Avrupa Birliği Temel Haklar Bildirgesi
Avrupa Birliği Temel Haklar Bildirgesi, Avrupa Birliği tarafından hazırlanan ve bireylere birtakım temel haklar tanıyan bir belgedir. Bildirgenin içeriği bakanlar düzeyinde kararlaştırılmış ve Avrupa Birliği Anayasası olarak yürürlüğe girmesi öngörülen taslağa dâhil edilmiştir. Ancak bu taslağın Fransa ve Hollanda gibi bazı Avrupa Birliği üyesi ülkelerde halkoylaması sonucu reddedilmesinden dolayı bildirge Lizbon Antlaşması'na dahil edilmiştir.
Avrupa Birliği bir antlaşma ya da tüzük değişikliği yapmadan Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin altına imza koyamamaktadır. Bu nedenle kendisi bu bildirgeyi oluşturmuştur. Bu bildirge hem Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin maddelerini kapsar, hem de kendi antlaşmalarında önceden kabul ettiği hükümlerle Birleşmiş Milletler kararlarını da içine alır. Bu hüküm ve kararlar ekonomik ve politik haklardan, iyi yönetim ve temiz çevre hakkı gibi üçüncü kuşak haklara kadar geniş bir yelpazeye yayılan toplumsal hakları içerir.
Avrupa Birliğinin hazırlamış olduğu bu temel haklar bildirgesi 2000 yılında ilan edilmiş ve Lizbon Antlaşmasının 2009'da yürürlüğe girmesiyle diğer Avrupa Birliği anlaşmalarıyla aynı yasal değeri kazanmıştır. İngiltere ve Polonya imzaladıkları bir protokolle bu bildirgeye sınırlı bir şekilde katılmışlardır.