Rükneddin Firuz
Rükneddin Fîrûz (19 Kasım 1236'da öldü), 1236 yılında yedi aydan daha kısa bir süre boyunca Delhi saltanatının yöneten hükümdar. Şehzadeliği sırasında devletin Badaun ve Lahor eyaletlerini yönetmişti. Babası İltutmuş’un ölümünden sonra tahta çıktı. Ancak Rüknüddin, vaktini zevk peşinde koşarak geçirdi ve idareyi annesi Şah Türkan'a bıraktı. Kötü yönetim sonucu Ruknuddin ve annesine karşı isyanlar baş gösterdi ve her ikisi de tutuklanarak hapse atıldı. Soylular ve ordu daha sonra üvey kız kardeşi Raziye Begüm’ü tahta çıkardı.
Erken yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Rukneddin, Delhi Sultanı İltutmuş ve Türk eşi Şah Türkan'ın çocuğu olarak dünyaya geldi. [1] Bir şehzade olarak kendisine 1228'de Badaun ikta'sı verildi [2] [1]
İltutmuş, en büyük oğlu Nasıruddin Mahmud'u halefi olarak yetiştirmişti ancak bu oğul 1229'da beklenmedik bir şekilde öldü [1] İltutmuş, 1231'de Gwalior seferine çıkarken, kızı Raziye’ye Delhi’nin idaresini bıraktı. Razia iyi bir yönetim sergiledi ve İltutmuş geri döndüğünde, tutucu soyluların muhalefetine rağmen Raziye’yi varisi olarak atadığı bir fermanın hazırlanmasını emretti. [1] İltutmuş, hayatta kalan oğullarının zevke daldıklarını ve onun ölümünden sonra devlet işlerini yönetemeyecek durumda olduklarını söyledi. Ancak ölümünden kısa bir süre önce İltutmuş’un, en sonunda oğlu Rukneddin'i halefi olarak atamayı kabul ettiği anlaşılıyor. [1] 1233'te Rukneddin'i Lahor'un yöneticisi olarak atadı. [2] Hastalığının son günlerinde, Rukneddin'i Lahor'dan Delhi'ye geri çağırdı ve Rukneddin, soylular tarafından oybirliğiyle halef olarak kabul edildi. [1]
Hapis ve ölüm
[değiştir | kaynağı değiştir]Rükneddin saltanatına karşı çıkan isyanlarla savaşmak için Kuhram'a doğru yürüdü. [1] Bu arada Delhi'de, annesi Şah Türkan'ın idam etmeyi planladığı üvey kız kardeşi Raziye, cuma namazı sırasında halkı Şah Türkan'a karşı kışkırttı. Daha sonra kalabalık bir grup kraliyet sarayına saldırarak Şah Türkan'ı derdest etti. Birkaç soylu ve ordu, Raziye’ye bağlılık sözü verdi ve onu tahta oturttu. Rukneddin Delhi'ye geri yürüdü, ancak Raziye onu tutuklamak için bir kuvvet gönderdi. Hapsedildi ve muhtemelen 19 Kasım 1236'da idam edildi, 6 ay 28 gün hüküm sürdü. [1]