Seçim sistemi sayfasının kaynağını görüntüle

{{Seçim sistemleri}}
{{Seçimler}}
{{Politika kenar çubuğu|Alt seriler}}
[[Dosya:Electoral systems map.svg|küçükresim|upright=1.82|Ulusal yasama meclislerinin [[alt meclis|alt]] veya tek ([[Tek meclislilik|tek meclis]]) meclisine aday seçmek için kullanılan seçim sistemlerini gösteren harita.<br />'''Çoğunluk sistemi, tek kazananlı bölgeler'''<br />
{{lejant|#FF0000|[[First-past-the-post voting]] (tek üyeli çokluk)}}
{{lejant|#A02C5A|[[İki turlu seçim]] (ikinci tur)}}
{{lejant|#FF80E5|[[Alternatif oy]] (alternatif oy)}}
'''Çoğunluk sistemi, çok kazananlı bölgeler'''<br />
{{lejant|#FF6600|[[Blok Oy]] (blok oylama) }}
{{lejant|#C87137|[[Liste usulü çoğunluk seçim sistemit]] (parti bloğu oylama)}}
'''Yarı orantılı sistem'''<br />
{{lejant|#C8AB37|[[Sınırlı oylama]] veya [[birikimli oylama]]}}
{{lejant|#FFD42A|[[Devredilemez tek oy]]}}
{{lejant|#ABC837|Değiştirilen [[Borda kuralı]]}}
<br />'''orantılı sistem'''
<br />{{legend inline|#0088aa}}{{legend inline|#216778}}{{Legend inline|#0066FF|[[Parti listeli nispi temsil]]}}
{{Lejant|#37C871|[[Devredilebilir tek oy]]}}
<br />'''Karma sistem'''
<br />{{legend inline|#3737C8}}{{legend inline|#5A2CA0|[[Karma üyeli nispi temsil]]}}
<br />{{legend inline|#FF00CC}}{{legend inline|#8B008B}}{{legend inline|#D400AA|[[Karma üye çoğunlukçu temsil]]}}
<br />{{legend inline|#220055}}{{legend inline|#646696|[[Çoğunluk ikramiye sistemi]]}}
<br />'''Diğer'''
{{Lejant|#000000|seçim yok}}
{{legend inline|#808080|[[Amerika Birleşik Devletleri'nde seçimler#Oylama|Eyalete göre değişir]]}}
{{Lejant|#E6E6E6|Bilgi yok}}]]
[[Dosya:Electoral systems map simplified.svg|küçükresim|upright=1.82|Ulusal yasama meclislerinin [[alt meclis|alt]] veya tek ([[Tek meclislilik|tek meclis]]) meclisine aday seçmek için kullanılan ana seçim sistemlerini gösteren harita}}.
{{lejant|#FF0000|[[Çoğunlukçu temsil]] (kazanan hepsini alır)}}  {{lejant|#0066FF|[[Nispi temsil sistemi]]}}{{lejant|#FF00CC|[[Karma üye çoğunlukçu temsil]]}} {{lejant|#5A2CA0|[[Karma üyeli nispi temsil]]}}{{lejant|#FFD42A|[[Yarı nispi temsil]] (karışık olmayan)}}{{lejant|#000000|No election (e.g. Monarchy)}}]]
[[Dosya:Countries That Use a First Past the Post Voting System.png|küçükresim|sağ|Yasama organları için ilk-geçmiş-sonrayı kullanan ülkeler.]]
[[Dosya:Electoral systems for heads of state map direct.svg|küçükresim|upright=1.14|Devlet Başkanlarını (Cumhurbaşkanı) (doğrudan) seçmek için kullanılan seçim sistemine göre ülkeler{{lejant|#a02c5a|[[İki turlu seçim]]}}
{{lejant|#ff0000|[[Oy çokluğu sistemi]]}}{{lejant|#ff80e5|[[Alternatif oy]]}}]]
[[Dosya:Proportional voting systems.svg|küçükresim|upright=1.14|Orantılı seçim sistemine göre ülkeler (alt meclis veya tek meclisli yasama organı): {{lejant|#0066FF|[[Parti listeli nispi temsil]]}}
{{lejant|#37C871|[[Devredilebilir tek oy]]}}
{{lejant|#5A2CA0|[[Karma üyeli nispi temsil]]}}]]
[[Dosya:Electoral systems map mixed.svg|küçükresim|upright=1.14|Karma seçim sistemi kullanan ülkeler (alt meclis veya tek meclisli yasama organı):<br>'''Telafi edici olmayan''' {{lejant|#ff00cc|[[Paralel oylama]] (süperpozisyon): list-PR-PR + FPTP}}{{lejant|#d400aa|[[Paralel oylama]]: list-PR + PBV}}{{lejant|#8b008b|[[paralel oylama]]: list-PR + TRS}}{{lejant|#c87137|Koşullu: list-PR veya PBV (%50'nin üzerinde)}}{{lejant|#646696|[[Çoğunluk ikramiye sistemi]] (füzyon): list-PR + PBV}}<br>'''telafi edici'''{{lejant|#8d5fd3|Kısmen telafi edici: list-PR + FPTP}}{{lejant|#5a2ca0|[[Ek üye sistemi]]: list-PR + FPTP}}{{lejant|#3737c8|Karışık üye orantılı: list-PR + FPTP}}{{lejant|#220055|Çoğunluk ikramiyesi (füzyon): list-PR + PBV}}]]
'''Seçim sistemi''', (aynı zamanda bir ''oylama sistemi'') kendilerine memuriyet, temsil yetkisi veya bir vekalet verilecek, kanuni şartlara uygun kişilerin, bir kısım veya bütün vatandaşlar tarafından tercih ve tespit edilmesi işlemine dair sistemdir.

