Pir Hüseyin Türbesi
Pir Hüseyin Türbəsi, Caferabad türbesi Ermenistan'ın Zengibasar ili, Zengibasar şehrinin merkezi olan Uluhanlı kasabasından 14 km kuzeyde, Erivan şehrinin yakınında Karakoyunlu dönemine ait türbe. Türbe ilk olarak Timurla birlikte Orta Asya'dan gelen Sadlu boyunun beyi Emir Saad'ın defnedilmesiyle inşa edilmiştir. Yapımında tüf taşı kullanılmıştır.[1][2][3]
Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Ongen planlı bir yapıdır. Üç ana bölümden oluşur giriş, pencere ve motifler ve kubbenin olduğu bölüm. Gövde tüf taşından, kubbe tuğladan yapılmıştır. Kubbenin dekorunda mavi ve turkuaz çini süsleme bulunmaktadır. Arapça kitabede Türbenin hicri 816'da (1413) Pir Hüseyin'in emriyle yaptırıldığı belirtiliyor. Kitabe Kuran'dan Bakara 255. ayetle başlıyor: "Allah, O’ndan başka tanrı yoktur; diridir, her şeyin varlığı O’na bağlı ve dayalıdır. Ne uykusu gelir ne de uyur. Göklerde ve yerde ne varsa hepsi O’nundur. O’nun izni olmadıkça katında hiçbir kimse şefaat edemez. Onların önlerinde ve arkalarında olanları O bilir. O’nun ilminden hiçbir şeyi -dilediği müstesna- kimse bilgisi içine sığdıramaz. O’nun kürsüsü gökleri ve yeri içine almıştır. Onları korumak kendisine zor gelmez. O yücedir, mutlak büyüktür." "Bu mübarek türbe, en büyük, necip, sehavet ve lütf sahibi, şahlar ve sultanların destekçisi, zayıflar ve fakirler için bir sığınak, ilim adamlarının koruyucusu ve ilim arayanlara, fakirlere yardım eden, devletin ve imanın izzeti, merhum Büyük Emir'in oğlu - en merhametli Emir Saad - Hüseyin'in emriyle Hicri 15. Receb' (11 Ekim 1413) dikilmiştir. Allah'ın rahmeti üzerine olsun. Büyük sultan, en sehavetli Hakan, Doğu'da ve Batı'da sultanlar sultanı, devletin ve imanın yardımcısı, Pir Budak Han və Yusuf Noyan'ın hükümranlığı yılında ... Allah onların gücünü ebedi etsin!" [4][5]
Restorasyon[değiştir | kaynağı değiştir]
Aralık 2012'de Ermenistan ve Türkmenistan arasında yapılan üst düzey buluşma sonrası türbenin Ermeni devletince restore edilmesi karşılığında Türkmenistan'daki bir Ermeni kilisesinin restorasyonunun yapılması kararlaştırıldı.[6][7]
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Türkmence giriş tabelası -
Türbe'nin güney cephesi -
Güneybatı cephesi -
Batı cephesi -
Kubbenin altında yazan kitabe -
Kubbe altı kitabe -
Kubbe altı kitabe
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Əmir Səəd məqbərəsi". İrəvan.com (Azerice). 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ И. Шопен – Исторический амятник состояния армянской области к эпоху ее присоеденения к Российской империи, С-п., 1852, стр. 266 – 267
- ^ İbrahim Bayramov. "Qərbi Azərbaycan: tarixi həqiqətlər və ya Ermənistanın etnik təmizləmə siyasəti". Bakı, "Şərq-Qərb", 2012. səh.274
- ^ М. С. Неймат – Корпус эпиграфических памятников Азербайджана, т. 3, Баку, 2001, стр. 174
- ^ Папазян А. Д.- Арабская надпись на гробнице туркменских эмиров в селе Аргаванд. Издательство восточной литературы,год 1962
- ^ "turkmenistan.ru". 17 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020.
- ^ "2". 16 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2020.