Ahmet Cevdet Oran

Vikipedi, özgür ansiklopedi
19.40, 7 Aralık 2016 tarihinde YBot (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 17908621 numaralı sürüm (Silinmiş şablona verilen bağlantı kaldırıldı)

Ahmet Cevdet Oran (d.1862 – ö. 1935), Türk yayıncı, yazar ve gazeteci.

Osmanlı Devleti'nin ilk yayıncılarından birisi olarak 1894’ten itibaren İkdam Gazetesi’ni yayınladığından "İkdamcı" diye anılır. Gazetenin kurucusu ve başyazarı idi. Türkçülük akımının basın alanındaki ilk temsilcilerinden birisidir. Rotatif baskı (dairesel klişe ile yapılan) tekniğini ilk defa basında deneyen kişidir.

Yaşamı

1862’de İstanbul’un Aksaray semtinde doğdu. Babası, Gerede’nin Çoğullu Köyü’nden İstanbul’a göç etmiş bir tütün tüccarı olan Hacı Ahmet Efendi idi.[1] Kaptanpaşa Rüştiyesi’nin ardından Mekteb-i Hukuk ve Mekteb-i Mülkiye’yi tamamladı. Özel öğretmenlerden Arapça, Fransızca, Almanca, Rumca öğrendi.

Gazetecilik hayatına 1883’te Tercüman-ı Hakikat’te başladı; resmi gazete niteliğindeki Takvim-i Vakayi’de devam etti. Bir süre Reji ve Osmanlı Bankası'nda ve Hariciye Nezaretinde çalıştıktan sonra gazeteciliğe döndü. Sabah, Tarik, Saadet gazetelerinde başyazarlık yaptı.

Temmuz 1894’te İkdam Gazetesi’ni yayınlamaya başladı. “Osmanlı” adını eksik bulduğundan çıkardığı gazeteyi “Siyasi Türk Gazetesi” olarak niteledi. Gazetesi yoluyla dilde sadeleşme akımını ve Türkçülük akımını savundu. İkdam Kütüphanesi adıyla birçok kitap bastı. 1908 yılında, İkinci Meşrutiyet’in ilânından sonra gazetesinin yazar kadrosunu genişletti, teknik imkânlarını geliştirdi. İttihat ve Terakki yönetimine karşı bir tutum alan gazetenin tirajı 40 bine kadar yükseldi.

Ahmet Cevdet, 31 Mart Olayı’ndan sonra ülkeyi terk etmek zorunda kaldı. 1923’e kadar Fransa ve İsviçre’de yaşadı. İkdam Gazetesi mütarake yıllarında Yakup Kadri Bey yönetiminde yayımlandı. Ahmet Cevdet, 1923’te Cumhuriyet’in ilânından sonra Türkiye’ye döndü. Sağlık sorunları yüzünden gazetenin yönetimini Mecdi Sadrettin’e bıraktı. 1935 yılında Ankara’da toplanan Matbuat kongresinde kalp krizi geçirerek hayatını kaybetti. İstanbul’da, Eyüpsultan Mezarlığı’na defnedildi.[2]

Kaynakça