İçeriğe atla

Hizb-i İslami Halis

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hizb-i İslami Halis
Türkçe: Afganistan İslami Halis Partisi
حزب اسلامی خالص
Genel başkanHacı Azizullah Din Muhammed
KurucuMuhammed Yunus Halis
ÖnceliHizb-i İslami
İdeolojiİslami köktendincilik, Kabilecilik, Peştunculuk
Temsilciler Meclisi
0 / 249
İhtiyar Heyeti
0 / 102
Afganistan

Hizb-i İslami Halis (Peştuca: حزب اسلامی خالص, TürkçeAfganistan İslami Halis Partisi), Muhammed Yunus Halis tarafından kurulan Afgan siyasi eski Mücahit hareketi.

Gulbeddin Hikmetyar'ın kurduğu Hizb-i İslami'den 1979'da ayrılarak kurulmuştur.[1] Sovyetler Birliği'nin Afganistan'a müdahalesi sırasında Sovyetler Birliği ve Afganistan Demokratik Cumhuriyeti'ne karşı savaşan mücahid gruplardan biriydi.[2] Partinin kurucusu Muhammed Yunus Halis, bu savaşta bizzat yer almıştır.[3] Bu dönemde partinin savaş suçu işlediği ve katliamlar gerçekleştirdiği iddia edilmektedir.[4] Bu süreçlerin ardından Muhammed Yunus Halis, 2003 yılında Amerika'nın Afganistan'ı işgalinden sonra Amerika'ya karşı cihat ilan etti ve dağa çıktı. 2006 yılında da öldü.[5]

Siyasi görüşü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Muhammed Yunus Halis'e göre Kur'an, anayasa olarak yeterli idi; bu nedenle başka bir anayasaya ihtiyaç bulunmamaktaydı. Parti, Şeriat temelli bir hükûmet kurma amacı taşıyordu. Dört Halife dönemindeki dayanan bir yönetim oluşturulmak isteniyordu. İslami kurallara dayanan bir toplumsal ahlak oluşturulması amacıyla, parti kendi düşündüğü İslami modeli uygulamaya çalışmıştır.[6] Parti, ana partisi olan Hizb-i İslami'den daha aşırıcı, gerici ve Peştun geleneklerine bağlı, faşist bir parti olarak değerlendirilmektedir. Partinin kurucusu Muhammed Yunus Halis'in, diğer aktörlerle barışmaya niyeti olmayan, köktendinci ve sert yapıya sahip biri olduğu belirtilmektedir.[7]

Dipnotlar
  1. ^ Keskin 2020, ss. 101-102.
  2. ^ "DESERT SHIELD AND DESERT STORM A CHRONOLOGY AND TROOP LIST FOR THE 1990–1991 PERSIAN GULF CRISIS" (PDF). apps.dtic.mil. 12 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Aralık 2018. 
  3. ^ Ahmadi 2011, s. 20.
  4. ^ Keskin 2022, s. 111.
  5. ^ Ahmadi 2011, s. 21.
  6. ^ Keskin 2020, s. 102.
  7. ^ Keskin 2022, ss. 111-112.
Kaynaklar