Sivapithecus sayfasının kaynağını görüntüle

{{Otomatik taksokutu
| italik_başlık = evet
| ad = Sivapithecus
| takson = Sivapithecus
| sıralama = {{Küçük büyük harfler|Pilgrim, 1910}}
| en_eski_fosil = 12.5
| en_genç_fosil = 8.5
|fosil_kaynak =<ref name=pbdb>{{Web kaynağı | url = https://paleobiodb.org/classic/checkTaxonInfo?taxon_no=40898&is_real_user=1 | başlık = Sivapithecus | erişimtarihi = 18 Ağustos 2021 | çalışma = paleobiodb.org | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20210818195459/https://paleobiodb.org/classic/checkTaxonInfo?taxon_no=40898&is_real_user=1 |arşivtarihi= 18 Ağustos 2021 | ölüurl = hayır }}</ref>
|resim=Sivapithecus sivalensis.JPG
|resim_bilgi= ''Sivapithecus sivalensis''{{'}}in kafatası, [[Londra Doğal Tarih Müzesi]]
| altbölüm_kaynak =<ref name=pbdb/>
| sinonimler_kaynak =<ref name=pbdb/>
| altbölüm_sıra =[[Tür]]ler
| altbölüm =
*†''Sivapithecus indicus'' (Pilgrim, 1910)
*†''Sivapithecus parvada'' (Kelley, 1988)
*†''Sivapithecus punjabicus'' (Pilgrim, 1910)
*†''Sivapithecus simsoni'' (Kay, 1982)
| sinonimler =
*''Ramapithecus'' (Lewis, 1934)
*''[[Ankarapithecus]]'' (Ozansoy 1965)
}}
'''''Sivapithecus''''' (Shiva'nın maymunu; sinonim: ''Ramapithecus'') soyu tükenmiş bir [[Hominid|büyük insansı maymun]] cinsidir. 12.2 milyon yıl öncesine tarihlenen, bu cinse atanan hayvanların fosil kalıntıları,<ref>Page 52, {{ISBN|978-0-19-568785-9}}, ''India's Ancient Past'' by R.S.Sharma</ref> şimdi genellikle geç [[Miyosen]]'e tarihlenir. İlk fosiller 19. yüzyılda Hint Yarımadası'nın Siwalik Tepelerinde ve Kutch'ta bulunmuştur.Bu cinsteki türlerden herhangi biri modern [[orangutan]]ların atası olabilir.

Bazı erken keşiflere ayrı ayrı isimler verildi: Ramapithecus (Rama'nın Maymunu) ve Bramapithecus (Brahma'nın Maymunu). Bu canlıların insanların olası ataları olduğu düşünülüyordu.

== Keşif ==
[[Dosya:Palaeopithecus_sivalensis_Teylers.JPG|sol|küçükresim|upright=0.68| ''S. sivalensis'in'' çene parçaları.]]
[[Dosya:Sivapithecus_punjabicus.JPG|sol|küçükresim|upright=0.68| ''S. punjabicus'un çenesi'']]
''Sivapithecus'un'' ilk tamamlanmamış örnekleri 19. yüzyılın sonlarında kuzey [[Hindistan]]'da bulundu.

Başka bir buluntu [[Nepal|Nepal'de]] Tinau Nehri kıyısında, Palpa dovan vdc'de yapıldı; 1932'de ülkenin batı kısmı. Şimdi Katmandu Doğa Müzesi'nde. ''Bu buluntuya'' "Ramapithecus" adı verildi. Kaşif G. Edward Lewis, çenenin o zamanlar bilinen herhangi bir maymun fosilinden daha çok bir insana benzediği <ref name="Gibbons 2006">{{Harvard citation no brackets|Gibbons|2006}}</ref> 1960'larda yeniden gündeme gelen bir iddiaydı. O zamanlar, insanların atalarının 14 milyon yıl önce diğer insansı maymunlardan ayrıldığı düşünülüyordu. [[Moleküler genetik]] çalışmalar, insan ve şempanzenin son ortak atasının 5.5 ila 7 milyon yıl önce yaşadığını hesaplamıştır (Bkz. [[İnsanın evrimi]]). Fosilin sadece insanın atalarıyla ilişkili olmadığı kesindir, yani 1960'lardaki iddialar tutarsızdır. Yine [[Moleküler genetik|moleküler genetik çalışmalar]], Orangutan ataları ([[Ponginae]]) ile [[şempanze]]lerin, [[goril]]lerin ve [[insan]]ların ortak atalarının ([[Homininae]]) 12-16 milyon yıl önce ayrıldığını göstermiştir (Bkz. [[Orangutan-insan son ortak ata|OİSOA]]) Ancak Sivapithecus, daha çok [[Ponginae]] ile ilişkilidir.

