Jürgen Kurths

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Jürgen Kurths Potsdam, İklim Etkileri Araştırma Enstitüsü'nde, 2013

Jürgen Kurths (d. 11 Mart 1953, Arendsee (Altmark)), Alman fizikçi ve matematikçi.

Potsdam İklim Etkileri Araştırma Enstitüsü'nde Disiplinler Arası Kavramlar Araştırma Grubuna başkanlık,[1] Berlin Humboldt Üniversitesi Fizik Enstitüsü'nde Lineer Olmayan Dinamik Sistemler profesörlüğü ve Kings College of the Aberdeen Üniversitesi (Birleşik Krallık) Kompleks Sistemler ve Matematiksel Biyoloji Enstitüsü'nde 6. yüzyıl başkanlığı görevlerini sürdürmektedir.[2] Başlıca araştırmaları lineer olmayan fizik, karmaşık sistemler ve bunların yeryüzü sistemlerinden, fizyolojiden, biyolojik sistemlerden ve mühendislik alanlarından uygulamaları ile ilgilidir.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Jürgen Kurths Rostock Üniversitesi'nde matematik eğitimi almıştır ve doktorasını 1983 yılında GDR Bilimler Akademisi'nde yapmıştır. Daha sonra 1991 yılında Rostock Üniversitesi'nde kuramsal fizik alanında yüksek doktorasını tamamlamıştır. 1991 yılında Max-Planck-Derneği'nin özel bir programında yeni bir çalışma grubunun lideri olarak seçilmiştir. Lider olarak çok az sayıda seçilmiş Doğu Almanyalı bilim adamlarından birisidir ve lineer olmayan dinamik sistemler alanında adından bahsettirmiş ünlü bir grup oluşturmuştur. 1994 yılında Potsdam Üniversitesi'nde kuramsal fizik ve lineer olmayan dinamik sistemler bölüm başkanlığı yapmıştır. 1996-1999 yılları arasında Fen Fakültesi dekanlığı ve 1994-2008 yılları arasında Karmaşık ve Dinamik Sistemler için Disiplinler Arası Araştırma Merkezi kurucu başkanlığı görevlerini üstlenmiştir. Leibniz-Kolleg Potsdam'ın (www.leibniz-kollegpotsdam.de/) kurucu yöneticiliğini yapmıştır. 2008 yılında Potsdam İklim Etkileri Araştırma Enstitüsü'nde Disiplinler Arası Kavramlar Araştırma Grubu'nu yeniden yaratmak ve karmaşık sistemler bakış açısını yeryüzü bilimi araştırmalarına uygulamak üzere göreve çağrılmış ve Humboldt Üniversitesi, Berlin, Fizik Enstitüsü'nde lineer olmayan dinamik sistemler profesörlüğüne getirilmiştir. 2009 yılında da Kings College of the Aberdeen Üniversitesi (Birleşik Krallık) Kompleks Sistemler ve Matematiksel Biyoloji Enstitüsü'nde 6. yüzyıl başkanı olmuştur.

Araştırmaları[değiştir | kaynağı değiştir]

80'li yıllardan başlayan zaman serileri analizleri, solar ve yıldızlarla ilgili uygulamalarından karmaşık sistemlere, lineer olmayan sistemlere ve kaos teorisine ilgi duymuştur. Jürgen Kurths özellikle yeni senkronizasyon olgusuna, tekrarlama çizgelerine, koherans rezonanslarına, karmaşıklık ve nedensellik ölçümlerine ve bunların yanı sıra karmaşık ağlarda dinamik ve kararlılık konularına yaptığı çok önemli katkılarıyla tanınmıştır. Bu çalışmaları karmaşık sistem teorilerinin temellerine olduğu gibi yeryüzü sistemleri, insan beyni, kardiyorespiratuvar sistemler ve lineer olmayan davranış gösterip karmaşıklık derecesi ile ifade edilen diğer sistemlerin uygulamalarına yol açmıştır.

Jürgen Kurths büyük bir bilimsel çalışma ağına sahiptir ve aşağı yukarı 20 farklı ülkeden 60'tan fazla doktora öğrencisi yetiştirmiştir. 30 civarındaki doktora öğrencileri farklı ülkelerde kadrolu olarak akademik ortamda çalışmalarına devam etmektedir. 500 den fazla makale ve 8 tane kitap yayınlamıştır. Şu anda 10 dan fazla bilimsel derginin editörlüğünü yapmaktadır. Bu dergilerin arasında: CHAOS, Philosoph.Trans. Royal Soc. A, PLoS ONE, Europ. J. Physics ST, J. Nonlinear Science ve Nonlinear Processes in Geophysics ve Springer Series Complexity bulunmaktadır.

