Kozloduy Nükleer Enerji Santrali
 | |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Tür | Nükleer santral |
| Şehir | Kozloduy |
| Ülke | Bulgaristan |
| Koordinatlar | 43°44′46″K 23°46′14″D / 43.74611°K 23.77056°D |
Kozloduy Nükleer Enerji Santrali Romanya sınırına yakın, Tuna nehrinin bulunduğu bir şehir olan Kozloduy'un 5 kilometre (3,1 mi) doğusunda, Sofya'nın 200 kilometre (120 mi) kuzeyinde konumlanmış Bulgaristan'daki bir nükleer enerji santralidir. Bölgedeki en büyük ve ülkedeki tek nükleer enerji santralidir. İlk reaktörün inşası 6 Nisan 1970'te başladı.[1]
Kozloduy NES şu sıralar toplam üretimi 2000 MW/MWe olan 2 tane basınçlı su reaktörünü işletmektedir. Ünite 5 ve 6, sırasıyla 1987 ve 1991'de inşa edilen, VVER-1000 reaktörleridir. 2014'e kadar her biri 1100 MW'lık kapasiteye ulaşan bir üst modele geçilecek.[2] Son verilen Belene NES projesinden montajlı bir üniteyi kullanarak yedinci 1000'MW lık ünite kurulacaktır.
Güvenlik kaygıları ve sonucunda kısmi kapatma
[değiştir | kaynağı değiştir]
Kozloduy NES daha önceden VVER-440/230 tasarımının eski dört reaktörüyle çalıştı, ancak Avrupa Komisyonu ve Bulgar hükûmeti arasında 1993 yılındaki anlaşma gereğince, Ünite 1 ve 2 2004'ün başında devre dışı bırakıldı. İddialara göre Amerika Birleşik Devletleri Enerji Bakanlığı'nın yayınlanmayan 1995 raporu bu üniteleri dünyanın "on en tehlikeli reaktörleri" arasında listeye almıştır.[3] 21 Ekim 2010'da, devreden çıkarma işleminin resmî başlangıç sinyaliyle, kapatılan reaktörlerin lisansları Bulgar devleti radyoaktif atık kurumu DP RAO'ya devredilmiştir.[4]
1990'larda ve 2000'lerin başında sırasıyla 2011 ve 2013'e kadar kullanım için orijinalinde lisanslı olan Ünite 3 ve 4 önemli güvenlik iyileştirmeleri gördü ve özenli denetlemelerden sonra 2002'de IAEA[5]'dan ve ertesi yıl Dünya Nükleer İşletmeciler Birliği (WANO)'dan "ünite 3 ve 4'ün erken kapatılması için teknik sebep yok" ifadesini içeren olumlu eleştiriler aldı.[6] Bu bulguların desteğiyle hükûmet kararlaştırılan katılım öncesi kapatmanın ertelenmesine izin vermesi için Avrupa Komisyonu'nu ikna etmeyi ummuştu, ancak durumun hukuki ve siyasi açıdan savunulamaz olduğu ispatlıydı. 2006'nın son saatlerinde, Bulgaristan'ın Avrupa Birliği'ne katılımı öncesi Ünite 3 ve 4 acilen operasyondan çıkarıldı.
2001 ve 2002 yılları boyunca harcanan yakıtın 82 tonu Zheleznogorsk, Krasnoyarsk Krai'de bir depoya gönderildi.[7] 2008'de santral yetkilileri CONSTOR depolama varillerini bu amaçla kullanma niyetlerini açıkladılar.[8]
Ünite 3 ve 4 kapanmadan önce, Kozloduy NES Bulgaristan'ın elektrik arzının %44'ünü üretti; Mart 2006 dan itibaren Bulgaristan elektrik üretiminin yaklaşık %14'ünü ihraç etti.
