Lucy (fosil)
Lucy (katalog numarası: AL 288-1), 1974 yılında Fransız Maurice Taieb ile Amerikalı paleontolog Donald Johanson’un ekibinin Doğu Afrika’da Etiyopya’nın Hadar (en) bölgesinde bulduğu, yaklaşık 3,2 milyon yıl yaşında, 105 cm boyundaki Australopithecus afarensis fosili.[1]
Adı, bulunuşunu kutlamak için, bulunduğu akşam verilen yemekte dinlenilen Beatles grubunun Lucy in the Sky with Diamonds parçasında adı geçen kızdan esinlenilmiştir. Çünkü buluntu yetişkin yaşta ölmüş bir dişinin hemen hemen eksiksiz iskelet kemiklerinin fosiliydi.[2] Bu keşifler sonucunda bu buluş dünya çapında çok büyük bir üne sahip oldu. Daha sonraları ise Lucy'nin keşfediliş hikâyesi ve iskeletinin yeniden yapılandırılması Johanson tarafından yayımlandı. 2007'nin başında ise bir araya getirilmiş fosiller ve ilgili eserler 6 yıl boyunca Amerika Birleşik Devletleri'nin ayrı bölgelerinde tur yapılarak halka açık bir şekilde sergilendi; sergiye "Lucy's Legacy: The Hidden Treasures of Ethiopia" (Lucy'nin Mirası: Etiyopya'nın Gizli Hazineleri) ismi verildi. Bazı tartışmalar sonucunda kendine mahsus, özgün kalıntıların zarar görmemesi için müzeler fosillerin dökme kopyalarını sergilemiştir.[3] 2013 yılında ise Lucy'nin kemikleri Etiyopya Addis Ababa'da bulunan Ulusal Etiyopya Müzesi Paleoantropoloji Laboratuvarları'na geri gönderilmiştir.
2015 yılının Nisan ayında Amerikan Doğa Tarihi Müzesinden doğa bilimciler Gary Sawyer ve Mike Smith, New York Üniversitesinden Scott Williams'ın yardımı ile yaptıkları bir yeniden canlandırma çalışması sırasında omur kemiklerinden birinin bu fosile ait olmadığını fark etmişlerdir. Yapılan incelemede bu kemiğin bir babuna ait olduğu belirlenmiştir. Bu kemiğin fosile nasıl eklendiği hala araştırılmaktadır.[4][5]
2016 yılında yapılan bir araştırma, Australopithecus afarensis'in hem ağaçta hem de karada hareket ettiğini ancak daha çok ağaçlarda yaşadığını öne sürer.[6]
Keşif
[değiştir | kaynağı değiştir]Keşifi Organize Etmek
Fransız jeolog ve paleoantropolojist Maurice Taieb 1970'te Etiyopya'nın Hararghe bölgesinde Afar Üçgeni içerisinde Hadar Formasyonu'nun bulunduğunu keşfetmiştir. Bu bölgenin; fosiller, kalıntılar, insan kökenli eserler için çok büyük bir potansiyele sahip olduğunu fark eder. Taieb, International Afar Research Expedition (IARE) adlı kuruluşa haber verdikten sonra öne çıkan üç tane bilim insanını bölgedeki kazıları yönetmesi için bu bölgeye davet eder. Bunlar: Amerikalı bir paleoantropolog ve Cleveland Doğa Tarihi Müzesi'nde küratör olan ve şu anda Arizona Eyalet Üniversitesi'nin bir parçası olan İnsan Kökenleri Enstitüsü'nü kuran Donald Johanson; önemli İngiliz paleoantropolojist Mary Leakey ve şu anda Fransa'nın en prestijli araştırma kuruluşlarından biri olan Collége de France'de çalışan Yves Coppens'dir. Bu aşamadan sonra ise dört Amerikan ve yedi Fransız'dan oluşan ekip tarafından bir keşif çalışması yürütüldü. 1973 yılının sonbaharında ise ekip Hadar bölgesi ve çevresinde insanlığın kökenine dair araştırma çalışmalarına başladı.
İlk Buluntu
Kasım 1971'de kazı sezonunun sonlarına doğru, Johanson bir fosilin kavalkemiğinin üst kısımını bulduğunu fark etti, bu buluntu ön kısımından hafif bir şekilde kesilmişti. Bulunan kavalkemiğinin yakınlarında ise bir uyluk kemiği bulunmuştur. Johanson bu kemikleri bir araya getirdiğinde ise kalıntının açık bir şekilde ayakta yürüyebilen bir "Hominin" olduğu ortaya çıkmıştı. Bu fosil araştırmalar sonucunda üç milyon yıldan daha eski bir zamana tarihlendirilmişti, yani o zamanda bilinen en eski hominin fosillerinden çok daha eskiydi. Alan yaklaşık olarak "Lucy"'nin bulunduğu yerden 2,5 kilometrelik bir alanı kapsamaktaydı.[7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Isac Asimov, Bilim ve Buluşlar Tarihi, İmge Kitabevi, s. 676, ISBN 975-533-419-X
- ^ Alaeddin Şenel, İnsanlık Tarihi, İmge Kitabevi, s. 76, ISBN 975-533-483-1
- ^ "Lucy's Story". Institute of Human Origins (İngilizce). 15 Haziran 2016. 12 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2021.
- ^ Colin Barras (10 Nisan 2015). "Baboon bone found in famous Lucy skeleton". New Scientist (İngilizce). 21 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2022.
- ^ Zolfagharifard, Ellie (10 Nisan 2015). "Why was a baboon bone found in Lucy's skeleton?". Mail Online. 11 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ağustos 2022.
- ^ Klein, Joanna (30 Kasım 2016). "Study Suggests 3.2 Million-Year-Old Lucy Spent a Lot of Time in Trees (Published 2016)". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 30 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Aralık 2020.
- ^ "Letter from Donald Johanson, August 8, 1989". www.talkorigins.org. 22 Şubat 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Kasım 2021.