Derya-i Nur
_Diamond_from_the_collection_of_the_national_jewels_of_Iran_at_Central_Bank_of_Islamic_Republic_of_Iran.jpg)
Darya-i-Nur, (Farsça: دریای نور, "Işık Denizi", ya da "Işık Okyanusu" anlamına gelir; ayrıca Darya-i-Noor, Darya-e Noor, Daria-i-Noor ve Darya-ye Noor şeklinde telaffuz edilir) dünyadaki en büyük kesilmiş elmaslardan biridir, yaklaşık ağırlığı 182 karattır (36 g). Rengi uçuk pembedir, elmasların en nadir bulunanlarından biridir. .[1][2]
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Elmas tıpkı Koh-i-Nur gibi başta Hindistan'ın Andhra Pradeş eyaletindeki Paritala-Kollur Madeni olmak üzere Golkonda madenlerinden çıkarılmıştır. Babür imparatorları sahip olmuştur.[3]
1739 yılında, İranlı Nadir Şah Kuzey Hindistan'ı işgal etti, Delhi'yi istila etti ve sonra kendi halkının birçoğunu katletti. Hindistan tacından döndüğü için Babür İmparatoru Muhammed'e karşılık olarak Koh-i-Nur, Darya-i-Nur ve Tavuskuşu tahtı dahil olmak üzere Mughallar'ın tüm efsanevi hazinelerini ele geçirdi. Tüm bu hazineler Nadir Şah tarafından İran'a taşındı ve Darya-i-Nur o zamandan beri orada kaldı.
Nadir Şah'ın ölümünden sonra, Darya-i-Nur torunu Shahrokh Mirza'ya miras kalmıştır. Sonra Alam Khan Khozeimeh ve İran'ın Zend hanedanı üyesi Lotf Ali Han Zend'a geçmiştir. Kaçar hanedanı kurucusu Muhammed Han Ağa, Zendler'i yendi ve Darya-i-Nur Kaçarlar'a geçti. Fath Ali Şah Kaçar'ın adı elmasın bir yüzüne yazıldı. Sonra Nasreddin Şah Kaçar elması bilezik olarak kullandı. Görünüşte bu elmasın Kiros tacını süsleyen bir elmas olduğuna inanmıştır. Bilezik gözden düştüğünde, elması broş olarak kullandı. Zaman zaman mücevher bir onur işareti olarak ülkenin yüksek statüdeki insanlarının bakımında kaldı. Muzaffereddin Şah Kaçar zamanına kadar Gülistan Sarayı hazine müzesinde gizlice tutuldu ve 1902'de Avrupa seyahati gerçekleştiğinde hükümdar bu elması şapkasını süslemek için kullandı. Pehlevi hanedanı kurucusu Rıza Şah, 1926'da elması taç giyme töreni sırasında kendi askeri şapkasını dekore etmek için ve 1967'de Muhammed Rıza Şah Pehlevi'nin taç giyme töreninde kullandı.
Muhtemel ilişkiler[değiştir | kaynağı değiştir]
1965'te, İran Saray Mücevherleri'ni araştıran Kanadalı bir ekip elmasın Babür İmparatoru Şah Cihan'ın tahtına çivili olan büyük elmasın bir parçası olabileceği sonucuna vardı ve 1642'de Darya-i-Nur'a "Büyük Tahttaki Elmas" (Fransızca: Diamanta Grande Table) diyen Fransız kuyumcu Jean-Baptiste Tavernier dergide bir açıklamada bulunmuştur. Bu elmas iki parçaya bölünmüş olabilir; büyük parçası Darya-i-Nur ("Denizin Işığı"); küçük parçasının ise İran İmparatorluk koleksiyonundaki bir taca çivilenmiş olan 60 karatlık (12 g) Ein-ül-Nur elması olduğuna inanılıyor.
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2014.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 9 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2014.
- ^ Deccan Heritage, H. K. Gupta, A. Parasher and D. Balasubramanian, Indian National Science Academy, 2000, p. 144, Orient Blackswan, ISBN 81-7371-285-9
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Treasury of National Jewels of Iran26 Şubat 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Anna Malecka, "Darya-ye Nur: History and Myth of a Crown Jewel of Iran", Iranian Studies, http://dx.doi.org/10.1080/00210862.2017.1362952