Dacialı Boetius
Dacialı Boetius, 13. yüzyılın ilk yarısında doğmuş ve aynı yüzyılın son çeyreğinde ölmüş, Danimarkalı felsefeci. Hayatının ilk kısmına dair net bilgi bulunmayan Boetius, Paris Üniversitesi'nde psikoloji öğretimi vermiştir. 1270'lerde Avrupa'da etkili olan İbn Rüşd'cülüğün (Avveroism'in); Brabantlı Siger, Dry Townlu John (veya Jean de Secheville), Jondunlu John ve Padualı Marsiliu isimleri ile birlikte öncül ve en etkili temsilcilerinden sayılmaktadır.[1]
İsmi
[değiştir | kaynağı değiştir]Asıl adı, Danimarka ve İsveç erkek ismi olan Bo olup, Danimarkalı Bo (Danske Bo, Bo the Dane) olarak anılmıştır. Yaşadığı dönemin etkin dili olan Latincede 'Danimarka' anlamındaki 'Dacia' (Dania) ve Bo isminin Latinceleştirilmiş hali olan Boetius ile birlikte, Dacialı Boetius (Boethius de Dacia) ismini kullanmıştır. İsmindeki 'Dacialı' mahlasının, Güneydoğu Avrupa'daki Dacia Bölgesi ile ilgisi bulunmamaktadır.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]13. Yüzyıldaki, İbn Rüşd'cü akımın başını çeken isimlerden olan ve dolayısıyla Aristo'cu olan Dacialı Boetius; Mantık, Doğa Felsefesi, Metafizik ve Etik (Ahlak) konularında eserler yazmıştır.
Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]İbn Rüşdcülük (Avveroism) Hareketini önlemeye yönelik, Kilise tarafından çıkarılan yasakların ihlal edilmesi, gerekçesiyle Psikopos Stephen Tempier tarafından 1277'de suçlu bulunmuştur. Dacialı Boetius, Brabantlı Siger ile birlikte, hükümlü olarak Paris Üniversitesi'nden uzaklaştırılmış ve İtalya'ya giderek orada yaşamışlardır. Hükmün temyizi için Papa'ya temyiz başvurusunda bulunmuşsa da, suçu sabit bulunularak, İtalya Orvieto'da tutuklanmıştır.
Ölümü hakkında net bilgi bulunmamakla birlikte; Orvieto'da tutuklanmasını takiben öldüğü veya öldürüldüğü tahmin edilmektedir. Başka bir iddia ise, Tutukluğu sonrasında, bir Dominikyan Rahibi olarak memleketine döndüğü ve 1290 yılında Linköping İsveç'te öldüğüdir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "İbn Rüşd'ün Skolastik ve Rönesans Felsefesi Üzerindeki Etkisi, Prof. Andrés Martinez Lorca Konferansı, Türkçe Çevirisi, sayfa 6". 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2016.