Uluslararası Bilimsel Etkinlikleri[değiştir | kaynağı değiştir]

İçinde EGU yerbilimi alanlarında lineer olmayan süreçler (2000-2005) başkanlığıda bulunan birçok uluslararası etkinliğe liderlik etmiştir. Uluslararası bilimsel çalışma ortaklığı çabaları birçok büyük EU ve DFG projesi organize etmesine yol açmıştır. 2011 yılında karmaşık ağlarda uluslararası bilimsel araştırma grubunun sözcülüğüne getirilmiştir ve görevi hala devam etmektedir (http://www.physik.hu-berlin.de/irtg1740/ 4 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.).

Ödülleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Jürgen Kurths seçilmiş American Physical Society (1999) akademik üyesidir. 2005 yılında CSIR (Hindistan) tarafından Alexander von Humboldt araştırma ödülüne layık görülmüştür. 2010 yılında Academia Europaea ve 2012 yılında Macedonian Academy of Sciences and Arts üyeliğine getirilmiştir. 2008 yılında Lobachevsky Üniversitesi, Nijni Novgorod ve Chernishevsky Üniversitesi, Satarov tarafından fahri Dr. unvanı verilmiştir. Potsdam Üniversitesi'nde onursal profesör ve Southeast Üniversitesi, Nanjing'de ziyaretçi profesördür. 2013 yılında European Geosciences Union'ın Lewis Fry Richardson Madalyası ile ödüllendirilmiştir (http://www.egu.eu/awards-medals/lewis-fry-richardson/2013/jurgen-kurths/ 14 Mayıs 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.).

Jürgen Kurths'un önemli yayınları (Seçilmiş)[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. J. Kurths, A. Voss, P. Saparin, Quantitative Analysis of Heart Rate Variability, CHAOS 5, 88-94 (1995)
  2. M.G. Rosenblum, A.S. Pikovsky and J. Kurths, Phase Synchronization of Chaotic Oscillators, Phys. Rev. Lett. 76, 1804-1807 (1996)
  3. A.S. Pikovsky and J. Kurths, Coherence Resonance in a Noise-Driven Excitable System, Phys. Rev. Lett. 78, 775-778 (1997)
  4. C. Schäfer, M.G. Rosenblum, J. Kurths and H. Abel, Heartbeat synchronized with ventilation, NATURE 392, 239-240 (1998)
  5. A. Pikovsky, M. Rosenblum and J. Kurths, Synchronization: A Universal Concept in Nonlinear Sciences (Cambridge University Press, 2001)
  6. S. Boccaletti, J. Kurths, G. Osipov, D. Valladares and C. Zhou, The Synchronization of Chaotic Systems, Phys. Rep. 366, 1-101 (2002)
  7. C.S. Zhou, A.E. Motter and J. Kurths, Universality in the Synchronization of Weighted Random Networks, Phys. Rev. Lett. 96, 034101 (2006)
  8. N. Marwan, M. Romano, M. Thiel and J. Kurths, Recurrence Plots for the Analysis of Complex Systems, Phys. Rep. 438, 240-329 (2007)
  9. P. van Leeuwen, D. Geue, M. Thiel, D. Cysarz, S. lange, M. Romano, N. Wessel, J. Kurths and D. Grönemeier, Influence of paced maternal breathing on fetal-maternal heart rate coordination, Proc. Nat. Acad. Sc. U.S.A. 106, 13661-13666 (2009) (incl. a commentary about)
  10. J. Donges, N. Marwan, Y. Zou and J. Kurths, The backbone of the climate network, Europhys. Lett. 87, 48007 (2009).
  11. Ye Wu, Changsong Zhou, Jinghua Xiao, Jürgen Kurths, and Hans Joachim Schellnhuber., PNAS 2010 107 (44) 18803-18808 (2010)
  12. Menck, P.J., Heitzig, J., Marwan, N., Kurths, J.: How basin stability complements the linear-stability paradigm, Nature Physics 9, 89-92 (2013).

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2013. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2013. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Jürgen_Kurths&oldid=32881255" sayfasından alınmıştır