Yeniden devreye almak için baskı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ocak 2009'da Bulgaristan cumhurbaşkanı bölgedeki enerji azlığı sonucunda ve Rusya ile Ukrayna arasındaki gaz anlaşmazlığı sonucunda Ünite 3'ün tekrar başlatılmasını önerdi.[9] Katılım Anlaşması koşulları altında birliğe üyeliğin ilk üç yılında ciddi ekonomik zorluklar doğduğu takdirde Bulgaristan taahhütlerinin geçici ihlalini talep edebilir.[10]
Mülkiyet
[değiştir | kaynağı değiştir]Kozloduy Nükleer Enerji Santrali Bulgaristan Enerji Holding EAD'nin yan kuruluşudur.[11][12]
İlerideki büyüme
[değiştir | kaynağı değiştir]Bulgaristan hükûmeti son zamanlarda ülkenin Belene'deki ikinci nükleer enerji santrali olması beklenen yapımdan vazgeçmesiyle yeni bir reaktörün inşasının başlamasına karar verdi. Böylece Bulgaristan hükûmeti Rus devlet şirketi Atomstroyexport'un daha önce Belene NES için ürettiği 1000 MW'lık reaktörü Kozloduy'da yerleştirmeye karar verdi.[13] Belene Nükleer Enerji Santrali projesi Mart 2012 sonunda feshedildi.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Kozloduy NPP Plc - Tarihi". İngilizce Web Sayfası o Kozloduy Nükleer Enerji Santrali. 29 Mart 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Mart 2011.
- ^ Bulgaristan'ın Kozloduy nükleer tesisine kapasite arttırmak için 120 milyon leva yatırım 25 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. İngilizce Web Sayfası
- ^ Broad, William J. (23 Temmuz 1995). "ABD'nin Listelediği Yüksek Riskli 10 Sovyet-İnşası Nükleer Reaktör". The New York Times. 23 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2009.
- ^ "Kapalı Bulgar reaktörlerinde toplu değişim". World Nuclear News. 21 Ekim 2010. 1 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2010.
- ^ "IAEA Uzmanlarının Kozloduy Ünite 3 ve 4 Güvenlik İncelemesi". IAEA. 9 Temmuz 2002. 14 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2009.
- ^ "Bulgaristan'da Nükleer Enerji". Dünya Nükleer Birliği. 1 Aralık 2008. 21 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2009.
- ^ Ulusal Araştırma Konseyi (B.M.). Rusya'daki Uluslararası Tüketilen Nükleer Yakıt Bilimsel Komitesi, Glenn E. Schweitzer, A. Chelsea Sharber, et. al (2005). Uluslararası nükleer yakıt depolama tesisi : prototip olarak bir Rus şantiyesi bulma : uluslararası işletme bildirileri. National Academies Press. ss. 145, 146. ISBN 978-0-309-09688-1. 5 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2013.
- ^ "Kozloduy Nükleer Enerji Santrali İngilizce Dilinde Bülten" (PDF). Kozloduy Nükleer Enerji Santrali Resmi Bülten. 2008. 24 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2010.
- ^ "Bulgaristan'ın nükleere dönüş istemi". BBC. 6 Ocak 2009. 7 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2009.
- ^ "Romanya ve Bulgaristan Cumhuriyeti katılım koşulları ve Avrupa Birliği'ni kuran anlaşmalar üzerindeki ayarlamalar ile ilgili karar". Avrupa Birliği Resmi Gazetesi. 1 Haziran 2005. 22 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2009.
- ^ "Bulgaristan'ın Beş Enerji Şirketini Holding Olarak Birleştirmesi". Sofia News Agency. 13 Şubat 2008. 14 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2008.
- ^ "Bulgaristan'ın yeni holding şirketiyle enerji devinin doğuşunu duyurdu". Power Engineering. 14 Şubat 2008. 18 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Nisan 2013.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Kozloduy Nükleer Ebnerji Santrali ana sayfası 8 Mayıs 2013[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Bulgaristan Nükleer Düzenleme Kurumu
- IAEA'nın Bulgaristan bağlantıları15 Mart 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Diyagramlarla makale17 Ağustos 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
