İçeriğe atla

Hilda Vīka

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hilda Vīka
1928'de Hilda Vīka'nın pasaport fotoğrafı
DoğumHildegarde Natālija Vīka
05 Kasım 1897(1897-11-05)
Riga
Ölüm14 Şubat 1963 (65 yaşında)
Riga
EğitimTautas augstskola (Halk Üniversitesi)
Meslek
  • Sanatçı
  • Yazar
Evlilik
Viktors Eglītis (e. 1930–1945)

Hilda Vīka-Eglīte olarak da bilinen Hilda Vīka (d. 5 Kasım 1897 - ö. 14 Şubat 1963), Letonyalı sanatçı ve yazardı. Günlük yaşamın ve hayali görüntülerin stilize edilmiş suluboya ve yağlı boya tablolarını yaptı. Kendi eserlerini resimleyen şiir, öykü ve romanlar yazdı. 1930'lardan itibaren eserlerine Letonya mitolojisini dahil etti. Sovyet döneminde sosyalist gerçekçiliğe uyum sağladı ancak 1950'lerde sanatçı birliğinden ihraç edildi. Yazar Viktors Eglītis ile evliydi.

Hayatın erken dönemi ve eğitim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Hilda Vīka olarak bilinen Hildegarde Natālija Vīka, 5 Kasım 1897'de Riga'da doğdu. Ailesi memur Otto Vīka ve Elvīne Vīka'ydı (doğum adı Blosfelde).[1] Babası, o yedi yaşındayken öldü ve çocukluğunun bir bölümünü, annesinin ailesinin yaşadığı Dobele'nin dışındaki kırsalda geçirdi. Annesi yeniden evlendiğinde Riga'ya geri döndü. Annesinin Alman kökenli olması nedeniyle Vīka, bir Alman kız okuluna gitti.[2]

Birinci Dünya Savaşı sırasında Vīka hemşire yardımcısı olarak görev yaptı, Rusya, Polonya ve Litvanya'da eğitimci ve hizmetçi olarak çalıştı ve muhasebe kursunu tamamladı.[1] Savaştan sonra Riga'ya dönene kadar memur ve banka memuru olarak çalıştı.[3] Çalışırken Tautas augstskola'da (halk üniversitesi) sanat dersleri aldı. Ressamlar Romans Suta (1921–1922), Augusts Zauers (1922–1925) ve Uga Skulme (1925–1927) ile çalıştı.[1]

Yaratıcı çalışmalar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Vīka'nın resimleri ilk kez 1927'de sergilendi ve ilk kişisel sergisini 1933'te Riga Şehir Sanat Müzesi'nde açtı.[1][4] 1930'larda ve 1940'larda, tipik olarak kadınların merkezi figür olduğu, günlük yaşamdan sahneler ve rüya gibi vizyonlardan oluşan çok renkli sulu boya ve yağlıboya tablolar yaptı. Resimler stilize edilmiş ve geometrik süslemelerden esinlenilmiştir. Art Deco'nun geleneklerini takip ederek sınırlandırmaları, zarif vücut dilini, tekrarı ve canlılığı birleştirmeye çalıştı.[4] İlk şiir koleksiyonu 1932'de yayımlanmadan önce, 1924'te edebiyat çevrelerine şair olarak giriş yaptı. 1930'larda ve 1940'larda şiir koleksiyonları, kısa öykü koleksiyonları ve romanlar yayınladı ve kitaplarına kendi illüstrasyonlarını ekledi.[1][3]

1930'ların başından itibaren Letonya mitolojisi, Letonya neopaganizmine adım atması nedeniyle Vīka'nın yaratıcı çalışmalarında önemli yer tuttu.[5] İkinci Dünya Savaşı'ndan sonra Sovyetler Birliği'nin zorunlu kıldığı sosyalist gerçekçiliğe uyum sağladı. 1950'de Letonya Sovyet Sanatçılar Birliği'nden ihraç edildi. Ancak "Yapıtlarındaki biçimcilik kalıntılarından dolayı" 1957'de yeniden kabul edildi.[3]

