Seçim barajı
Seçim barajı, seçimlerde kanunlarca belirlenmiş oy oranlarına göre, meclise girecek siyasi partilerin belirlenmesini sağlayan bir uygulamadır.
Seçim barajı, daha önceden kanunlarla belirlenmiş oy oranlarına ulaşan partilerin mecliste temsil edilmesini sağlar, böylece siyasal görüşleri belirli çatılar altında birleştirir ve sağlıklı kararlar alınmasında, çoğunluğun fikrini temsil eden partilerin görüşleri doğrultusunda kanunların ve sistemlerin şekillendirilmesinde önemli katkı sağlayan bir uygulamadır.
Türkiyede Seçim Barajı Sistemi
12 Eylül 1980 Askeri darbesinden sonra seçim barajı 10 Haziran 1983 tarihli 2839 sayılı kanunla %10 seviyesine getirilmiştir.[1][2]
Günümüzde AB ülkelerinde seçim barajı %0 ila %5 arasında değişirken bu oran Türkiye'de %10'dur.
Akademik Referanslar
- "1980 Sonrası Türkiye'de Seçim Sistemi"[3]
Ülkelere Göre Seçim Barajı Oranları
| Ülke | Tek partiler için | Diğer tipler için |
|---|---|---|
| Arnavutluk | 3% | 5% (Her seçim bölgesindeki çok partili ittifak için)[4] |
| Arjantin | 3%[5] | |
| Avusturya | 4% | |
| Belçika | 5% | |
| Bosna Hersek | 3% | |
| Bulgaristan | 4% | |
| Hırvatistan | 5% | |
| Kıbrıs Rum Kesimi | 1,79% ≈ 1/56 | |
| Kuzey Kıbrıs | 5% | |
| Çek Cumhuriyeti | 5% | |
| Estonya | 5% | |
| Danimarka | 2% ya da doğrudan görev | |
| Almanya | 5% geçerli oylar için (ya da üç seçim bölgesi kazananlar için) dengeleme oranına katılma | |
| Gürcistan | 5% | 7% (bölgesel seçimler için) |
| Yunanistan | 3% | |
| Macaristan | 5% | 10% (iki partili ittifak), 15% (çok partili ittifak)[6] |
| İzlanda | 5% (yalnızca telafi edici koltuklar için) [7] | |
| İsrail | 2% | |
| İtalya | Milletvekilleri: 4% (ülke) Senato: 8% (bölgesel düzeyde) |
Milletvekilleri: koalisyondaki partiler 2%, koalisyonlar 10% Senato: koalisyonlardaki partiler 3%, koalisyonlar 20% |
| Kosova | 5% | Etnik azınlıklar için geçerli değil |
| Letonya | 5% | |
| Lihtenştayn | 8% | |
| Litvanya | 5% | |
| Moldova | 5% | 3% (bağımsız), 12% (koalisyon) |
| Karadağ | 3% | |
| Hollanda | 0,6 % sayılabilen geçerli oy[8] = 1/150 | |
| Norveç | 4% | |
| Filipinler | 2% | |
| Polonya | 5% | 8% (koalisyon) |
| Romanya | 5% | 10% (koalisyon) |
| Rusya | 7% | |
| San Marino | 3.5% | |
| İsveç | 4% | |
| Sırbistan | 5% | |
| Slovakya | 5% | |
| Slovenya | 4% | |
| Türkiye | 10% | Bağımsız adaylar için geçerli değil |
| Ukrayna | 5% |
Kaynakça
- ^ "Öymen: 27 yılın yanlışı yüzde 10 barajı". T24. 25 Mayıs 2010. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2015.
- ^ "Milletvekili Seçim Kanunu Sayfa no:10" (PDF). Mevzuat.gov.tr. 10 Haziran 1983. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2015.
- ^ http://acikarsiv.ankara.edu.tr/browse/2749/3565.pdf
- ^ The Electoral Code of the Republic of Albania, Artikel 162; vor der Wahl 2009 waren es bei völlig anderem Wahlsystem 2,5 % bzw. 4 % der gültigen Stimmen auf nationaler Ebene (nur für die Vergabe von Ausgleichssitzen; Direktmandate wurden ohne weitere Bedingungen an den stimmenstärksten Kandidaten zugeteilt)
- ^ Código Electoral Nacional, Artikel 160
- ^ Act No. XXXIV of 1989 on the Election of the Members of Parliament, Art. 8 Abs. 5
- ^ [1], Election to Altthingi Law, Act no. 24/2000, Article 108
- ^ Act of 28 September 1989 containing new provisions governing the franchise and elections (Elections Act), Abschnitt P 7, Abs. 2