[[Dosya:Nathismus-1.jpg|sol|upright=1.02|küçükresim|Sivapithecus fosillerinin bulunduğu yerler, [[Ankarapithecus]] (sol altta) Sivapithecus'un sinonimidir]]

Bu arada, 1975 ve 1976'da ''Ramapithecus'un'' daha eksiksiz örnekleri bulundu ve bu da onun düşünülenden daha az insana benzediğini gösterdi. Gittikçe daha çok Sivapithecus'a benzemeye başladı, bu da eski ismin öncelikli olması gerektiği anlamına geliyor. ''Ramapithecus'a'' ''atfedilen fosillerin Sivapithecus'un'' dişi formuna ait olması da mümkündür.<ref name="Gibbons 2006"/> Kesinlikle aynı cinsin üyeleriydiler. Ayrıca tarih öncesi büyük bir maymun [[Nakalipithecus]] nakayamai tarafından tasarlanabilen şempanzeler, goriller ve insanlardan ortak atasından şimdiden olası da muhtemeldir. Bir zamanlardaki Ramapithecus fiyatlarına örnek olarak, günümüzde çoğu araştırmacı tarafından bir veya daha fazla Sivapithecus eğitim olarak kabul edilmektedir. Ramapithecus olası bir atası olarak görülmemektedir.

1982'de David Pilbeam, bir Sivapithecus'un yüzünün ve çenesinin büyük bir kısmından oluşan önemli bir fosil bulgusunun tanımını yayınladı. Örnek orangutan kafatasına birçok benzerlik taşıyordu ve Sivapithecus'un [[orangutan]]larla yakından ilişkili olduğu teorisini (daha önce başkaları tarafından öne sürülmüştü) güçlendirdi.

2011 yılında Hindistan'ın [[Gucerat|Gujarat]] eyaletinin Kutch bölgesinde Shivapithecus'a ait 10.8 milyon yıllık ( [[Neojen]] dönemi) bir üst çene kemiği bulundu. ''Buluntu'' ayrıca Sivapithecus'un Hindistan alt kıtasındaki güney menzilini önemli ölçüde genişletti.<ref>{{Web kaynağı | url = https://www.telegraphindia.com/science-tech/extinct-ape-evidence-from-kutch/cid/1675584 | başlık = Extinct ape evidence from Kutch | erişimtarihi = 7 Eylül 2020 | dil = İngilizce | çalışma = www.telegraphindia.com | arşivengelli = evet |arşivurl= https://web.archive.org/web/20210613160135/https://www.telegraphindia.com/science-tech/extinct-ape-evidence-from-kutch/cid/1675584 |arşivtarihi= 13 Haziran 2021 | ölüurl = hayır }}</ref><ref>{{Akademik dergi kaynağı|url=https://dx.plos.org/10.1371/journal.pone.0206314|başlık=First record of the Miocene hominoid Sivapithecus from Kutch, Gujarat state, western India|yazarlar=Bhandari|tarih=14 Kasım 2018|sayı=11|dil=İngilizce|sayfalar=e0206314|çalışma=PLOS ONE|cilt=13|issn=1932-6203|pmc=6235281|pmid=30427876|doi=10.1371/journal.pone.0206314|editör-ad=Cyril|editör-soyadı=Charles}}</ref>

== Açıklama ==
[[Dosya:Almost humans exhibit at ICP in Sabadell (30).JPG|sağ|upright=1.45|küçükresim|Restore edilmiş kafatası]]

''Sivapithecus'' yaklaşık {{Dönüştürme|1,5|m|ft|0}} vücut uzunluğunda, modern bir [[orangutan]] boyutuna benzer. Çoğu bakımdan bir [[şempanze]]ye benziyordu ama yüzü orangutana daha yakındı. Bileklerinin şekli ve genel vücut oranları, zamanının önemli bir bölümünü ağaçlarda olduğu kadar yerde de geçirdiğini gösteriyor.<ref name="EoDP">{{Harvard citation no brackets|Palmer|1999}}</ref> Büyük [[Köpek dişi|köpek dişleri]] ve ağır [[Azı dişi|azı]] dişleri vardı, bu da tohumlar ve savana otları gibi nispeten sert yiyeceklerden oluşan bir [[diyet]]i olabileceğini gösteriyor.

