İçeriğe atla

Bayrak

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Flag sayfasından yönlendirildi)
Toprak şekillerine göre deforme edilen bayraklar ile oluşturulan dünya haritası.

Bayrak, bir ülkeyi veya kurumu temsil eden renkli kumaş. Genellikle uzun bir sopa veya direğin ucunda salınırlar. Her ülkenin bağımsızlığını simgeleyen bir bayrağı vardır. Bayraklar çoğunlukla diktörtgen şeklindedir ancak bazı istisna durumlarda farklı şekillerde olabilirler.

Bayrak sözcüğünün aslı Türkçede mızrak anlamına gelen "batrak"tır.[1] Oğuzların batrak şeklinde kullandığı kelime Uygurlarda ise batırmak, saplamak fiilleri manasında kullanılan "batruk" idi.[1] Eski Türklerde toprağa saplanan, batırılan mızrağın üzerine hanedanlığı temsil eden renklerde kumaşlar, ipler asılırdı.[1] Mızrağın ucuna da altın veya değerli madenlerden kurt başı gibi kağanlık alameti takılırdı.[1] "Toprağa batırılan mızrak" anlamındaki bayrak sözcüğünün anlamı, zamanla "dalgalanan millî simge"ye kaymıştır.[1]

Antik çağlarda kullanılan savaş bayrakları "bayrağımsı" ("vexilloid") olarak sınıflandırılabilir. Bunun örnekleri arasında Ahameniş İmparatorluğu'nun savaş bayrağı Derafş Kaviani ve Roma lejyon standartları bulunmaktadır.

Orta Çağ'ın ortalarında bayraklar savaşlarında asilzadelerin kendilerini belli etmek için kullandıkları semboller halinde geldi. Bayrak taşıyan bir şövalyeyi ayırt etmek kalkanında arma bulunan bir şövalyeyi ayırt etmekten daha kolaydı. Geç Orta Çağ'da Eski İsviçre Konfederasyonu gibi devletler de savaşlarda bayrak kullanmaya başladı. Erken Modern Dönem'de askeri birimlerin kendi bayraklarının olması yaygın hale geldi.

17. yüzyılın ortalarındaki Yelken Çağı'nın zirve dönemlerinde gemiler geleneksel olarak (daha sonraları bu yasal bir zorunluluğa da dönüştü) tabiiyetlerini belli eden bayraklar taşıyordu. Bu bayraklar zaman içerisinde günümüzün ulusal bayraklarına ve denizcilik bayraklarına dönüştü. Bayraklar aynı zamanda denizcilikte bir iletişim yolu haline de geldi.

Bayrakların askeri veya denizle ilgili amaçlar dışında kullanılması milliyetçiliğin yükseldiği 18. yüzyıl sonlarına rastlar. 19. yüzyıl sırasında egemen devletlerin bayrak sahibi olması standart hale geldi.

  1. ^ a b c d e Özyer, Berkan (Ağustos 2014). "Oğuzlarda batırak sözcük anlamı mızrak". #tarih, 3. s. 106. 
  2. ^ "Oldest continuously used national flag". guinnessworldrecords.com. 24 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Haziran 2016. 

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]