Orkun sayfasının kaynağını görüntüle

{{Dergi bilgi kutusu
| isim = Orkun
| resim = 
| resim_altı= 
| kategori = 
| editör = 
| firma = 
| tür = 
| fiyat = 
| tiraj = 
| ilk_sayı_tarihi = 6 Ekim 1950
| son_sayı_tarihi = 18 Ocak 1952
| sıklık = Haftalık
| ülke = Türkiye
| dil = Türkçe
| website =
| issn = 
}}
'''''Orkun''''', 1950-1952 tarihleri arasında yayınlanan ve 68 sayı olarak çıkan dergi.<ref name="UBBED">{{dergi kaynağı |ad1=Halil |soyadı1=Cin |başlık=Hüseyin Nihal Atsız’ın Çıkardığı Orkun Dergisi’nde (6 Ekim 1950-18 Ocak 1952) Dil, Kültür ve Milliyetçilik Hakkındaki Yazılar |dergi=Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi |tarih=31 Ekim 2018 |cilt=4 |sayı=8 |sayfalar=385-397 |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/549572 |erişimtarihi=20 Temmuz 2023 |issn=2149-5645 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230821231912/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/549572 |arşivtarihi=21 Ağustos 2023 |ölüurl=hayır }}</ref> Dergi 1950 tarihinde yayın hayatına başlamış olsa da kökeni olarak 1933'te neşredilen ''[[Orhun (dergi)|Orhun]]'' dergisi gösterilmiştir. 1950'de ''Orhun'' ismi yerine, yayın ekibinin doğru adlandırma olarak kabul ettikleri ''Orkun'' ismi ile yayınlanmış ve ilk derginin devamı olarak lanse edilerek on yedinci sayı ile başlatılmamıştır. Eski sayılarına ithafta bulunmayarak birinci sayı olarak devam etti. [[Türkçüler Yardımlaşma Derneği]]'nin bir yayın organı olarak çıkmış ve künyesinde sahibi olarak [[İsmet Tümtürk]]'e yer verilmiştir. Derginin başyazarlığını [[Nihal Atsız|Hüseyin Nihal Atsız]] yaptı. Derginin çıkarılmasında, yayın hayatına başlamadan iki gün önce kurulan derneğin ve Türkçü çevrelerin kendi matbaalarını kurmaları etkili olmuştu.<ref name="MU1"/>

Derginin logosu olarak Türkçülerin önemli hassasiyet gösterdiği bozkurt ile ayın yer aldığı bir biçim kullanıldı. Logunun hemen altında yer alan mottosu ise "Bütün Türkler Bir Ordu" oldu.<ref name="AU2">{{tez kaynağı|soyadı= Eyüp|ad= Kaan|başlık= Orkun Dergisinde Milliyetçilik Düşüncesinin İnşası |tür= Yüksek Lisans|yıl= 2020|yayıncı= Atatürk Üniversitesi|yer=Erzurum|sayfalar=35|url=https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=fl0Kw4p1rmMDotyKRdYv1KWcSTX2K_2hOzETVDs1tRpgk6WTcaakvI3Zt94p4aOt|erişimtarihi= 20 Temmuz 2023|yazarbağı=}}</ref> Derginin iç sayfalarında ise "Haftalık Türkçü dergi" ibaresi yer aldı.<ref name="MU1"/> İlk sayısında "Tanrı Türkü Korusun!" yazısı altında derginin çıkarılma süreci hakkında bilgi verilmişti. ''Orkun'' isminin, günümüzde Moğolistan sınırları içerisinde yer alan ve kadim Türk topluluklarının anavatanlarındaki topraklardaki ırmaktan geldiği söylenmişti. 1933'teki ''Orhun'' dergisinin isminin Köktürk yazısına, Orhun yazısı denmesinden ileri geldiğini ama bilinenin aksine bu kelimenin doğrusunun "Orkun" olmasından dolayı mevcut çıkardıkları derginin bu ismi aldığı anlatılmıştır.<ref name="AU2"/>

