Matbaa-i Âmire

Vikipedi, özgür ansiklopedi
(Darüttıbaa sayfasından yönlendirildi)

Darüttıbaa (Osmanlıcaدار الطباعه), Türkçe kitap ve gazete basmak amacıyla 1727'de kurulmuş olan ilk basımevidir.

Basımevinin kuruluşu III. Ahmed döneminde gerçekleşmiştir. Basımevinin kuruluşu öncesinde şeyhülislamdan fetva alınmıştır. Kuruluş için İbrahim Müteferrika, Sait Mehmet Efendi ve Nevşehirli Damat İbrahim Paşa'nın yoğun çabaları ve destekleri olmuştur. Darüttıbaa, ilk önceleri İbrahim Müteferrika'nın Sultanselim'de bulunan köşkünde çalışmaya başladı. Basımevinden çıkan ilk kitap, Farab'lı Cevheri'nin Sıhah-i Cevheri ismindeki Arapça sözlüğünün, Vani Mehmet bin Mustafa tarafından çevirisi yapılan Van Kulu Lûgati adlı eserdir. Bu kitabın basım tarihi 31 Ocak 1729 olarak kayıtlara geçmiştir.

Basımevinin ikinci yayınladığı kitap ise Katip Çelebi'nin Deniz Seferlerinin Büyük Armağanı adlı eseri olmuştur.

Basımevi 1796'da hükûmet tarafından satın alındı. Bu tarihten sonra çalışmalarını resmî bir kurum olarak yürüttü. Basımevinin yeri de Üsküdar'a taşındı. 1831 yılında ise II. Mahmud döneminde Beyazıt'a taşındı. 1866 yılında adı Matbaa-yı Amire olarak değiştirildi. 1901-1908 yılları arasında II. Abdülhamid döneminde kapalı kaldı.

Meşrutiyet'ten sonra adı Matbaa-yı Millî olarak değişti. 1926'da Matbaa-yı Devlet, 1927 yılında da Devlet Matbaası adını alarak faaliyetlerini sürdürdü. 1939 yılından sonra da Türkiye Cumhuriyeti Millî Eğitim Bakanlığı'na bağlanıp, okul ve çeşitli eğitim kitapları basmaya başladı.