Esteraz

Esteraz, esterleri bir su molekülü ile kimyasal tepkimeye sokarak onlardan bir asit ve bir alkol molekülü üreten, hidrolaz tipi bir enzimdir.

Çeşitli substrat spesifisiteleri, protein yapıları ve biyolojik işlevleri olan farklı esteraz tipleri vardır.

EC sınıflandırması

Esterazlar EC 3.1 ile başlayan EC numaralarına sahiptirler. Aşağıda esterazların ana grupları ve her gruptan bazı örnekler listelenmiştir.

• EC 3.1.1: Karboksilik ester hidrolazlar. Örneğin,
  • Asetilesteraz (EC 3.1.1.6), asetil fonksiyonel gruplarını keser
  • Asetilkolinesteraz (EC 3.1.1.7) asetilkolin nörotransmitterini etkinsizleştirir
  • Kolinesteraz (EC 3.1.1.8) geniş substrat spesifisitesine sahiptir, kan plazması ve karaciğerde bulunur
  • Pektinesteraz (EC 3.1.1.11), meyve sularını berraklaştırır
• EC 3.1.2: Tiyolester hidrolazlar. Örneğin,
  • Asetil KoA hidrolaz (EC 3.1.2.1)
  • Ubikuitin karboksi-terminal hidrolaz L1 (EC 3.1.2.15)
• EC 3.1.3: Fosforik monoester hidrolazlar (fosfatazlar). Fosforik asit monoesterlerini bir fosfat iyonu ve bir alkole hidrolizler. Örneğin,
  • Alkalin fosfataz (EC 3.1.3.1), pek çok molekül tipinden (nükleotitler, proteinler ve alkoloitler gibi) fosfat gruplarını çıkarır.
  • Fruktoz bisfosfataz (3.1.3.11), glukoneogenez sırasında fruktoz-1,6-bisfosfat'ı fruktoz-6-fosfat'a dönüştürür
• EC 3.1.4: Fosforik diester hidrolazlar. Örneğin,
  • Fosfodiesteraz 1 (EC 3.1.4.17), ikincil mesajcı cAMP'yi etkinsizleştirir
  • cGMP spesifik fosphodiesteraz tip 5 (EC 3.1.4.17), Sildenafil (Viagra) tarafindan ketlenir
• EC 3.1.5: Trifosforik monoester hidrolazlar.
• EC 3.1.6: Sulfurik ester hidrolazlar (sulfatazlar).
• EC 3.1.7: Difosforik monoester hidrolazlar.
• EC 3.1.8: Fosforik triester hidrolazlar.
• Eksonükleazlar (deoksiribonükleazlar ve ribonükleazlar):
  • EC 3.1.11: Eksodeoksiribonükleazlar, 5'-fosfomonoesterler üreten.
  • EC 3.1.13: Eksoribonükleazlar, 5'-fosfomonoesterler üreten.
  • EC 3.1.14: Eksoribonükleazlar, 3'-fosfomonoesterler üreten.
  • EC 3.1.15: Eksonükleazlar, hem ribo hem de deoksi-nükleik asitler üzerinde etkin, 5'-fosfomonoesterler üreten.
  • EC 3.1.16: Eksonükleazlar, hem ribo hem de deoksi-nükleik asitler üzerinde etkin, 3'-fosfomonoesterler üreten.
• Endonükleazlar (deoksiribonükleazlar ve ribonükleazlar):
  • EC 3.1.21: Endodeoksiribonükleazlar, 5'-fosfomonoesterler üreten.
  • EC 3.1.22: Endodeoksiribonükleazlar, 3'-fosfomonoesterler üreten.
  • EC 3.1.26: Endoribonükleazlar, 5'-fosfomonoesterler üreten.
  • EC 3.1.27: Endoribonükleazlar, 3'-fosfomonoesterler üreten.
  • EC 3.1.30: Hem deoksiribo- hem ribo-nükleik asitler üzerinde etkin endonükleazlar, 5'-fosfomonoesterler üreten.
  • EC 3.1.31: Hem deoksiribo- hem ribo-nükleik asitler üzerinde etkin endonükleazlar, 3'-fosfomonoesterler üreten.

Kaynakça

• Enzim adlandırma sistemi (Queen Mary, University of London kimya bölümünden) (İngilizce)

Ayrıca bakınız

• Enzim
• Enzimler listesi
• Ester
• Nükleaz