İçeriğe atla

Shōhei Imamura

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Shohei Imamura
DoğumTokyo, Japonya
ÖlümTokyo, Japonya
MeslekYönetmen,Senarist,Yapımcı,Oyuncu
Etkin yıllar1951-2002
ÖdüllerAltın Palmiye
1983 Narayama Türküsü
1997 Yılan Balığı

Shōhei Imamura (今村 昌平, Imamura Shōhei, Tokyo, 15 Eylül 1926 – 30 Mayıs 2006), Japon yönetmen,senarist ve yapımcı. İmamura, Japon Yeni Dalga sinemasının en önemli temsilcilerinden biridir ve Altın Palmiye kazanan ilk Japon yönetmendir.

Gençlik ve kariyeri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Imamura, 1926’da orta-üst sınıf bir doktor ailesinden Tokyo’da dünyaya geldi. 1945’ten sonra Japonya savaş felaketini yaşarken bir süre karaborsa sigara ve içki satışı yaptı. Imamura’nın film yapım sürecinde içinde yaşadığı bu dönem Japon toplumunun bu alt sınıfının bir yansıması olarak sıklıkla görülür. Waseda Üniversitesi’nde Batı tarihi çalıştı ancak daha çok zamanını tiyatro ve politik etkinliklerle geçirdi.[1][2]

Akira Kurosawa'nın Rashomon filminden etkilenerek 1950’lerde savaş sonrası Japonya’yı yeni bir ifade ile anlatmanın mümkün olabileceğini söyledi. 1951’de Waseda Üniversitesi’nden mezun olduktan sonra film kariyerine Şoçiku Stüdyosu’nda  Yasujirō Ozu’nun Early Summer (1951), The Flavor of Green Tea over Rice (1952) ve Tokyo Story (1953) filmlerinde asistan olarak başladı. Ancak Ozu’nun çizdiği Japon toplumu portesinden memnun olmayan Imamura, daha farklı bir tarz oluşturarak filmlerinde Japon toplumunda gözlemlediği Japon unsurlar üzerine yoğunlaştı. “Her zaman Japonlarla ilgili sorular sormak istedim çünkü betimlemek için donanımlı olduğum insanlar onlardı”.[3][4]

Imamura 1954’te Şociku Stüdyosu’ndan ayrılarak daha iyi bir maaşla Nikkatsu Stüdyosu’na geçti ve Yuzo Kawaşima’nın yanında yönetmen asistanı olarak çalışmaya başladı ve Kawaşima'nın Sun in the Last Days of the Shogunate filminin senaryosunun yazımına katıldı. Daha sonraları da Kawaşima hakkında Sayonara dake ga jinsei başlıklı kitabı kaleme aldı. Imamura, 1958’de Nikkatsu’da ilk filmi olan Stolen Desire’ı çekti. Ancak Nikkatsu, Imamura’nın köklü eğilimleri için tatmin edici değildi bu nedenle zorunlu olarak kendisini mutlu etmeyen bir dizi eğlendirici film yaptı. Nishi Ginza Station, Endless Desire ve My Second Brother bu tür filmlerdi. Imamura’nın 1961 yapımı, Yokosuka’daki Amerikan askeri üssü ile Japon toplumunun alt kesimi arasındaki vahşi ve hareketli ilişkisinin öyküsü olan Pigs and Battleships  filmi ciddi bir şaşkınlık yarattı. Film Nikkatsu’da Amerika karşıtı olarak algılandı ve Imamura’ya iki yıl proje verilmedi. Sonraki filmleri, 1963 yapımı The Insect Woman ve 1964 yapımı Unholy Desire aynı tonda çekildi. Bu üç filmle güçlü ve eşsiz öngörüsü ile Imamura, Japon Yeni Dalga akımını oluşturan yönetmenlerden biri oldu.  Kendisini kültürel antropolog olarak gören Imamura; “İçinden çıkılmaz filmler yapmak istiyorum.”[5] “İnsan bedeninin ve sosyal yapının alt tarafının ilişkileriyle ilgiliyim…..Kendime insanı diğer hayvanlardan ayrıştıran nedir diye soruyorum. İnsan nedir? Yanıtı film yapmayı sürdürerek arıyorum.”[6]

