Kakuli Kardeşler
Kakuli Kardeşler veya Kakuli Biraderler (Fransızca: Cacouli Frères[1], İngilizce: Cacouli Brothers), Trabzon'daki ikinci ve en büyük fotoğraf stüdyosu açan Kiryakos ve Mihalis adlı Rum fotoğrafçılardır.[2] Trabzon'daki fotoğrafçılık alanında öncü olan Kakuli kardeşler[3], II. Abdülhamid'in talebiyle oluşturdukları ve Trabzon'daki genel şehir görüntülerinden oluşan "Yıldız Sarayı Albümü" ile tanınmaktadır. 1895-1890 yılları arasında şehirde çekilen fotoğraflardan oluşan albümün bazı kaynaklarda 57[4], bazı kaynaklarda 67[5] fotoğraftan oluştuğu söylendiyse de, albümde günümüzde 61 fotoğraf mevcuttur. Albümde Trabzon'daki devlet yapılarının, camilerin, mezarların, devlet yapılarının, kiliselerin, tekkelerin, manastırların, okulların, limanların ve deniz fenerlerinin ilk defa çekilmiş fotoğraflarının yanında şehrin panoramik fotoğrafları da yer almaktadır.[6] Kakuli kardeşlerin fotoğraflarının birçoğu Osman Nuri tarafından kartpostal olarak yayımlanmıştır. Kakuli Kardeşlerin Yıldız Sarayı Albümü'ndeki fotoğraflarına ek olarak Trabzon İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Güzel Sanatlar Galerisi'nde sergilenen 37 fotoğrafı bulunmaktadır.
Kakuli kardeşler Rize'deki ilk fotoğrafı çekmiştir.[7] Bir kartpostalda yer alan fotoğraf, 1900'e tarihlenmektedir.[8]
Kakuli Kardeşler Fotoğrafhanesi
Karadeniz Fotoğrafhanesi olarak da bilinen Kakuli Kardeşler Fotoğrafhanesi'nin 1880'li yıllar ve 1921 yılları arasında faaliyet gösterdiği düşünülmektedir. Yermakov'un 1868'de Semerciler başında açtığı fotoğrafhaneden sonra Trabzon'da açılmış ilk fotoğrafhanedir.[9] Anthony Bryer, Kakuli Kardeşlerin çektiği tarihi belirsiz bir fotoğrafın tarihini 1893 yılına tarihlendirse de, yapım tarihi bilinen bazı yapılar fotoğrafta olmamasından dolayı fotoğrafhanenin daha eski bir zamanda yapıldığı sanılmaktadır. O dönemde yaşamış ressam ve fotoğrafçı Burhan Agah Özak'a göre, fotoğrafhane iki katlıydı. Özak, gün ışığı alabilmesi için cam tavanlı inşa edilen yapının birinci katında stüdyo bulunduğunu söylemiştir. Ayrıca Kakuli Biraderlerin ülkeden ayrılmadan önce fotoğrafhaneyi emekli yüzbaşı Mümtaz Bey'e devrettiğini belirtmiştir. İlk başta Uzun Sokakta kurulduğu düşünülen fotoğrafhanenin bilinen son konumu Kunducular Caddesi, Neşe Sokak üzerindeydi.[10]
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Bölükbaşı, Atilla (2006). Anılarda Trabzon. Serander. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ Haşim Karpuz (2015). "Trabzon'un İlk Anıt Fotoğraflarının Değeri". dergipark.org.tr. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ Bakırezer, Demirer, Güven, Yücel (2009). Trabzon'u anlamak. İletişim Yayınları. s. 303. ISBN 9750506480. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ "Şehir Fotoğrafları ve Trabzon". fotoforum.org.tr. 16 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ Heath W. Lowry (2009). "The Islamization & Turkification Of The City Of Trabzon (Trebizond), 1461-1583". academia.edu. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ Mehmet Fahri Furat, İshak Keskin. "A(nother) Quest For Power: Pfotographic Documentation In The Ottoman Empire" (PDF). girona.cat. 17 Nisan 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ "Rize'nin Fotoğrafçılık Tarihi". rizehaberleri.com. 8 Eylül 2019. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ "1900'den, 2000'e Karadeniz". hurriyet.com.tr. 19 Mart 2000. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ Yusuf Günaçtı (2017). "Osmanlı'dan Cumhuriyete Trabzon'a Göçler: Göç, Demografi̇k Hareketlilik Ve Değişim Üzerine Bir Kent Örneği (1877 – 1930)" (PDF). openaccess.hacettepe.edu.tr. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.
- ^ M. Reşat Sümerkan (1993). "Trabzon'da fotoğrafçılık" (PDF). fotoforum.org.tr. 22 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2020.