Ateşböceklerinin Mezarı

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ateş Böceklerinin Mezarı
火垂るの墓
Film afişi.
YönetmenIsao Takahata
YapımcıToru Hara
SenaristIsao Takahata
UyarlamaAteş Böceklerinin Mezarı (kısa öykü)
– Akiyuki Nosaka
Oyuncular
MüzikMichio Mamiya
Görüntü yönetmeniNobuo Koyama
KurguTakeshi Seyama
Yapım şirketiStudio Ghibli
Şinçoşa
DağıtıcıToho
CinsiSinema filmi
TürüAnimasyon
RenkRenkli
Çıkış tarih(ler)i16 Nisan 1988 (1988-04-16)
Süre89 dakika[1]
ÜlkeJaponya
DilJaponca
Hasılat¥1,7 milyar (Japonya)[2]
$516,962 (ABD)[3]
Sakuma şekerleri.

Ateş Böceklerinin Mezarı (Japonca: 火垂るの墓, Hepburn: Hotaru no Haka), Isao Takahata tarafından yazılıp yönetilen ve Studio Ghibli tarafından üretilen bir animasyon savaş-drama filmidir. Akiyuki Nosaka'nın 1967 çıkış tarihli aynı adlı yarı öz yaşam öyküsel kısa hikâyesinden uyarlanmıştır.

Filmin başrollerinde Tsutomu Tatsumi [ja], Ayano Shiraishi [ja], Yoshiko Shinohara [ja] ve Akemi Yamaguchi [ja] yer alıyor. Haziran 1945'te Japonya'nın Kobe şehrinde geçen film, iki kardeş ve savaş yetimi olan Seita ve Setsuko'nun II. Dünya Savaşı'nın son aylarında hayatta kalmak için verdikleri umutsuz mücadeleyi anlatıyor. Tüm dünyada büyük beğeni toplayan Ateş Böceklerinin Mezarı, tüm zamanların en iyi savaş filmlerinden biri olarak gösteriliyor ve Japon animasyonunun en önemli eserlerinden biri olarak kabul ediliyor.

Konu[değiştir | kaynağı değiştir]

Ateşböceklerinin Mezarı II. Dünya Savaşı'nın sonuna yakın bir dönemde Japonya'da geçer. Filmde, bombalanan Kobe şehrinde hayatta kalmış 14 yaşındaki Seita (清太) ve onun dört yaşındaki kızkardeşi Setsuko'nun (節子) umutsuz çabaları anlatılır.

Filmin başlangıcında, nasıl sonlanacağı sezinlenmektedir. Seita Sannomiya İstasyonu'nun karanlık bir köşesinde terkedilmiş ve bir deri bir kemik halde ölür. Ardından ruhu kızkardeşinin ruhuyla bir araya gelir ve kardeşler trenle çeşitli istasyonlara giderken geriye dönüşlerle ve fondaki sesle geçmiş anlatılır.

Liman şehri Kobe'ye bombalı saldırı yapıldıktan sonra anneleri ölen Seita ve Setsuko teyzelerinin yanına giderler. Başlangıçta iyi görünen teyzeleri zamanla çocuklara daha az yemek verip daha kötü davranmaya başlar. Bunun üzerine kardeşler şehrin dışında yer alan eski bir sığınağa taşınmaya ve kendi kendilerine bakmaya karar verirler.

Seita, kendisi ve kardeşi için tarlalardan sebze çalmaya ve bombalama esnasında evleri yağmalamaya başlasa da yiyecek bulmak giderek zor bir hale gelir. Sonunda küçük kız yetersiz beslenmeden ölür. Seita kardeşi için insanlardan uzakta yalnız bir cenaze töreni düzenler. Ardından kız kardeşine ait küllerin birazını şeker kutusuna ekler ve kutuyu ve babasının fotoğrafını birlikte ölene kadar taşır.

Filmin sonunda Seita ve Setsuko'nun ruhları görülür. Artık sağlıklı ve iyi giyimli görünmekte ve yan yana oturarak günümüz Kobe'sine bakmaktadırlar.