Imamura Production

[değiştir | kaynağı değiştir]

Stüdyoların çalışacağı temalara karışmasını engellemek düşüncesiyle 1965 yılında Imamura Production ismiyle kendi yapım şirketini kurdu. İlk bağımsız filmi Akiyuki Nosaka’nın 1963 tarihli romanından uyarladığı, Osaka toplumu çevresindeki yaşamı konu alan The Pornographers oldu. Bundan sonra 1967’de belgesel girişimi A Man Vanishes ve 1968’de güney Japon adasındaki modern ve geleneksel toplumlar arasındaki çatışmayı araştıran yüksek bütçeli ama düşük gişeli yapımı The Profound Desire of the Gods geldi. Imamura, bundan sonraki yıllarda daha düşük bütçeli küçük belgeseller yapmaya karar verdi.

1970’lerin belgeselleri

[değiştir | kaynağı değiştir]

Bir Konsomatrisin Ağzından Savaş Sonrası Japonya'nın Tarihi ve Karayuki-san, the Making of a Prostitute Imamura’nın gözde temalarından biri olan güçlü kadının Japon toplumunun sınırlamacılığına karşı koymasını işlediği bu projelerden iki tanesidir. Imamura 1979’da kurguya dönerek gerçek bir öyküden uyarladığı İntikam Benim isimli, bir seri katili anlatan filmini çekti.

1980’ler ve sonrası

[değiştir | kaynağı değiştir]

İki büyük tekrar yapım Eijanaika (Sun in the Last Days of the Shogunate’in yeni yapımı) ve Narayama Türküsü (Keisuke Kinoshita'nın 1958 yapımı The Ballad of Narayama filminin yeni yapımı) bu dönemin çalışmasıdır.

Imamura’nın senaryo yazarı ve film yönetmeni olan en büyük oğlu Daisuke Tengan, Imamura'nın Yılan Balığı (1997), Dr. Akagi (1998), Kızıl Köprünün Altından Akan Ilık Sular (2001) ve 11 Eylül (2002) filmlerinde çalıştı ve senaryolarını yazdı.

Imamura, 2002’de bir Güney Kore filmi olan 2009 Lost Memories adlı yapımda tarihçi rölünü oynadı.

13-28 Nisan 2002 tarihinde düzenlenen 21. Uluslararası İstanbul Film Festivali'nde Imamura'nın 9 filmi gösterildi.

  • 1980 Japon Akademisi Yılın Yönetmeni Ödülü - İntikam Benim
  • 1983 Altın Palmiye Cannes Film Festivali - Narayama Türküsü
  • 1989 Ekümen Jüri - Özel Mansiyon, Teknik Büyük Ödülü Cannes Film Festivali - Siyah Yağmur
  • 1990 Japon Akademisi Yılın Yönetmeni Ödülü - Siyah Yağmur
  • 1997 Altın Palmiye Cannes Film Festivali - Yılan Balığı
  • 1998 Japon Akademisi Yılın Yönetmeni Ödülü - Yılan Balığı

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Kim, Nelson. "Imamura Shohei". Senses of Cinema Temmuz 2003. 25 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020. 
  2. ^ Atsüren, Güvenç. "Shohei Imamura Sineması: Domuzlar, Pezevenkler ve Fahişeler". Filmloverss 30 Mayıs 2018. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020. 
  3. ^ Kendall, Nigel. "All you need is sex". The Guardian 14 Mart 2002. 13 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020. 
  4. ^ "İmamura: Küstah ve gerçekçi". NTV Kültür Sanat. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020. 
  5. ^ Botti, Salvatore. "Pigs, Pimps, and Pornographers". The Austin Chronicle 29 Ekim 1999. 16 Şubat 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020. 
  6. ^ "Imamura Shohei". Japan Zone. 2 Haziran 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.