Vīka'nın birkaç hastalık dönemi oldu. 1928'de çocuk sahibi olmasını engelleyen bir tümör aldırdı. Aralık 1929'da kendisinden 20 yaş büyük yazar Viktors Eglītis ile tanıştı ve 20 Aralık 1930'da evlendiler.[1][2] Kocası gibi o da neopagan Dievturība hareketine katıldı ve düğünleri bir Dievturi ritüeli olarak düzenlendi.[2][5] Kocasının oğulları Anšlavs ve Vidvuds'un üvey annesi oldu.[2] İlki 1930'larda başarılı bir yazar oldu ve onun çalışmalarından ve kişiliğinden etkilendi.[6] Vīka'nın kocası, Nisan 1945'te resimlerini korumaya çalışırken tutuklanarak bir Sovyet hapishanesinde öldü.[2][7]

Savaş sonrası dönemde Vīka yoksulluk içinde yaşadı. Kışları Riga'da ve yazları Dobele'de resim yaparak geçirdi. Annesi 1950'de öldü ve Anšlavs sürgüne gitti. Vidvuds'u ülkedeki tek akrabası olarak bıraktı.[2] Üç yıl süren hastalığın ardından 14 Şubat 1963'te Riga'da öldü.[2]

Lija Brīdaka, 1997'de Vīka'nın eserlerinden oluşan ve Atmin̦ās, mākslā, rakstniecībā (çev.'Memories, Art, Writing' ) adında bir koleksiyon derledi.[8] Dobele'de Vīka'nın adını taşıyan bir sokak vardır. Kasaba, 2021'de Dobele sanat okulunun yakınında onun onuruna bir kültür merkezi oluşturma planını duyurdu. 90'dan fazla eseri Dobele yerel tarih müzesinin koleksiyonunda yer alıyor.[9] Latvijas Pasts, Vīka'nın 2022'deki 125. doğum gününü kutlamak için Üstün Letonyalı Sanatçılar serisinin bir parçası olarak kendisini ve eserlerini içeren bir posta pulu bloğu yayınladı.[10]

Eserler Literatura.lv'den uyarlanmıştır.[1]

  • Spožie ūdeņi, 1932
  • Menesnica, 1935
  • Zelta briedis, 1944
  • Stasti, 1934
  • Atsegtas dvēseles, 1935
  • Mūzu vaimanas, 1937
  • Liela slape, 1940
  • Lielā taisnība, 1942
  • Laimiga dziesma, 1942
  • Dievišķā vientiesība, 1944
  • Naudas Vara, 1944

Daha fazla okuma

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ a b c d e f g "Hilda Vīka". 25 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2024. 
  2. ^ a b c d e f g "Šifrējama un neatšifrējama Hilda Vīka". 20 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2024. 
  3. ^ a b c "Hilda Vīka (1897–1963). Paintings, Drawings". 19 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2024. 
  4. ^ a b Barkāns, Elmārs (22 Temmuz 2021). "Savdabīgi izcilās Hildas Vīkas izstāde Vecrīgas galerijā 'Jēkabs'". Jauns.lv [lv] (Letonca). 16 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2021. 
  5. ^ a b Celmiņa-Ķeirāne, Austra; Grube, Signe (September 2013). Latviešu mitoloģiskie tēli un motīvi Hildas Vīkas daiļradē [Representation of Latvian mythology in the works of Hilda Vīka]. Arts and Music in Cultural Discourse. Proceedings of the International Scientific and Practical Conference (Letonca). Rezekne Academy of Technologies. ss. 135–140. doi:10.17770/amcd2013.1271. 
  6. ^ Skujiņš, Zigmunds (17 Mart 2006). "Svaigas elpas malks latviešu literatūrā". Diena (Letonca). 16 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2021. 
  7. ^ Kalnačs, Benedikts (6 Eylül 2021). "Viktors Eglītis". Latvian National Encyclopedia (Letonca). 16 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2021. 
  8. ^ "Lija Brīdaka". Literatura.lv (Letonca). Institute of Literature, Folklore and Art of the University of Latvia [lv]. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023. 
  9. ^ Strautmane, Ingvilda; Lauga, Santa (16 Eylül 2021). "Jaunas kultūrtelpas ideja Dobelē: pilsētā vēlas iedzīvināt radošuma ideju 'Hilda'" (Letonca). LSM.lv. 10 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2023. 
  10. ^ "Latvijas Pasts releases a stamp block dedicated to Hilda Vīka in the series Outstanding Latvian Artists". Latvijas Pasts. 21 Eylül 2022. 8 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2023.