== Türler ==
Şu anda üç tür genellikle kabul edilmektedir:

* '''''Sivapithecus indicus''''' fosilleri yaklaşık 12,5 milyon ila 10,5 milyon yıl öncesine aittir.<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.pnas.org/content/early/2014/12/04/1420275111.abstract |başlık=A partial hominoid innominate from the Miocene of Pakistan: Description and preliminary analyses |erişimtarihi=13 Haziran 2021 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20211007003937/https://www.pnas.org/content/early/2014/12/04/1420275111.abstract |arşivtarihi=7 Ekim 2021 |ölüurl=hayır }}</ref>
* '''''Sivapithecus sivalensis''''', 9,5 milyon ila 8,5 milyon yıl önce yaşadı. Pakistan'daki Pothowar platosunda ve Hindistan'ın bazı bölgelerinde bulundu. Hayvan yaklaşık bir şempanze büyüklüğündeydi ama bir orangutanın yüz morfolojisine sahipti; yumuşak meyveler yiyordu (diş giyim modelinde tespit edildi) ve muhtemelen çoğunlukla ağaçtandı.
* '''''Sivapithecus parvada''''' 1988'de tanımlandı, bu tür önemli ölçüde daha büyük ve yaklaşık 10 milyon yıl öncesine tarihleniyor.

== Ayrıca bakınız ==
*[[Sahelanthropus tchadensis]]
*[[Graecopithecus]]
*[[Ankarapithecus]]
*[[Dryopithecus]]

== Notlar ==
{{Kaynakça}}

== Kaynakça ==
* {{Kitap kaynağı
 |soyadı= Gibbons
 |ad= Ann
 |başlık= The first human
 |yayıncı= [[Doubleday (publisher)|Doubleday]]
 |yıl= 2006
 | isbn = 978-0-385-51226-8
 |urlerişimi= 
 | url =https://archive.org/details/firsthumanraceto00gibb
 }}
* {{Kitap kaynağı
 |soyadı= Kelley |ad= Jay
 |bölüm= The hominoid radiation in Asia
 |başlık= The Primate Fossil Record |url= https://archive.org/details/primatefossilrec00hart |sayfalar=[https://archive.org/details/primatefossilrec00hart/page/369 369]-384|editör-soyadı= Hartwig |editör-ad= W |editör-bağ= Walter Hartwig
 |yayıncı= Cambridge University Press |yıl= 2002
 | isbn = 978-0-521-66315-1
}}
* {{Kitap kaynağı |soyadı=Palmer |ad=Douglas
 |başlık= The Marshall Illustrated Encyclopedia of Dinosaurs and Prehistoric Animals
 |url=https://archive.org/details/illustratedencyc0000unse_y8e7 |yayıncı= Marshall Editions |yıl=1999 |yer=Londra|sayfalar=[https://archive.org/details/illustratedencyc0000unse_y8e7/page/292 292]-293| isbn= 1-84028-152-9
}}
* {{Kitap kaynağı
 | soyadı1 = Szalay | ad1 = Frederick S.
 | soyadı2 = Delson | ad2 = Eric
 |başlık= Evolutionary History of the Primates
 | url = https://archive.org/details/evolutionaryhist00szalrich |yayıncı= Academic Press |yıl= 1979 |yer= New York
}}

== Dış bağlantılar ==

* [https://web.archive.org/web/20060119002803/http://www.modernhumanorigins.net/sivapithecus.html Foto] 1982 ''Sivapithecus'' kafatasının ( "GSP 15000")
* [http://humanorigins.si.edu/evidence/human-evolution-timeline-interactive İnsan Zaman Çizelgesi (Etkileşimli)] {{Webarşiv|url=https://web.archive.org/web/20170717205533/http://humanorigins.si.edu/evidence/human-evolution-timeline-interactive |tarih=17 Temmuz 2017 }} – [[Smithsonian Enstitüsü|Smithsonian]], [[National Museum of Natural History|Ulusal Doğa Tarihi Müzesi]] (Ağustos 2016).
{{İnsan evrimi}}
{{Taksonçubuğu|from=Q132950}}

{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Tarih öncesi primatlar cinsleri]]
[[Kategori:1910'da tanımlanan fosil taksonları]]
[[Kategori:Tarih öncesi insansılar]]
[[Kategori:Ponginae]]
[[Kategori:Miyosen devri primatları]]
[[Kategori:Geçiş fosilleri]]