Schwarzschild yarıçapı

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Schwarzschild yarıçapı, her kütle ile ilişkilendirilen karakteristik bir yarıçaptır. Verilen bir kütle bu yarıçapa kadar sıkıştırılırsa bilinen hiçbir kuvvet onun uzay zaman tekilliğine çökmesini engelleyemez. Schwarzschild yarıçapı terimi fizikte ve astronomide özellikle de kütleçekim ve genel görelilik teorilerinde kullanılır.

Cisimlerin Schwarzschild yarıçapları kütleleriyle doğru orantılıdır. Buna göre Dünya'nın Schwarzschild yarıçapı sadece 9mm iken Güneş'inki yaklaşık olarak 3 km'dir.

Bir cisim Schwarzschild yarıçapından daha küçükse kara delik olarak isimlendirilir. Dönmeyen bir cisim için Schwarzschild yarıçapında bulunan yüzey olay ufku işlevini görür. Ne ışık ne de diğer parçacıklar bu yüzey içerisindeki bölgeden kaçamaz bu yüzden bu cisimler karadelik olarak isimlendirilmiştir.

Formül[değiştir | kaynağı değiştir]

burada;

Schwarzschild yarıçapı,
yer çekimi sabiti,
cismin kütlesi, ve
ışık hızıdır.

Güneş kütlesine sahip bir kara delik için Schwarzschild yarıçapı 2.96 km'dir ve herhangi bir kara delik için Schwarzschild yarıçapı km. ile hesaplanır[1][2]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Kutner, Marc Leslie (2003). Astronomy: a physical perspective. New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-52927-3. 
  2. ^ Guidry, Mike (2019). Modern general relativity: black holes, gravitational waves, and cosmology. Cambridge New York: Cambridge university press. ISBN 978-1-107-19789-3.