Dar anlamda seçim çerçevesinde seçme ve seçilme hakkı, seçim çevreleri,
seçim sürecinin başından sonuna kadar, yani adaylık başvurusundan
seçmenlerin oy kullanmasına ve sonuçların açıklanmasına kadar yapılan
tüm işlemler, bunları yapan kişi ve kuruluşlar (siyasal partiler), seçim sürecini
yöneten ve denetleyen kurumlar (seçim kurulları) ile ilgili kurallar, geniş
anlamda seçim sistemini oluşturur.<ref>Bülent Daver, “Anayasal Yargı
ve Seçim Sistemleri”, Anayasa Yargısı 5, Anayasa Mahkemesi’nin 26. Kuruluş Yıldönümü
Nedeniyle Düzenlenen Sempozyumda Sunulan Bildiriler, 25‐26 Nisan 1988,
Ankara, 1989, s.137</ref> Geniş anlamda seçim sistemi, bir
ülkedeki siyasal sistemin, bu arada özgürlükler rejiminin bir parçasıdır;
ondan bağımsız olarak düşünülemez.<ref>Daver, agb, s. 15, 137</ref>

==  Oy Sayma Sistemleri ==
 
* [[D'Hondt sistemi]]
* [[Millî bakiye sistemi]]
* [[Seçim barajı]]
==  Seçim Sistemleri ==

* [[Nispi temsil sistemi]]
*[[Liste usulü çoğunluk seçim sistemi]]
* [[Karma üyeli nispi temsil]]

== Kaynakça ==
{{kaynakça}}

== Ayrıca bakınız ==
* [[Ülkelere göre seçim sistemlerinin listesi]]
* [[Amerika Birleşik Devletleri'nde siyasal aday olma şartları]]
* [[Seçim sandığı]]
* [[Siyasi kampanya]]
* [[Seçimbilim]]

{{Oylama sistemleri}}
{{Siyaset-taslak}}

{{Otorite kontrolü}}

[[Kategori:Seçim sistemleri| ]]
[[Kategori:Seçimler]]
[[Kategori:Seçimbilim]]
[[Kategori:Kamu tercihi teorisi]]
[[Kategori:Oylama teorisi]]
[[Kategori:Karşılaştırmalı siyaset]]