María Bibiana Benítez
| María Bibiana Benítez | |
|---|---|
 | |
| Doğum | María Bibiana Benítez Batista 10 Aralık 1783 Aguadilla |
| Ölüm | 18 Nisan 1873 (89 yaşında) San Juan |
| Meslek | Şair, oyun yazarı |
| Dil | İspanyolca |
| İkamet | Mayagüez, San Juan, Luquillo |
| Milliyet | Porto Riko |
| Vatandaşlık | İspanyol İmparatorluğu |
| Konu | Porto Riko tarihi, millî duyguları |
| Önemli eser | "La ninfa de Puerto Rico" |
| Akrabalar | Alejandrina Benítez de Gautier, José Gautier Benítez |
María Bibiana Benítez (10 Aralık 1783 - 18 Nisan 1873), Porto Rikolu yazar. Porto Riko'nun ilk kadın şairiydi ve adanın ilk oyun yazarıydı.[1][2][3]
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
María Bibiana Benítez Batista adıyla doğan Benítez, Aguadilla kasabasında orta sınıf bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Babası José Benítez Bermudez (1762-1832) İspanyol ordusunda subaydı, 28 Nisan 1797'de "La Puntilla"nın İngiliz saldırısına karşı savunmasında yer almıştı. Annesi Juana Constanza Batista Rodriguez'di (1832 doğumlu). Ailesi edebiyat sevdalısıydı, dönemin en iyisi kabul edilen kitapları bulundurdukları özel bir kütüphaneleri vardı. Babasının İspanyol sömürge yönetiminde bulunduğu önemli pozisyon ailenin böyle bir lükse sahip olabileceği anlamına geliyordu. Benitez böylece adanın en iyi özel okullarına gidebildi, buralarda edebi yazım ve şiir hakkında eğitim gördü.[2]
Mayagüez ve Luquillo kentlerinde yaşamını sürdürdü, şiirlerinin çoğunu Luquillo'da yazdı. 1826 yılında erkek kardeşlerinden Pedro Jose Benítez Batista ve eşi öldü, yetim kalan kızları Alejandrina Benítez de Gautier'i yetiştirme görevini Benítez üstlendi, eğitimini yürütmek için San Juan'a taşındı. Alejandrina ilerleyen yıllarda Benítez gibi şair oldu. Benítez ayrıca Porto Riko'nun en tanınan şairlerinden José Gautier Benítez'in de büyük halasıdır.[2]
Hiç evlenmeyen Benítez hayatını ailesinin başını çekmeye ve edebiyata adadı. Hayatının son yıllarında kör oldu.[3]
Eserleri[değiştir | kaynağı değiştir]
İlk şiiri "La ninfa de Puerto Rico" 1832 yılında adanın ilk gazetesi La Gaceta de Puerto Rico'da yayımlandı. Porto Rikolu bir kadının yazdığı ilk yayımlanan şiirdi.[2] Şiiri yazarken Kraliyet Bölge Mahkemesinin Porto Riko'da da açılmasından esinlenen Benítez, şiirinde Porto Riko'ya olan aidiyetinden duyduğu gururu, kimlik bilincini, henüz yerleşmemiş olsa da romantik bir eğilimle gösterdi. Şiirde Porto Rikoluların İspanyol kraliyetine olan sadakatini ve İngiliz saldırılarına karşı topraklarını savunmalarını vurguladı. Eleştirmenler tarafından bu şiir "Avrupa kökenli bir burjuvazinin henüz daha İspanyol kraliyetine sadıkken gözlemlenen bir izi" olarak yorumlanır.[3]
Daha sonraları Boletín Instructivo y Mercantil de Puerto Rico'da yayımladığı şiirleri arasında “Romance histórico”, “Oda a la Justicia”, “Diálogo alegórico”, “Soneto”, and “A la vejez” bulunur. Şiirlerinde klasik mitolojiye atıflar, ağdalı dil kullanılır.[2]
1862 yılında yayımladığı oyun La cruz del Morro, 1625 yılında Hollandalıların San Juan'a saldırılarını anlatır. Oyun ilk kez 1897 yılında Teatro Municipal de San Juan'da ("San Juan Belediye Tiyatrosu") sahnelendi.[2] Bazı kaynaklara göre iki,[3] bazı kaynaklara göre üç perdeden oluşur.[2] 1858'de kaleme aldığı nazım türündeki oyun Diálogo günümüze ulaşamamıştır.[3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "María Bibiana Benítez - Primera Mujer Poetisa". Salon Hogar (İspanyolca). 2005. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2017.
- ^ a b c d e f g Grupo Editorial EPRL (15 Eylül 2014). "Benítez, María Bibiana". Enciclopedia de Puerto Rico. 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2017.
- ^ a b c d e Márquez, Robert (2007). Puerto Rican Poetry: A Selection from Aboriginal to Contemporary Times. Amherst: Massachusetts Üniversitesi Yayınları. ss. 55-57. 18 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2017.
