M4 Sherman sayfasının kaynağını görüntüle

{{Ateşli silah bilgi kutusu
| adı = M4 Sherman
| resim = [[Dosya:Sherman Tank WW2.jpg|300px]]
| başlık = 
| uyruğu = {{bayraksimge|ABD}}  [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]
| çeşidi = [[Orta sınıf tank|Orta Sınıf Tank]]
| is_vehicle = yes
| hizmet = 1942-1955 (ABD)
| kullanıcılar = 
| kullanıldığı savaşlar = [[II. Dünya Savaşı]], [[Yunan İç Savaşı]], [[1948 Arap-İsrail Savaşı]], [[Kore Savaşı]], [[Süveyş Krizi]], [[Küba Devrimi]], [[1965 Hint Pakistan Savaşı]], [[Altı Gün Savaşı]], [[Nikaragua Devrimi]], [[1971 Hint Pakistan Savaşı]], [[Yom Kippur Savaşı]], [[1982 Lübnan Krizi]], [[Lübnan İç Savaşı]], [[İran Irak Savaşı]]
| tasarımcı = 
| tasarlandığı tarih = 1940
| üretici = Lima (ABD)
| birim maliyeti = 
| üretildiği tarih = 
| üretim adedi = 48,234
| çeşitleri = [[M50/51 Super Sherman]], [[Sherman Firefly]]
| spec_label = 
| ağırlık = 
| uzunluk = 
| namlu uzunluğu = 
| genişlik = 
| yükseklik = 
| namlu çapı = 75 milimetre
| mürettebat = 5 (Komutan, sürücü, yardımcı sürücü, silahçı, yükleyici)
| yolcu = 
| zırhı = 63 mm çelik yan zırh 38 mm
| ana silahı = 75 mm M2/M3/M6 tank silahı
| diğer silahları = [[Browning M2]]
| motor = Continental R975 C1
| motor gücü = 400 [[Beygir gücü|hp]]
| pw oranı = 
| transmisyon = 
| kaldırma kapasitesi = 
| süspansiyon donanımı = 
| boş ağırlık = 30 ton
| depo kapasitesi = 
| harekat menzili = 193km
| azami hız = 48 km/sa, yolda
| kılavuz = 
| direksiyon = 
}}
'''M4 Sherman''', [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]] yapımı [[II. Dünya Savaşı]]'nda ABD ordu ve deniz piyade kolordusunun temel tank sınıfı olan [[orta sınıf tank]]tır. Adını General
'''William Tecumseh Sherman''' (Okunuşu: Şörmın)'dan alır. Tankın asıl adı '''<nowiki>M4 General Sherman'</nowiki>'''dır ama '''M4 Sherman''' diye ünlenmiştir. M4'lerin 1943'e kadar [[Kanada]]'da üretilen çeşitlemeleri '''Grizzly''' adı ile anılmıştır. [[Sovyetler Birliği|SSCB]]'deki takma adı ise '''<nowiki>Emça'</nowiki>'''dır. 50.000'e yakın M4 üretilmiştir.

M4'ler hızlı, hareket kabiliyeti yüksek, ince zırhlı, hafif, güvenilir, üretimi kolay ve ucuz tanklardır. Tasarımı çok basittir ve hızlı bir şekilde üretilebilirler. 75&nbsp;mm topları zamanındaki diğer tanklara göre güçsüzdür. ABD, [[Büyük Britanya|Britanya]], Sovyet ve [[Fransa|Fransız]] güçleri tarafından kullanılmıştır. M4'lerin birçok türevleri vardır. '''Jumbo''' modeli ağır zırha ve yüksek çaplı bir topa sahiptir, '''DD''' (Duplex Drive) (Çiftli Sürüş) türevi ise çıkartma görevleri için kullanılmıştır. M4'lerin farklı türevleri çok sayıda üretilmemiştir.

Savaşta en çok [[Panzer IV]] tankları ile çarpışmışlardır. [[Tiger I]] ve [[Panzerkampfwagen V Panther|Panther 5]] tanklarına karşı etkisiz kalsalar da üretimlerinin kolaylığı ve ucuzluğundan dolayı etkisiz hale getirilen tanklar kısa sürede yenilenmiştir. [[T-34]] tankı ile benzer özellikler gösterirler ancak T-34 geniş paletleri ve daha eğimli zırhı sayesinde M4'ten daha iyi bir tanktır. Standart M4 Sherman tanklarının 75&nbsp;mm topu çoğu tanka karşı oldukça etkisizdir.

M4'ler II. Dünya Savaşı sonrası uzunca bir dönem birçok ülke tarafından kullanılmıştır. [[İsrail]] günümüzde bu tankları temel alan bazı araçlar kullanmaktadır.

M4 tankı II.Dünya Savaşı'nın en çok üretilen tanklarından biridir ancak sayısına oranla başarısı çok düşüktür. Her ne kadar başarılı bir tank olarak gösterilse de aslında M4'ler tank değil ''panzer'' yani zırhlı araçtır ve tasarımının amacı tanklarla savaşmak değil, piyadelerin ilerlemesine yardımcı olmak, sığınak yok etmek ve yolları temizlemektir.

