Jülide Gülizar
Jülide Gülizar | |
|---|---|
 Türkiye’nin ilk haber spikerlerinden Jülide Gülizar | |
| Doğum | Jülide Göksan 8 Nisan 1929 Adana, Türkiye |
| Ölüm | 14 Mart 2011 (82 yaşında) Ankara, Türkiye |
| Defin yeri | Karşıyaka Mezarlığı, Ankara |
| Milliyet | Türk |
| Vatandaşlık | Türkiye |
| Eğitim | Hukuk Fakültesi, Ankara |
| Meslek | Haber spikeri, sunucu, yazar, eğitmen |
Jülide Gülizar, asıl adıyla Jülide Göksan, (8 Nisan 1929,[1] Adana - 14 Mart 2011, Ankara), TRT'nin ve Türkiye’nin ilk haber spikerlerinden, sunucu, yazar ve eğitmen.
Biyografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]1929 yılında Adana'da dünyaya gelen Gülizar; ilk ve ortaokulu Mersin'de, lise öğrenimini ise Ankara Kız Lisesi'nde tamamladı. 1956 yılında Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nden mezun olan Gülizar, avukatlık stajının ardından kendi mesleğini yapmayı tercih etmedi ve aynı yıl Ankara Radyosu'na girdi. 1968 yılında başlayan televizyon yayınlarıyla TRT'de haber spikeri olarak ekranlara çıkan Gülizar, radyo ve televizyonda kadın olarak "ilk açık havada haber okuma", "ilk naklen yayın" ve "ilk röportaj" gibi birçok yeniliğe imza attı. Türkçeyi iyi kullanmada gösterdiği özeni ile tanındı. Dil konusunu hayatta "evet dediği tek ırkçılık" olarak niteleyen Gülizar, Yabancı dile karşı olmadığını, ancak bunu öğrenirken kendi dilimizi unutmamamız gerektiğini vurgulamıştı.
Kendisiyle yapılan bir röportajda, asıl soyadının "Göksan" olduğunu, "Gülizar" soyadının kendisinin bulduğu takma bir soyad olduğunu belirtmiştir. Gençliğinde şiirler yazan ve ileride hep ünlü bir şair olmayı düşleyen Jülide Göksan'ın, evlenince soyadının değişeceğini, şiirlerinin altına hiç değişmeyecek bir isim yazması gerektiğini düşünerek "Jülide Gülizar" adını benimsediğini belirtmişti.[2] 1955 yılında Abdullah Rıza Ergüven ile evlendi. Çift 1960 yılında boşandı. Bu süreçte edebiyat öğretmenliği yaptı.
Yaklaşık 30 yıl çalıştığı TRT'den 1982 yılında emekliye ayrılan Gülizar, emeklilik döneminde de çok sayıda ajans ve yayın kuruluşunda yazar, muhabir ve eğitmen olarak görev yaptı. Emekliliğinde de Türkçenin doğru kullanılması yolundaki mücadelesine aralıksız devam etti. 1997 yılında kurulan Başkent Üniversitesi İletişim Fakültesi'nde dersler veren Gülizar, Kanal B televizyonunda da çeşitli programlar yapıp söyleşiler hazırladı. Jülide Gülizar aynı zamanda Çağdaş Gazeteciler Derneği'nde yönetim kurulu üyesiydi.
Gülizar 14 Mart 2011'de zatürre teşhisiyle bir süredir tedavi görmekte olduğu Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi’nde öldü. Birçok ödüle sahip Jülide Gülizar'ın çok sayıda kitabı bulunmaktadır. 82 yaşında ölen Jülide Gülizar'ın cenazesi Ankara Kocatepe Camii'nde kılınan cenaze namazının ardından yine Ankara'da Karşıyaka Mezarlığı'nda toprağa verildi.[3]
Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Haberler Bitti Şimdi Oyun Havaları", Ümit yayıncılık, Adana, 1994.
- "TRT Meydan Savaşı", Ümit yayıncılık, Adana, 1995.
- "Where Are You Going Türkçe?", Sinemis yayınları, Ankara, 2004. Türkçenin aşığı sunucunun sözcüklerle geçen yaşamı.
- "Ah Baba Ah!", Sinemis yayınları, Ankara, 2005. Jülide Gülizar'ın çocukluk anıları, 1930'lardan 1950'lere kadar Türkiye'nin değişim yılları.
- "Yaşam, Sana Teşekkür Ederim", Sinemis yayınları, Ankara, 2006. Jülide Gülizar'ın yaşam öyküsü.
- "Onlar da İnsandı", Sinemis yayınları, Ankara, 2007. İlk on cumhurbaşkanıyla yaşadıklarını anlatıyor.
- "Bir Konu Bir Konuk", Sinemis yayınları, Ankara, 2008. 1980 darbesinin hemen öncesinde yaptığı programlar nezdinde o dönemi anlatıyor.
- "Burası Türkiye Radyoları", Sinemis yayınları, Ankara, 2008. Radyo sunuculuğı yılları anıları.
- "TR+Tv=TRT", Sinemis yayınları, Ankara, 2008. Önce radyo, sonra da TV yıllarında TRT anıları.
- "Ben Bilmem Beyim Bilir", Sinemis yayınları, Ankara, 2008. Türkiye'de kadının durumunu anlatıyor.[4]
Bir müzik albümüne katkısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Jülide Gülizar, haber sunucusu Ali Kırca'nın 2002'de doldurduğu müzik albümü "Habersiz Türküler"de yer alan "Ah Bir Ataş Ver" adlı türkünün girişinde Dumlupınar faciasını anlatırken iddiayı dile getirmiştir.
Ali Kırca'nın seslendirdiği türkünün girişinde olayı düzgün Türkçesiyle Jülide Gülizar seslendirmişti.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Sözlüğü, Türk Edebiyatı İsimler. "Jülide Gülizar". teis.yesevi.edu.tr. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2021.
- ^ "Jülide Gülizar biyografi/Jülide Gülizar'la yapılan bir röportaj". Kadınlariçin.net. 29 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2011.
- ^ "Jülide Gülizar Son Yolculuğuna Uğurlandı". www.haberdar.com. Erişim tarihi: 30 Mart 2011.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ Doğan Hızlan. "Türkçenin doğru ve güzel sesi". www.hurriyet.com.tr. 19 Mart 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2011.
- ^ "Ah Bir Ataş Ver - Ali Kırca" (PDF). dingo.sbs.arizona.edu. 17 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2013.
