylül 2006}}</ref> [[Beşşar Esad]], Suriye'nin 20. ve mevcut devlet başkanıdır. Beşşar Esad, 29 yıl süreyle en uzun süre görev yapan devlet başkanı olan eski devlet başkanı [[Hafız Esad]]'ın oğludur. Beşşar Esad, 2021'de devlet başkanlığının 21. yılını kutlayan ve 17 Temmuz 2000'de göreve başladığından, şu anda en uzun süre görev yapan ikinci devlet başkanıdır.

== Görev süresi ==
[[Suriye Anayasası|2012 anayasasının]] 88. Maddesi, devlet başkanının yedi yıllık bir görev süresin ile hizmet ettiğini ve "arka arkaya sadece bir dönem daha seçilebileceğini" belirtir.<ref name="constitution" /><ref>{{Web kaynağı | url = https://www.scribd.com/doc/81771718/Qordoba-Translation-of-the-Syrian-Constitution-Modifications-15-2-2012 | başlık = Qordoba - Translation of the Syrian Constitution Modifications 15-2-2012 {{!}} Citizenship {{!}} Presidents Of The United States | erişimtarihi = 1 Aralık 2020 | dil = İngilizce | website = Scribd | arşivurl = https://web.archive.org/web/20120218231905/https://www.scribd.com/doc/81771718/Qordoba-Translation-of-the-Syrian-Constitution-Modifications-15-2-2012 | arşivtarihi = 18 Şubat 2012}}</ref> 155. madde, 88. maddenin "bir sonraki devlet başkanlığı seçimlerinden itibaren" mevcut devlet başkanı için geçerli olduğunu belirtmektedir.<ref name="constitution">{{Web kaynağı | url = https://www.constituteproject.org/constitution/Syria_2012.pdf?lang=en | başlık = Syrian Arab Republic's Constitution of 2012 | erişimtarihi = 19 Haziran 2017 | tarih = 26 Şubat 2012 | yayıncı = ConstituteProject.org | arşivurl = https://web.archive.org/web/20161029092808/https://www.constituteproject.org/constitution/Syria_2012.pdf?lang=en | arşivtarihi = 29 Ekim 2016}}</ref>

== Seçilebilme Kriterleri ==
31 Ocak 1973'te [[Hafız Esad]], ulusal bir krize yol açan yeni bir anayasa uyguladı. Önceki anayasalardan farklı olarak, bu anayasa, Suriye devlet başkanının [[Müslüman]] olmasını gerektirmediği için [[Hama]], [[Humus, Suriye|Humus]] ve [[Halep]]'te [[Müslüman Kardeşler (Suriye)|Müslüman Kardeşler]] ve ulema tarafından düzenlenen şiddetli gösterilere yol açtı. Esad'ı "Allah düşmanı" olarak etiketlediler ve yönetimine karşı cihat çağrısında bulundular.<ref name="nytimes3">[https://www.nytimes.com/1973/02/28/archives/further-rioting-in-syria-reported-toll-in-religious-disorders-in.html "Further rioting in Syria reported"] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20210730184019/https://www.nytimes.com/1973/02/28/archives/further-rioting-in-syria-reported-toll-in-religious-disorders-in.html |tarih=30 Temmuz 2021 }}. ''The New York Times''. February 28, 1973.</ref> [[Robert D. Kaplan]], Esad'ın iktidara gelmesini "Hindistan'da bir [[dokunulmaz]]ın bir [[mihrace]] olması ya da Rusya'da bir Yahudi'nin [[çar]] olmasına benzer şekilde yüzyıllardır iktidarı tekelinde tutan [[Suriye demografisi|Sünni çoğunluk nüfusunu]] şok eden eşi görülmemiş bir gelişme" olarak yorumladı.<ref name="Kaplan">{{Web kaynağı | url = https://www.theatlantic.com/doc/199302/kaplan | başlık = Syria: Identity Crisis | tarih = February 1993 | iş = The Atlantic | soyadı = Kaplan | ad = Robert | arşivurl = https://web.archive.org/web/20050308215152/https://www.theatlantic.com/doc/199302/kaplan | arşivtarihi = 8 Mart 2005}}</ref> Göstericilerin anayasaya temel itirazı, [[İslam]]'ın devlet dini olarak belirtilmediğiydi.<ref name="nytimes3" /> İsyanlara yanıt olarak, [[1973 Suriye Anayasası]], [[İslam]]'ın devlet başkanının dini olduğunu şart koşacak şekilde değiştirildi.<ref name="nytimes3" />

Suriye'de Şubat 2012'de yeni bir anayasa kabul edildi. [[Suriye Anayasası|2012 Suriye anayasasının]] 84. maddesine göre, devlet başkanı adayında şu kriterler bulunmalıdır:<ref name="constitution" />

* En az 40 yaşında olmak
*Doğuştan Suriyeli olmak ve ebeveynlerin, doğuştan Suriyeli olmaları
*Medeni ve siyasi haklardan yararlanıp ve görevine iade edilse bile onursuz bir suçtan hüküm giymemiş olmak
*Suriyeli olmayan bir kadınla evli olmamak
*Aday gösterildiğinde kesintisiz olarak 10 yıl Suriye'de yaşamış olmak
2012 anayasasındaki diğer uygunluk şartları şunları içerir:<ref name="constitution" />

* Başkanın dini İslam'dır (Madde 3)
* Bir aday, [[Suriye Halk Meclisi|Halk Meclisi]]'nin en az 35 üyesi tarafından desteklenmelidir (Madde 85)
* Başkan başka bir ülkenin vatandaşlığını taşıyamaz (Madde 152)

== Yetkiler ==
Dış ilişkiler de dahil olmak üzere çok çeşitli hükûmet işlevleriyle ilgili yürütme yetkisinin yanı sıra, devlet başkanının Halk Meclisini feshetme hakkı vardır. Bu durumda, dağılma tarihinden itibaren doksan gün içinde yeni bir meclis seçilmelidir.

== Devlet başkanları listesi ==
{{Ana|Suriye devlet başkanları listesi}}

== Son seçim ==
{{Ana|2021 Suriye devlet başkanlığı seçimi}}

== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}

== Dış bağlantılar ==

* {{Facebook|id=SyrianPresidency}}
* {{Twitter|id=Presidency_Sy}}
* {{Instagram|id=syrianpresidency}}
* {{YouTube|kullanıcı=SyrianPresidency}}
{{Suriye konuları}}
{{Suriye devlet başkanları}}
{{Asya devlet ve hükûmet başkanları}}

[[Kategori:Suriye hükûmeti|Devlet başkanı]]
[[Kategori:Suriye devlet başkanları| ]]