== Gelişim süreci ==
[[Dosya:DD-Tank.jpg|sağ|küçükresim|upright=0.91|M4 Sherman Çiftli Sürüş]]
[[Dosya:M4A4 cutaway.svg|upright=1.82|sağ|küçükresim]]

M4'ler [[M3 Lee]] (Li) tankları temel alınarak tasarlanmıştır. M3 Lee gibi iki adet top yerine üst tarafta bir adet 75&nbsp;mm'lik topa sahiptir. M4'lerin birçok özel türevleri üretilmiştir, özellikle [[General Percy Hobart]] (Persi Hobırt) tarafından Çiftli Sürüş modeli en ilginç tank türevlerinden biridir.

İlk örnekleri 75&nbsp;mm'lik düşük hızlı bir topa sahipti. Bu top zırh delme yetisine sahip olmasa da yüksek patlayıcılı mermileri ile piyadelere karşı etkili oluyordu. İngilizler M4'lere 17 Pounder (76,2&nbsp;mm) anti-tank topunu taktılar. Bu çeşitleme '''M4 Sherman Firefly''' (Ateş Böceği) adıyla da bilinir. 17 librelik topları Kuzey Afrika'da kendilerini kanıtladılarsa da Amerikan Ordusu kendi Sherman tanklarına bu toplardan taktırmadı. Sonraları '''M4A1''', '''M4A2''', '''M4A3''' türleri 76&nbsp;mm'lik bir topla donatıldı ve anti-tank kapasiteleri artırıldı. '''M4A4''''ler anti-tank kapasitesi olarak T-34/85 ile eşit seviyedeydi.

== Savaştaki rolleri ==
[[Dosya:Tank moving through Gladbach, Germany.jpg|upright=0.91|sağ|küçükresim|Gladbach, Almanya]]
[[Dosya:Crew of a Sherman-tank south of Vaucelles.jpg|küçükresim|sağ|upright=0.91|[[Kanada]] zırhlı birliğine bağlı M4 Sherman (1944 yaz ayında, Vaucelles kasabasının güneyinde, [[Calvados]]<ref>{{Web kaynağı |url=http://www.archivesnormandie39-45.org/specificPhoto.php?ref=p004602 |başlık=Archives Normandie |erişimtarihi=26 Eylül 2009 |arşivurl=https://web.archive.org/web/20050501142151/http://www.archivesnormandie39-45.org/specificPhoto.php?ref=p004602 |arşivtarihi=1 Mayıs 2005 |ölüurl=evet}}</ref>)]]

M4'ler piyadelere destek amaçlı tasarlanmışlardır. Amerikan Genelkurmayı tankları yok etme görevini  topçulara, tank avcılarına, anti-tank silahlarına ve uçaklara bırakmıştı. Tanklar sadece piyade destek amaçlı kullanılmalıydı. Aslında bu Alman [[Blitzkrieg]] (Yıldırım Savaşı) doktrinin bir taklidiydi. Alman Tiger ve Panther tankları savaşa girince bu doktrine olan inanç zayıfladı ve M4'ler anti-tank görevlerine uygun hale getirildiler.

Savaşları genelde denizde geçtiği için tank savaşlarına pek rastlanmaz. Birkaç çatışma yaşandıysa da M4'ler 1930'lardan kalma [[Japonya|Japon]] tanklarını çok rahat bir şekilde alt etmişlerdir. Hatta M4'lere anti-tank topu takmaya bile gerek duymamışlardır.

== Kullanıcılar ==
* {{bayrakülke|Argentina}}
* {{bayrakülke|Australia}}
* {{bayrakülke|Brazil}}
* {{bayrakülke|Canada|1921}}
* {{bayrakülke|Chile}}
* {{bayrakülke|Cuba}}
* {{bayrakülke|Denmark}}
* {{bayrakülke|Egypt}}
* {{bayrakülke|Japon İmparatorluğu}} (ele geçirilen tanklar)
* {{bayrakülke|Özgür Fransa Kuvvetleri}}
* {{bayrakülke|Nazi Germany}} (ele geçirilen tanklar)
* {{bayrakülke|India}}
* {{bayrakülke|Iran}}
* {{bayrakülke|Israel}}
* {{bayrakülke|Italy}} (savaş sonrası)
* {{bayrakülke|Lebanon}}
* {{bayrakülke|Netherlands}}
* {{bayrakülke|New Zealand}}
* {{bayrakülke|Nicaragua}}
* {{bayrakülke|Pakistan}}
* {{bayrakülke|Paraguay}}
* {{bayrakülke|Peru}}
* {{bayrakülke|Philippines|1919}}
* {{bayrakülke|Poland}}
* {{bayrakülke|Portugal}}
* {{bayrakülke|Republic of China}}
* {{bayrakülke|Saudi Arabia}}
* {{bayrakülke|South Africa|1928}}
* {{bayrakülke|South Korea}}
* {{bayrakülke|Japan}} (savaş sonrası verilen)
* {{bayrakülke|Soviet Union}}
* {{bayrakülke|Turkey}}
* {{bayrakülke|USA}}
* {{bayrakülke|Uganda}}
* {{bayrakülke|United Kingdom}}
* {{bayrakülke|Yugoslavia}}
* {{bayrakülke|Indonesia}}

== Filmler ==
*[[Fury (film, 2014)|Fury]]

== Not ==
{{Kaynakça}}

{{commons-ufak|M4 Sherman}}
{{II.DSAmerikanZSA}}

[[Kategori:II. Dünya Savaşı'nda Amerika Birleşik Devletleri'nin tankları]]
[[Kategori:Türkiye tankları]]