Kahire Anlaşması (1969)

Vikipedi, özgür ansiklopedi

1969 Kahire Anlaşması, 2 Kasım 1969'da Yaser Arafat ile Lübnan ordusu komutanı General Emile Bustani arasında yapılan görüşmeler sırasında varılan bir anlaşmaydı. Mısır Cumhurbaşkanı Cemal Abdünnasır anlaşmaya aracılık etmiştir.

Anlaşmanın koşulları[değiştir | kaynağı değiştir]

Anlaşma metni hiçbir zaman yayınlanmamasına rağmen, 20 Nisan 1970'te Lübnan günlük gazetesi An-Nahar'da resmi olmayan ama muhtemelen doğru olan bir metin çıktı. Anlaşma, Lübnan'ın güneydoğusundaki Filistinli gerillaların varlığının ve faaliyetlerinin Lübnanlı yetkililer tarafından hoş görülüp düzenleneceği ilkeleri belirledi.

Anlaşmaya göre, Lübnan'da 300.000 Filistinli mülteciye ev sahipliği yapan 16 resmi UNRWA kampı, Lübnan Ordusu'nun Deuxième Bürosu'nun katı yargı alanından çıkarıldı ve Filistin Silahlı Mücadele Komutanlığı'nın yetkisi altına verildi. Kamplar Lübnan egemenliği altında kalsa da, yeni düzenlemeler 1969'dan sonra gerilla hareketi için önemli bir popüler üs haline geldikleri anlamına geliyordu.

Anlaşma aynı zamanda Lübnan'daki Filistinli sakinlerin "silahlı mücadele yoluyla Filistin devrimine katılma" hakkını da tesis etti. Buna ek olarak, Filistinlilerin Lübnan'daki mülteci kamplarını yasal olarak kontrol etmelerine ve Güney Lübnan'dan İsrail'e yönelik saldırıların başlatılmasına da izin verdi.

Filistin Kurtuluş Örgütü anlaşmayla adeta Lübnan'da ayrı bir devlet kurmuştu.[1][2]

Lübnan İç Savaşı[değiştir | kaynağı değiştir]

Özellikle Ürdün'deki Kara Eylül olayları'dan sonra, 1970'lerin başında Lübnan'da Filistin katılımı arttı. Sonunda Lübnan Ordusu FKÖ faaliyet alanlarını sınırlayamaz hale geldi. Nisan 1975'te Lübnan'da FKÖ ile Hristiyanlar arasında Lübnan İç Savaşı çıktı. Birkaç ay sonra solcu Lübnan Ulusal Hareketi, FKÖ tarafında çatışmaya girdi.

İttifakın askeri başarılarından sonra sağcı Maruni başkanı Süleyman Frangieh, Suriye'yi müdahale etmeye çağırdı. FKÖ daha sonra güneye çekildi, ancak Lübnan-İsrail sınırındaki gerilla operasyonlarına devam etti. Nihayetinde 1982 tarihinde İsrail'in Lübnan'ı işgal etmesine ve FKÖ'nün Güney Lübnan'dan sürülmesine yol açtı.

Anlaşmanın iptali[değiştir | kaynağı değiştir]

Haziran 1987'de Lübnan Devlet Başkanı Amine Gemayel, FKÖ ile Kahire Anlaşmasını iptal eden bir yasa imzaladı. Yasa ilk olarak Meclis Başkanı Hüseyin el-Hüseyni tarafından hazırlanmış ve 21 Mayıs 1987'de Lübnan Parlamentosu tarafından onaylanmış ve Başbakan Salim El Hoss tarafından imzalanmıştır.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Ellis, Kail C. (Kış 1999). "The struggle of a small country in a regional context" (PDF). ASQ. 21 (1): 5-25. 14 Ocak 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2013. 
  2. ^ Mroueh, Wassim (14 Haziran 2011). "Looking back on almost 7 decades of Cabinet crises". The Daily Star. Beirut. 14 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2013.