Türkçülük, Turancılık, Antikomünizm ve 1944 yılındaki [[Irkçılık-Turancılık Davası]] başlıca konuları olan dergide, edebiyat ve tarih içeriklerine de yer verildi. Ana yazar kadrosunun dışında amatör katkıda bulunmak isteyen her kişiden içerikler kabul etti.<ref name="AU1">{{tez kaynağı|soyadı= Kızılırmak|ad= Halil İbrahim|başlık= Türkçü Neşriyatta Faşizm Esintisi: Orkun Örneği (1950 -1952)|tür= Yüksek Lisans|yıl= 2022|yayıncı= Ankara Üniversitesi|yer= Ankara|sayfalar=20-21|url=https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=sELqxhTlFGAjsbjOuuiyCCyZemBS8bPXEHzn9Lw4BKgBZL6RkDbcmaPv3TBU_sRM|erişimtarihi= 20 Temmuz 2023|yazarbağı=}}</ref> Ana yazar kadrosu içerisinde Ali Rıza Akdemir, Namık Zafer Alpsü, Turan Atasever, Hüseyin Nihal Atsız, Fazıl Bayraktar, Fehmi Cumalıoğlu, Nejdet Sançar, Hikmet Dizdaroğlu, Fethi Gemuhluoğlu, Faik Gözübüyük, Ertürk Hocaoğlu, Süleyman Kadıoğlu, Refet Körüklü, Lütfi Önsoy, Ali Püsküllüoğlu, Mustafa Necati Sepetçioğlu, Zeki Sofuoğlu, Hikmet Tanyol, İsmet Tümtürk ve Zeki Akdağ gibi isimler yer aldı.<ref name="MU1">{{tez kaynağı|soyadı= Şahin|ad= Murat|başlık= Türkiye'de Milliyetçi Yayınlarda Kıbrıs Meselesi (1947-1960)|tür= Yüksek Lisans|yıl= 2022|yayıncı= Marmara Üniversitesi|yer= İstanbul|sayfalar=82|url=https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=sELqxhTlFGAjsbjOuuiyCMhVNxeMEIdNRTPlmpkcJqBoyopn6CqHE12L84GsPLsk|erişimtarihi= 20 Temmuz 2023|yazarbağı=}}</ref> Dergi içerisinde öykü, deneme, şiir, piyes, anı, sohbet, haberler ve duyurular da yer aldı. Edebi içerikler bakımından 424 şiiri yer alan 170 şaire yayın hayatı boyunca yer verdi. Toplamda 99 yazara yer veren dergide 394 makale yayımlandı.<ref name="UBBED"/> Derginin temel yazım maksadı ise "tek parti döneminde Türk milliyetçilerinin yaşadığı sıkıntıları" dile getirmek olarak lanse edildi. Irkçılık-Turancılık Davası hakkında detaylara sıklıkla yer verildi.<ref name="Yurt">{{Web kaynağı | soyadı1 = Zelyut | ad1 = Rıza | başlık = Atatürk düşmanı Türkçü olabilir mi? | url = https://www.yurtgazetesi.com.tr/medya/ataturk-dusmani-turkcu-olabilir-mi-h155249.html | yayıncı = ''[[Yurt (gazete)|Yurt]]'' | erişimtarihi = 20 Temmuz 2023 | tarih = 7 Mayıs 2020 | arşivurl = https://web.archive.org/web/20200509193829/https://www.yurtgazetesi.com.tr/medya/ataturk-dusmani-turkcu-olabilir-mi-h155249.html | arşivtarihi = 9 Mayıs 2020}}</ref> Türk milliyetçilerini tek çatı altında toplamak ve gençliğe yayılmak istenen "zehirli düşüncelerle" mücadele etmek diğer amaçları arasında yer aldı.<ref name="ATDD">{{dergi kaynağı |ad1=Mehmet Nuri |soyadı1=Elçi |başlık=Köy Enstitüleri ve Orkun Dergisinin Köy Enstitülerine Yaklaşımı |dergi=Akademik Tarih ve Düşünce Dergisi |tarih=30 Aralık 2021 |cilt=8 |sayı=4 |sayfalar=2039-2060 |url=https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1590489 |erişimtarihi=20 Temmuz 2023 |issn=2148-2292 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20230720194139/https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/1590489 |arşivtarihi=20 Temmuz 2023 |ölüurl=hayır }}</ref>

== Kaynakça ==
{{Kaynakça}}

{{Hüseyin Nihâl Atsız}}

[[Kategori:1950'de kurulan dergiler]]
[[Kategori:Türkçe dergiler]]
[[Kategori:Düşünce dergileri]]
[[Kategori:Araştırma dergileri]]
[[Kategori:Türkiye siyasi dergileri]]
[[Kategori:Türk edebiyat dergileri]]
[[Kategori:Yayımı sona eren Türkiye dergileri]]