İçeriğe atla

Nicolas Leblanc

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Leblanc işlemi sayfasından yönlendirildi)
Nicolas Leblanc

Nicolas Leblanc (6 Aralık 1742 - 16 Ocak 1806), Fransız fizikçi, cerrah ve kimyacı. Leblanc, özellikle sofra tuzundan soda elde etmeyi keşfetmesiyle bilinmektedir.

Hayatı ve çalışmaları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Leblanc, Fransa'nın Cher ilinde 1742'de dünyaya gelmiştir. Demir madenleri memuru olan babası 1751'de öldü. Leblanc daha sonra Bourges şehrine, yakın bir aile arkadaşı olan Dr. Bien'in yanına gönderildi. Tıpa olan ilgisiyle dikkat çeken Leblanc, 1759'da Dr. Bien'in öldüğü sıralarda Ecole de Chirurgie in Paris (Cerrahi Okulu) üyesi olmuştu. Buradan uzman derecesiyle mezun olan Leblanc, 1775'te evlendi. 4 yıl sonra çiftin ilk çocuğu dünyaya geldi.

Leblanc işlemi

[değiştir | kaynağı değiştir]

1775 yılında Fransız Bilim Akademisi, tuzdan soda elde edene ödül vereceğini açıkladı. Akademinin amacı, ucuz olan tuzdan, pahalı olan sodyum karbonat elde etmekti. 1791 yılında Leblanc, sadece 2 aşamalık bir deneyle bunu yapmayı başardı. İlk aşamada, tuzu derişik sülfürik asit ile karıştırdı ve 800 °C'ye kadar ısıttı. Leblanc, hidroklorik asitin katı sodyum sülfatı terk ettiğini fark etti. İkinci aşamada ise Leblanc sodyum sülfatı alarak kömür ve kireç taşıyla karıştırdı ve bir fırında ısıttı. Sonunda sodyum karbonat elde etti.

Akademi, Leblanc'a ödülü takdim ettikten sonra, rahat üretilebilir ve ucuz Solvay işleminin geliştirilmesiyle zamanla bu yöntemin modası geçti.

1802'de üretim yapılan fabrikanın vergileri ödememesi yüzünden iflasın eşiğine gelen Leblanc, Napolyon Bonapart'ın faiz talep etmemesine rağmen sonunda iflas etti. Leblanc 1806'da 63 yaşında, başına bir tabanca ile vurarak intihar etti.