Hikâyenin kökeni[değiştir | kaynağı değiştir]

Hikâye, 1945'te Japonya'daki savaş esnasında kızkardeşini yetersiz beslenme sebebiyle kaybeden Nosuka'nın yazdığı aynı adlı yarı otobiyografik romanı temel alır. Kızkardeşinin ölümünden kendisini sorumlu tutan yazar bu romanı olayı telafi etmek ve trajediyi kabullenmesine yardım etmesi için yazdı. Bombardıman esnasında Nosuka'nın kızkardeşi on altı aylıktır ve kardeşinin bakımı altındayken malnütrisyon sonucu ölmüştür. Eleştirmen Igarashi Yoshikuni'ye göre Nosuka kendisini temsil eden Seita'yı öldürerek, kızkardeşinin ölümündeki suçluluğunu bastırmaya çalışmaktadır.[4]

Takahata İsao sadece romanın büyük başarı elde etmesi sebebiyle (ya da Miyazaki'nin sevki ile) değil kendisinin de başından buna benzer bir olay geçtiği için projeyi almıştı. Yönetmenin kardeşlerinden biri bir bombardımanda iki gün boyunca ailesinden ayrı kalmıştı. İsao bu olayı hayatının en kötü tecrübesi olarak tanımlar.[5]

Savaşın insan toplumu ve toplumun içinde yer alan bireyler üzerindeki negatif sonuçlarını duygusal bir şekilde betimlemesi sebebiyle bazı eleştirmenler Ateşböceklerinin Mezarı'nı savaş karşıtı film kategorisinde değerlendirir. Film, karşıt görüşler arasında kahramanca bir uğraşı abartılı bir şekilde anlatmak yerine tamamen savaşın sebep olduğu kişisel trajedilere odaklanır.

Filmin adı[değiştir | kaynağı değiştir]

Japoncada isimler çoğul durumda değişikliğe uğramazlar yani hotaru tek veya birden fazla ateş böceğini ifade ediyor olabilir. Filmde Seita ve Setsuko ateş böceklerini yakalayıp, yaşadıkları bomba sığınağını aydınlatmak için kullanırlar. Ertesi gün Setsuko ölmüş böcekler için bir mezar kazar ve "Neden ateş böcekleri bu kadar çabuk ölüyor" diye sorar. Yani isim, olayın sembolik ve tematik önemini artırmak için kullanılmış olabilir.

Alternatif olarak Setsuko, isimdeki "ateş böceği" olabilir. Setsuko erken ölüyor ve ailenin uygun bir cenazesi olan tek üyesi. Eğer öyle ise filmin adı Bir Ateş Böceğinin Mezarı şeklinde yorumlanabilir.

Filmin Japonca adında hotaru (ateş böceği) sözcüğü genellikle kullanılan tek kanji 蛍 ile değil de iki kanji ile 火 (hi, ateş) ve 垂 (tareru, su damlasının yapraktan neredeyse düşecek durumda olması gibi asılmak, sarkmak anlamında) yazılmıştır. Bu ateş böceği görüntülerinin ateş damlalarını andırması gibi yorumlanabilir.

Eleştirel görüşler[değiştir | kaynağı değiştir]

Ateşböceklerinin Mezarı film eleştirmenlerinden ve izleyenlerden övgü dolu yorumlar aldı. 34 incelemenin değerlendirildiği eleştiri topluluğu sitesi Rotten Tomatoes'ta %97'lik bir yüzde yakaladı ve 10 üzerinden 9.1 puan aldı. Eleştirilerin ortak kanısı kısmında "Acı çekerek üzen bir anti savaş filmi, Ateşböceklerinin Mezarı Studio Ghibli'nin en derinden güzel, en unutulmaz eserlerinden biridir." yazmaktadır.[6] IMDb'de ise 300.000'e yakın kullanıcının oyunda ortalama 8.5 puan elde ederek En iyi 250 film sıralamasında 60. sırada yer almaktadır.

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "GRAVE OF THE FIREFLIES (12A)" [ATEŞ BÖCEKLERİNİN MEZARI (12A)]. British Board of Film Classification. 17 Mayıs 2013. 14 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mayıs 2013. 
  2. ^ 超意外な結果!?ジブリ映画の興行収入ランキング [Çok Şaşırtıcı Bir Sonuç! Ghibli Filmlerinin Gişe Hasılatı Sıralaması]. シネマズ PLUS (Cinemas PLUS) (Japonca). 25 Haziran 2016. 9 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2019. 
  3. ^ "Grave of the Fireflies – Studio Ghibli Fest 2018 (2018)" [Ateş Böceklerinin Mezarı-Studio Ghibli Festivali 2018 (2018)]. Box Office Mojo. 16 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2019. 
  4. ^ Goldberg, Wendy (2009). "Transcending the Victim's History: Takahata Isao's Grave of the Fireflies". Mechademia. Cilt 4. ss. 39-52. doi:10.1353/mec.0.0030. 
  5. ^ Takahata Isao, "Isao Takahata on Grave of the Firefies" Ateşböceklerinin Mezarı için hazırlanmış DVD'de yer alan altyazılı söyleşisi (Central Park Media, 2002).
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2016. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ateşböceklerinin_Mezarı&oldid=32503359" sayfasından alınmıştır