Bijelo Dugme

Bijelo Dugme (çev. Beyaz Düğme), 1974'te Saraybosna, SR Bosna-Hersek'te kurulmuş bir Yugoslav rock grubuydu. Bijelo Dugme, eski Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nde şimdiye kadar var olan en popüler grup ve Yugoslav rock sahnesinin ve genel olarak Yugoslav popüler müziğinin en dikkate değer eylemlerinden biri olarak kabul ediliyor.

Bijelo Dugme, Yugoslav ve Yugoslav sonrası müzik sahnesinin bir dizi önde gelen figürü onları bir etki olarak gösteriyor. Eserleri piyasaya sürüldüklerinde ve geriye dönük olarak büyük beğeni topladı; bir dizi albümleri en iyi Yugoslav rock albümlerinin çeşitli listelerinde yer aldı ve şarkı sözlerinin kompozisyonu, müzisyenliği, prodüksiyonu ve şiirsel kalitesi nedeniyle övgüyle karşılandı. Öte yandan grup, rock müzik ile Balkan folklorunu harmanlamasının 1980'lerin sonu ve 1990'larda turbo-folk müziğinin ortaya çıkmasına yol açtığına inanan müzisyenler, müzik eleştirmenleri ve izleyicilerin bir kısmı tarafından sıklıkla eleştirilir. Bijelo Dugme'nin çalışmaları tüm eski Yugoslav cumhuriyetlerinde popüler olmaya devam ediyor; grup genellikle Yugoslav kültürünün sembollerinden biri olarak kabul ediliyor ve çalışmaları çeşitli yugo-nostalji biçimlerinde sık görülen bir motif oluyor.

Kuruluşu[değiştir | kaynağı değiştir]

Grubun tarihi 1969'da başlıyor. O zamanlar Bijelo Dugme'nin gelecekteki lideri Goran Bregović, Beštije (çev. Yaratıklar) grubunun bas gitaristiydi.^[1] Bijelo dugme, Saraybosna doğumlu, çocukluğunda keman eğitimi almış Goran Bregović tarafından kurulmuş bir rock grubudur. Keman eğitimi alırken okuldan yeteri kadar iyi olmadığı için atılan Bregovic gitara başlayıp şarkı yazmaya başlar. İlk grubu Jutro'yu (Sabah) kuran Bregovic, Jugoton plak şirketiyle anlaşıp "Kad bi' bio bijelo dugme" (Beyaz Bir Düğme Olsaydım) single'ını çıkarttıktan sonra grubun adını da Bijelo dugme'ye çevirir.

Hard rock dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

Grubun ilk albümü "Kad bi bio bijelo dugme" 1974'te yayınlanır. Bu ilk albüm grubun heavy metal'e en yakın albümü olur. İkinci albüm şarkılarını Bosna'da bir köyde yazan Bregovic albümü Londra'da kaydeder ve 1975'te ikinci albüm "Šta bi dao da si na mom mjestu"yu yayınlar. Daha sonra hard rock'tan progresif rock'a kayan grup zaman zaman üye değişiklikleri yaşa da vokalistleri Željko Bebek'in etkileyici performansıyla beraber ününü arttırır. "Eto! Baš hoću!" ve "Bitanga i princeza" ile en olgun albümlerini yapıp Yugoslavya'nın Beatles'ı olarak adlandırılır.

New Wave dönemi[değiştir | kaynağı değiştir]

1980 tarihli "Doživjeti stotu" albümü ile Bijelo dugme artık müzik yönünü pop ve new wave'e çevirmiş ve daha çok yöresel öğeler kullanmaya başlar. 1983 albümü "Uspavanka za Radmilu M"in başarı sağlamaması grup içinde ve grubun plak şirketi ve hayran ilişkilerinde problem çıkarmaya başlar. Bu sırada vokalist Bebek de gruptan ayrılır. 1984'te yeni vokalist Tifa ile "Bijelo dugme" albümü folk rock'a daha yakın duran sound'uyla beraber büyük başarı toplar. Ancak Tifa alkol ve uyuşturucu problemleri yüzünden gruptan atılır.

Bijelo dugme yeni vokalistleri Alen Islamovic ile "Pljuni i zapjevaj moja Jugoslavijo" ve "Ćiribiribela" albümlerini yayınlar. 1989'da Islamovic'in fiziksel rahatsızlıkları yüzünden ve Yugoslavya'nın dağılmasının ortaya çıkardığı problemler yüzünden grup ayrılma kararı alır.

Grup 2005'te üç konser için 3 vokalistiyle birden yeniden birleşmişlerdir. 2008'de de Bregovic'in önderliğinde bir küçük turne daha yapar.